VISCERA-CONSTRUCT Jón Sonni Jensen

Framsýning í Granskarasetrinum iNOVA.

12. juli – 12. august 2017

Fernisering mikukvøldið 12. juli, kl. 19.30

Framsýningin, sum Jón Sonni Jensen bjóðar inn til í summar er fyrsta einaframsýningin hjá Jón Sonna í trý ár, og samstundis eisini tann mest umfatandi sum Jón Sonni hevur havt.

Øll verkini sum eru við, eru framleidd tað seinasta árið, og eru serliga gjørd til høvið.

Hetta er fyrsta langtíðar listaframsýningin í hølunum hjá granskarasetrinum iNOVA (Hoyvíksvegur 51, Tórshavn).

29 verk eru við á framsýningini. 7 málningar, 21 skulpturar, umframt eitt ljóðverk, ið ljóðlistamaðurin Dan Helgi í Gong hevur framleitt.

Verkini eru í høvuðsheitum deild upp í fýra flokkar: smá gipsverk, størri skúm- og aluminiumsverk, hangandi latex tekstilverk og oljumálningar á aluminium. Framsýningin kemur tó at merkjast sum ein installatión, har verkini øll spæla avgerandi leiklutir, og eru verkini gjørd við serligum atliti til hølið ‘Eksperimentarium’ í iNOVA.

Jón Sonni hevur í síni list tey seinastu árini viðgjørt kroppin og tað kropsliga sum heild. Hetta ger hann eisini í hesi framsýning, men tað sum eykennir flestu av verkunum sum er við í ‘Viscera-Construct’, er ein ávís loysing frá tí ítøkiliga, sum annars hevur merk listina fyrr.

 Listamaðurin ynskir eina sansaliga uppliving fyri hyggjaran, sum bæði er undrunarsom, forvitnislig, opin og frísklig, og samstundis eisini argilig og órógvandi. Tað er nevniliga markið millum hetta jaliga og neiliga  sum hugtekur Jón Sonna – Hvussu hyggjarin upplivir júst hetta markið við óvissu í mun til tað kropsliga sum evni.

Fyri Jón Sonna er tað kropsliga altíð ein spegil móti hyggjaranum. Tann vitjandi kennir møguliga ikki myndina aftur sum nakað ítøkiligt, men kann tó merkja eitt kroppsligt skifti, sum boðar frá einum ótilvitaðum trúnaði.

Jón Sonni er 29 ára gamal, úr Vestmanna og er útbúgvin BA (hons) Fine Art frá Norwich, Onglandi.

Tú kanst síggja meir av listini hjá Jón Sonna Jensen á heimasíðu hansara: www.jonsonnijensen.com

Eisini kunnu brellbitar til ‘Viscera-Construct’ síggjast á hansara Instagram: www.instagram.com/jonsonnijensen

Fernisering verður mikukvøldið t. 12 juli, kl. 19.30. Listfrøðingur Solveig Hanusardóttir Olsen heldur setanarrøðuna, og Son of Fortune spælir nøkur løg av síni seinastu útgávu. Ábit og drekka verður eisini at fáa.

Framsýningin hevur opið soleiðis:

Mánad. – Mikud.:     10 – 16

Hósdagar:     10 – 18

Fríggjad. og Leygard.:     10 - 16

 

Marius manglar í permanentu framsýningini í Listasavninum

Liðin eru nú seks ár síðan Nils Ohrt gjørdist stjóri í Listasavni Føroya og fýra ár eru síðani kjakið millum undirritaðu og stjóran um listarligu raðfestingar hansara. Hvat er so hent við savnsvirkseminum hesi millumliggjandi árini? Jú, støðan er normaliserað á tann hátt, at Listastríðið er formliga av soleiðis at fleiri limir í Heystframsýningarbólkinum hava framsýnt í Listasavninum; t.d. Zacharias Heinesen, Bárður Jákupsson, Tróndur Patursson, Anker Mortensen, Hanni Bjartalíð og Hansina Iversen. Somuleiðis eru samstarvsverkætlanir millum limir frá Heystframsýningarbólkinum og Felagnum Føroysk Myndlistafólk nú ein realitetur; eitt nú fara Hansina Iversen og Jóhan Martin Christiansen at framsýna saman í 2018. Men harumframt er støðan neyvan nógv broytt. Listasavnið leigar enn listaverk út og er hervið kappingarneyti hjá føroyskari samtíðarlist og hetta virksemið samsvarar framvegis ikki við endamálorðingini hjá Listasavni Føroya, punkt 7, at stovnurin skal fjálga um virkismøguleikarnar hjá skapandi listini.

Eitt er tað prinsipiella, eitt annað er framsýningarvirksemið í praksis. Í gjár var eg í permanenta partinum av savninum og hugdi eftir um raðfestingarnar hava broytt seg hesi seinastu fýra árini. Umframt at savnið av klassikarum sum Steffan Danielsen og Ruth Smith er vaksið við góðum verkum, eru fleiri onnur góð ting at síggja í savninum; m.a. eru Anker Mortensen og Bárður Jákupsson virðiliga umboðaðir við góðum málningum. Mikines og Ingálvur av Reyni hava hvør sína pyramidu, tað er eisini gott, sæð burtur frá hasum ræðuligu veggunum, sum eru bygdir upp fyri inngongdina, sum blokera fyri ljósinum og sum yvirhøvur tykjast ganga ímóti arkitektoniska hugskotinum við vakra savnsbygninginum.

Tað tykist annars sum um, at denturin í Listasavni Føroya liggur á teirri gomlu listini, á modernaðum klassikarum sum Ingálvi av Reyni, Thomas Arge, Steffan Danielsen, Ruth Smith, Hans Hansen osfr. Eg havi áður verið inni á hesum, at Listasavnið er ov lítið til bæði at umboða ta eldru listina og samtíðarlistina, men alt valdast sjálvandi raðfesting, keypi og vali av dygdarlist.

Í samtíðarpyramiduni hevur Tróndur Patursson ein heilan stórbæran vegg við trimum monumentalum verkum. Tey trý ymiligu verkini hjá Edwardi Fuglø breiða seg um endaveggin, gólvið og ein av smærru veggunum. Hansara parafrasa av høvuðsverkinum hjá Manet, Le dejeuner sur l´herbe hongur somuleiðis í forhøllini. Av tí, at plássið er lítið í Listasavninum, kann møguliga argumenterast fyri, at dentur sum heild verður lagdur á ta gomlu listina og hetta kundi verið orsøkin til, at listafólkini um miðjan aldur tvs. tey, sum eru í fjørutunum og hálvtrýssunum, ikki eru serliga væl umboðað (sæð burtur frá t.d. Edwardi Fuglø og Anker Mortensen). Og um nú skeringspunktið er 1965 kann mann møguliga fáa tað at passa, at framúrskarandi listafólk sum t.d. Hansina Iversen (1966), Hanni Bjartalíð (1968), Rannvá Kunoy (1975) og Øssur Johannesen (1970) ikki eru at síggja í permanenta partinum av Listasavninum, umframt at yngri listafólk sum Silja Strøm (1987) og Jóhan Martin Christiansen (1987) heldur ikki eru umboðað og ikki við verðandi gongd skulu vænta at verða tað fyrr enn um tjúgu ár. Tað er so tað. - Eg dugi bara ikki at finna nakað haldgott argument, sum forðar fyri, at verkini hjá einum so einastandandi fínum listamanni sum Mariusi Olsen (1963) ikki kunnu upplivast í Listasavni Føroya, hvørki á serframsýning, ei heldur á teirri permanentu framsýningini hjá savninum - (eitt einstakt steinprent hjá honum hongur tó til sølu í forhøllini til undirprís). Sum Inger Smærup Sørensen skrivaði í bók síni Livandi list um Marius: “Nøkur listafólk eru, og tey eru fá, ið ongantíð gera vánaligar myndir. Nøkur ávís listafólk raka altíð seymin á høvdið og tey fáa teg at grunda um tað fyribrigdið, ið verður kallað listarliga flogvitið...Tey raffineraðu verkini hjá Mariusi Olsen eru sera virðingarverd at skriva um, júst tí tey eru so ótrúliga raffinerað og fín”.

Tað er yvirhøvur undrunarsamt, at áhugi eftir øllum at døma ikki er hjá Listasavni Føroya ella stjóra savnsins, Nils Ohrt fyri at hava serframsýning við teimum trimum listabrøðrunum, Mariusi Olsen, Torbirni Olsen og Hans Paula Olsen. Teir eru allir á hvør sínum øki høvuðspersónar í føroyskari samtíðarlist, hvørs verk verða framsýnd í Steinprenti, Norðurlandahúsinum, í Norðurbryggjuni og ymsastaðni í Danmark og Norðurlondum. Eg veit ikki hvør frágreiðingin kann vera, men vóni ikki, at hon hongur saman við, at Listasavnið tekur støði í listfatanini í bókini Sekel hjá Mikael Wivel. Tað er staðfest fleiri ferð m.a. av danska mentanarjournalistinum, Lisbeth Bonde, at tann bókin hevur slagsíðu orsakað av Listastríðnum, sum ikki minst gongur útyvir viðgerðina av teimum trimum listabrøðrunum, ið allir eru við skerdan lut. Eg haldi, at tað er spell, at eitt nú útlendsk ferðafólk uttan innlit í føroyska list, ikki fáa ein so týdningarmiklan listamann sum Marius Olsen við, tá tey uppliva føroyska myndlist. Vit onnur mugu ugga okkum við, at ein heil framsýning hongur í Gamla Seglhúsinum í Klaksvík við grafisku myndunum hjá Mariusi.

Marius Olsen - prentið er við á framsýningini í Gamla Seglhúsinum

Marius Olsen - prentið er við á framsýningini í Gamla Seglhúsinum

Marius Olsen - myndin er í stórfingnu bókini um listamannin, sum Sprotin gav út 

Marius Olsen - myndin er í stórfingnu bókini um listamannin, sum Sprotin gav út 

Ein góður, gamal figurur hjá Hans Paula Olsen við málningum hjá Zahariasi Heinesen aftanfyri

Ein góður, gamal figurur hjá Hans Paula Olsen við málningum hjá Zahariasi Heinesen aftanfyri

Edward Fuglø framman, Bárður Jákupsson aftanfyri

Edward Fuglø framman, Bárður Jákupsson aftanfyri

Anker Mortensen er altíð góður - eisini í hálvmyrkrinum í gongini

Anker Mortensen er altíð góður - eisini í hálvmyrkrinum í gongini

Og sjálvt um hesar vóru enn verri upplýstar, er tað gott, at Tóroddur Poulsen er sloppin í fínustovu at hanga

Og sjálvt um hesar vóru enn verri upplýstar, er tað gott, at Tóroddur Poulsen er sloppin í fínustovu at hanga

Eitt fínt portrett hjá Olivuri við Neyst av Torbirni Olsen

Eitt fínt portrett hjá Olivuri við Neyst av Torbirni Olsen

Viðkomandi William

Framsýningin William Heinesen Myndlistamaður í Listasavninum er ein relevant framsýning, har nógv verk í sær sjálvum mótprógva eyðmjúka uppáhaldið hjá Williami Heinesen um myndavirksemi sítt, at tað mest var til dagdvølju. Framsýningin inniheldur góð listaverk frá teimum ymsu periodunum hjá myndlistamanninum, Williami Heinesen, sum spegla áhugan fyri skiftandi modernaðum, europeiskum listarákum. Her eru romantiskar náttúrulýsingar og ævintýrkendar pastellmyndir, satiriskar persónslýsingar og dekorativar lýsingar av fólki og fæi í harmoni við umhvørvið. Meginparturin av verkunum eru lænt og tískil mugu vit finna okkum í teimum øgiligu rammunum, sum tyngja summar myndir óneyðuga nógv. Harafturímóti er tað ein sonn fragd at síggja tær klippmyndirnar, sum eru nýinnrammaðar við museumsglasi uttan afturskin. Uttan at vera darvaðar av skyggjandi glasi og yvirlessaðum rammum, sleppa hesar myndir at anda frítt og vísa, at tær halda sum listaverk í 2017. Hetta er til dømis galdandi fyri eitt høvuðsverk sum Njørður og Skaði; klippmyndin frá 1977 av fevningini millum tvey, sum sambært norrønari gudalæru giftust, men sum vóru ov ymisk til at kunna liva saman. Í myndini hjá Williami Heinesen er tað sum snýr allur heimurin seg um sameiningina millum hav- og fjallaveruna, sum eru avmyndað vinstrumegin miðjuna. Kring parið svimja havfrýr, fiskar, krabbar í einum skipaðum riðili av bláum og grønum formatiónum við reyðum, gráum og okkurlittum verum. Vit eru miðskeiðis í einari havhugmynd, sum snýr seg um lívsins uppruna.

Og sjálvt um uppheingingin sum heild tykist eitt sindur tilvildarlig - mynd fyri mynd í eini langari horisontalari røð, umframt smáar uppsettar veggir í framsýningarrúminum - kann framsýningin sjálvandi viðmælast. Eg haldi sjálv, at uppheingingin bæði kundi verið meira skipað við denti á høvuðsverk osfr. og at meira sprell var í uppheingingini við støði í tysjandi, lívsfegna myndaheiminum í framsýndu verkunum. Men William Heinesen er altíð gott selskap og hansara fjálga humanisma, fitta spei og skemt og kærleikin mótvegis øllum livandi verum í kosmiska alheiminum er minst líka viðkomandi í dag sum tá myndirnar vórðu skaptar. Herligt eisini, at stóra bókin, sum Sprotin gav út í fjør, er til taks eisini eftir, at framsýningin er komin at enda.

w13.jpg

Stýrið fyri Filmshúsið er sett

Poul Michelsen, landsstýrismaður, hevur tilnevnt stýrið fyri nýggja Filmshúsið.

Í stýrinum eru: Jan Berg Jørgensen, sum verður formaður, Marjun Niclasen og Jón Hammer, ið øll hava útbúgving og royndir innan film og miðlar, og eru virkin í Føroyska filmsumhvørvinum.

Jan Berg Jørgensen hevur m.a. verið við til at byggja upp filmsverkstaðin Klippfisk, sum hevur havt sera týðandi leiklut í at menna filmsførleikar og filmsfólk í Føroyum. Marjun Niclasen hevur tikið lut í filmsframleiðslum og skipað fyri filmsfestivalum og Jón Hammer hevur somuleiðis verið við í fleiri føroyskum og útlendskum filmsframleiðslum.

Stýrið fyri Filmshúsið fær eina stóra og fjølbroytta uppgávu. Í arbeiðinum fyri at birta upp undir film, sum vinnu, skal Filmshúsið vera ein savnandi depil og røkja eina røð av ítøkiligum uppgávum m.a.

  • ráðgeva og leiðbeina føroyskum filmsfólkum,

  • marknaðarføra føroyskan film uttanlands,

  • marknaðarføra Føroyar sum filmsland,

  • svara fyrispurningum innlendis og uttanifrá,

  • vera til hjálpar í sambandi við filmsframleiðsur,

  • miðla samband millum filmsaktørar,

  • samstarva við viðkomandi partar um filmssavn,

  • skipa fyri førleikamenning, harundir skúla og skeiðum,

  • savna og miðla vitan um film,

  • samstarva við filmsumhvørvið, myndugleikar o.o., so tryggjað verður, at vitan og førleikar verða gagnnýtt til fulnar.

Stýrið tekur á seg eina stóra uppgávu, sum heilt vist fær stóran týdning fyri menningini av føroyskari filmsvinnu og Føroyum sum filmslandi, sigur Poul Michelsen, landsstýrismaður, og ynskir teimum trimum góða eydnu við arbeiðinum.

Nýtt yrkingasavn um at vera tætt at menniskjum, ið eldast ella skulu doyggja

Vónbjørt Vang: Djúpini

 

soleiðis leggur kroppurin seg niður á jarðarskorpuna

sum jarðarskorpan ber kroppar sínar

 

Hetta brotið úr savninum Djúpini eftir Vónbjørt Vang, sum Forlagið Eksil gevur út, er um tilverunar og náttúrunar vøkru og lívsjáttandi ringrás. Djúpini er eitt savn av prosalyriskum tekstum og yrkingum, sum tematiskt snúgva seg um at vera tætt at menniskjum, sum eru komin upp í ellisárini ella skulu doyggja. Savnið er í nógvum fláum. Ein flá í savninum er um tey støð og tey menniskju, ið mynda okkum. Ein onnur er um at sansa og skilja okkum sjálvi, meðan okkurt doyr og forgongur. At vera nærverandi, meðan vit hyggja at tí. Sum yrkjarin skrivar: “eg leggi hond mína á høvur títt/ júst sum tú legði hendur tínar í lív mítt/ soleiðis sum hendur hava ligið á hondum/ soleiðis leggja vit hendur sum aðrar hendur hava lagt." Hóast dapra evni insistera yrkingarnar uppá, at deyði og forfall eisini rúma ljós og vakurleika. Á hendan hátt skrivar Vónbjørt seg nærri at deyðanum, forfallinum, men eisini gróðrinum, sólini og degnum.

Ein dagur nærri deyðanum - ein dagur í lívinum

Savnið fevnir um eitt samdøgur, frá tí sólin rísur til hon setur. Yrkingarnar eru býttar sundur í sjey partar. Hvør partur byrjar við einum prosalyriskum, náttúrusansandi broti, har yrkjarin heilsar sólini, havinum, manntóma landslagnum, urtagarðinum og húsinum, alt eftir hvar á degnum vit eru stødd. Hvør partur snýr seg um tað sama: at vera tætt at menniskjum, sum eldast ella skulu doyggja, men snýr seg samstundis eisini um náttúruna, um málið, um ljósið, um myrkrið og um mynstrini, ið hóast alt til tíðir kann tykjast fløkjasligt, finnast alla staðir. Yrkjarin heilsar eisini sínum egna savni Millumlendingar frá 2011, har yrkingin, ið byrjar við "alt flytur seg" er ein millumtekstur, haðani træðrir verða drignar fram til hetta næsta savn.

Bókin verður løgd fram á G!festivalinum í Syðrugøtu 15. juli. 2017 Kl. 14.

Vónbjørt Vang er rithøvundur, cand.mag, bókavørður og forkvinna í Rithøvundafelag Føroya. Hon hevur skrivað stuttsøgur og yrkingar í tíðarritum og søvnum, og debuteraði í 2011 við yrkingasavninum Millumlendingar.

Rannvá Kunoy við á RA - Summarframsýningini

Listaáhugað munu vita av, at Rannvá Kunoy er ein av teimum fýra listafólkunum, sum myndar Summarframsýningina Abstrakt Summar í Steinprenti (saman við Hansinu Iversen, Ian Mckeever og Julie Sass), men hon er samstundis ein av framsýnarunum á teirri stóru Summarframsýningini hjá Royal Academy of Arts í London. Henda framsýningin hevur verið hildin á hvørjum ári síðani 1769 og er tann størsta opna framsýningin, har ein og hvør kann senda inn verk, sum ein metingarnevnd síðan tekur støðu til. Harumframt er ein partur av framsýningini kurateraður – hetta fyri at tryggja listarliga dygd umframt fjølbroytni – Summarframsýningin hjá RA er ikki yndisframsýning hjá ummælarum; kanska er hon ov breið og fólkslig til tað, verkini hanga sera tætt í sonevndari salonguppheinging; henda framsýning var fyrimyndin hjá mær tey bæði árini, tá eg á sinni kurateraði Ólavsøkuframsýningina.

Hølið har myndin hjá Rannvá Kunoy hongur

Hølið har myndin hjá Rannvá Kunoy hongur

Rannvá Kunoy er við á kurateraða partinum á summarframsýningini á kongaliga bretska akademinum. Ein málningur hjá Rannvá Kunoy hongur inni í fyrilestrasalinum/ The Lecture Room – tað er listakvinnan, Fiona Rae, sum hevur valt út og hongt upp abstraktar málningar og verk til hetta hølið við denti á munin millum ítøkiligt og óítøkiligt. Umframt Rannvá Kunoy eru verk hjá Per Kirkeby, Anselm Kiefer, Richard Patterson, Anish Kapoor og fleiri øðrum at síggja í hesum rúminum.

https://se.royalacademy.org.uk/2017/galleries/lecture-room#

Fiona Rae RA has turned the Lecture Room into a room of ghost stories – a space poised between the solid and intangible, where things are never quite what they seem. On the black walls, which convey the darkness when ghost stories are most powerful, hover paintings that invite us to walk between different states of being, and to transcend the physical for the metaphysical realms of beauty, joy and poetry. The difference between the figurative and the abstract is often seen as a yawning chasm; a stark choice between the real world and the imagined realms of art. But for Rae, these ghost stories of the abstract are a reminder that there are countless unseen worlds waiting to emerge.

Anselm Kiefer

Anselm Kiefer

Per Kirkeby

Per Kirkeby

Richard Patterson

Richard Patterson

Myrkur og ljós í Perluni

Hetta vikuskiftið eru Katrin og Rói Einarsson í Perluni í Tórsgøtu og sýna fram. Myndirnar eru 10 í tali, og snúgva seg um yvirnáttúrligar søgur úr Føroyum. Myndirnar eru gjørdar við ljósi í rammunum, og skulu tískil upplivast í myrkri. Av tí sama verður Perlan myrkaløgd, og har verður serligt ljóð og stemningur at byggja undir listina.

Katrin og Rói Einarsson eru systkin úr Trongisvági. Tey hava nógv ár av royndum við myndlist millum seg, og hava bæði lisið bachelor í illustratión á Blackpool and the Fylde College í Englandi

Framsýningin er opin:
Fríggjadag: 16:00-21:00
Leygardag: 16:00-21:00
Sunnudag: 16:00-21:00

Bókamóttøka - Claus Carstensen í Galleri Tom Christoffersen

Shibboleth

Claus Carstensen

Móttøka fríggjadagin 16.6.2017 kl. 17-19 í Skindergade 5

Umframt at vera listamaður, er Claus Carstensen eisini listasavnari og Shibboleth verkætlanin fevnir m.a. um tað stóra listasavnið, sum listamaðurin hevur savnað saman síðani 1975 og sum hann hevur framsýnt á 76 framsýningum millum 2010 og 2016 undir felagsheitinum Shibboleth. Velduga bókin veitir eitt heilt serligt høvi at fylgja við hvussu hugskotini verða ment í verkinum hjá Claus Carstensen.

I anledningen af Claus Carstensens udgivelse af bogen Shibboleth d. 1. juni, vil det glæde os at se jer alle til reception hos Galleri Tom Christoffersen d. 16. juni fra kl. 17-19. Bogen udgives af Esbjerg Kunstmuseum. 

"Shibboleth præsenterer Claus Carstensens kunstsamling. Sideløbende med sin kunstneriske praksis har Carstensen siden 1975 opbygget en samling, der spænder vidt fra malerier og fotografier over arkivalier og mere eller mindre indforståede udvekslinger med kunstnerkolleger til kitsch og memorabilia med helt personlige historier. 

Hele denne omfattende samling præsenterede Carstensen i 76 mindre udstillinger i eget showroom mellem 2010 og 2015 under overskriften Shibboleth. Tretten af disse udstillinger blev i 2015-2016 perspektiveret i Bastard - den første udstilling på Esbjerg Kunstmuseum i en ny serie om det kunstneriske blik - hvor Carstensen også udvalgte og inddrog værker fra museets samling. 

Med den aktuelle bogudgivelse forbliver vinduet ind til Carstensens ellers ikke-offentligt tilgængelige samling åbent - selv efter, at både museumsudstillingen og kunstnerens egne, mindre konceptpræsentationer er lukkede."


- Uddrag fra pressemeddelelse af Esbjerg Kunstmuseum

Shibboleth koster 300 kr og kan købes ved henvendelse hos Esbjerg Kunstmuseum eller Galleri Tom Christoffersen.

Ved receptionen d. 16. juni kan bogen købes til særprisen 200 kr. 

http://tomchristoffersen.dk/

Summarlist

Fyrr í tíðini plagdi summarið at vera eitt heldur deydligt tíðarskeið listarliga sæð. So er ikki longur, nú verða atlit tikin til, at nógv hava frí og tíð til mentanarupplivingar. Her eru nakrar myndir frá nøkrum aktuellum framsýningum í Havn og í Klaksvík. Har sýnir Anker Mortensen fram málningar á Gamla Seglloftinum og Norðoya Listafelag hevur skipað fyri stórari framsýning í Posthúskjallaranum og á Kunningarstovuni. 

Abstrakt Summar - frá upplatingini - m.a. Zacharias Heinesen, Rannvá Kunoy og Jan Andersson

Abstrakt Summar - frá upplatingini - m.a. Zacharias Heinesen, Rannvá Kunoy og Jan Andersson

Málningar og prent hjá Rannvá Kunoy í Steinprenti 

Málningar og prent hjá Rannvá Kunoy í Steinprenti 

Ferð á málningunum hjá Hansinu Iversen í Steinprenti

Ferð á málningunum hjá Hansinu Iversen í Steinprenti

Í Norðurlandahúsinum vóru nógv fólk til fernisering mikudagin

Í Norðurlandahúsinum vóru nógv fólk til fernisering mikudagin

Birgir Kruse helt upplatingarrøðuna 

Birgir Kruse helt upplatingarrøðuna 

Fólk skoða myndir í Skálanum í Norðurlandahúsinum

Fólk skoða myndir í Skálanum í Norðurlandahúsinum

Postkortveggurin í Norðurlandahúsinum hevur tóm rúm har øll kunnu seta egnar myndir

Postkortveggurin í Norðurlandahúsinum hevur tóm rúm har øll kunnu seta egnar myndir

Vinnaramyndin hjá Bjarna Mohr verður granskað

Vinnaramyndin hjá Bjarna Mohr verður granskað

Myndin er úr Williamshúsi - í Listasavninum er stór William Heinesen framsýning

Myndin er úr Williamshúsi - í Listasavninum er stór William Heinesen framsýning

Anker Mortensen í Gamla Seglhúsinum

Anker Mortensen í Gamla Seglhúsinum

Í Posthúskjallaranum  í Klaksvík hanga verk hjá nógvum listafólkum, m.a. Hansinu Iversen

Í Posthúskjallaranum  í Klaksvík hanga verk hjá nógvum listafólkum, m.a. Hansinu Iversen

Símin sýnir fram - lesið meira her: http://www.nordlist.fo/

Símin sýnir fram - lesið meira her: http://www.nordlist.fo/

Foto:Hanna Vang, Dávur Winther, Kinna Poulsen, Jan Andersson, Norðurlandahúsið og Símun Gullaksen

Gott í væntu frá yrkislistini

Tað letur til, at vit hava nógv gott í væntu frá yrkisleiklistini. Sambært tíðindaskrivi frá Mentamálaráðnum er stuðul latin yrkisleiklistini. Vár Berghamar Jacobsen hevur fingið stuðul til barnaleikin ”Luddi og Lundisa”, sum eftir ætlan fer at verða vístur kring landið. Millum hinar verkætlanirnar er eisini nógv spennandi. Det Ferösche Compagnie fer at gera leik um Lykken, sum í 1970’unum bygdi Lykkenborg í Miðvági. Tvazz fær stuðul fyri at gera eina leiktulking av bókini Ó – Søgur um djevulskap hjá Carl Jóhan Jensen og so fær Tróndur Bogason stuðul til kamaroperuna Adam og Eva – eitt relativt requiem. Ein onnur operaproduktión hevur somuleiðis fingið stuðul til eina kamaroperaversión av Don Giovanni hjá Mozart. Leikhús Skift fær stuðul til: ”Niðursending 1953 og Heimkoma 1973” – ein sjónleikur um eitt svart kapittul í samtíðarsøgu okkara. GUT/Productions fær stuðul til: ”Látur Medusu” – leikur sum ímynd av tí ókúgiliga feminina – í kvinnuni, í manninum, í djórinum, í náttúrini, ja, í alheiminum, Karavella Marionett-Teatur fær stuðul til dukkuleikin ”Skrímslakrýnika” - úr bókunum um skrímslini.  Búi Rouch fær stuðul til dansiteatur, ið viðger talgilda menning í mun til menniskjans evolutioneru menning

Rigmor Dam, landsstýriskvinna í mentamálum fegnast um, at játtanin í 2017 er hækkað til 650.000 kr. eftir at hava ligið um 450.000 kr. í 10 ár. Leggjast kann aftrat, at søkt var fyri yvir tríggjar mió. krónur.

Tað er Leiklistaráðið, sum viðger umsóknirnar og ger tilmæli til landsstýriskvinnuna sambært lógini um Tjóðpall Føroya og stuðul til yrkisleiklist v.m.

Tóroddur Poulsen heiðraður í Danmark

Forlagið Torgarð boðar frá, at Tóroddur Poulsen í morgin 9.juni verður heiðraður á móttøku hjá danska rithøvundafelagnum. Tá fær hann ADAM OEHLENSCHLÆGER, EMIL AARESTRUP, HERMAN BANG OG JOHANNES EWALD FONDENS LEGAT.

Umframt heiðurin fær Tóroddur 30.000 krónur frá grunninum, sum greiðir soleiðis frá treytunum fyri at fáa legatið. Tað verður latið: "en dansk forfatter, der har ydet en betydende indsats i dansk litteratur. Desuden er formålet at belønne en fremragende dansk lyriker, der har skabt ren lyrik, samt ved at henlede opmærksomheden på et litterært arbejde eller et forfatterskab af høj værdi."

Psycho Pomp

Hesin gátuføri, skyggjandi málningurin, Psycho Pomp hongur á framsýningini ABSTRAKT SUMMAR í Steinprenti saman við fýra spildurnýggjum prentum, sum listakvinnan, Rannvá Kunoy gjørdi hósdagin 1.juni. Hesi prentini líkjast ikki nøkrum, eg havi sæð áður; eg fór at hugsa um okkurt ekstraterrestrielt, yvirjarðiskt ella uttanjarðiskt og tað er í grundini ikki endiliga kiasma, krossskapið ella Mulder og Scully í The X-files, sum undra meg, nei, tað snýr seg fyrst og fremst um tað tilfarsliga árinið í myndunum, sum er heilt serstakt.

Dette mystisk skinnende maleri, Psycho Pomp er en del af udstillingen ABSTRAKT SOMMER i Steinprent sammen med fire splinterny litografier, som den færøske billedkunstner skabte på værkstedet torsdag d.1.juni. Trykkene ligner ikke noget, jeg har set før af litografi; jeg associerede straks til noget ekstraterrestielt, overjordisk eller måske snarere udenforjordisk og det er hverken kiasma, korsformen eller Mulder og Scully i The X-files, der undrer mig; nej det handler først og fremmest om billedernes materialitet, der er helt speciel. Udstillingen i Steinprent i Tórshavn er åben indtil d.1.juli.

This mysterious shimmering painting, Psycho Pomp is part of the exhibition, ABSTRACT SUMMER in Steinprent, together with four brandnew lithographs, which the Faroese London based artist Rannvá Kunoy created in the Lithographic workshop thursday 1.june. The prints do not resemble any lithos I´ve seen before; I immediately associated to something extraterretrial, unearthy and it´s neither the sign of the chiasma, nor is it Mulder and Scully and the X-files, which astonish me, no, it is first and foremost about the materiality of the pictures. The exhibition in Steinprent, Tórshavn will be open untill 1.july.

rk.jpg

Heilt síðani ta fyrstu serframsýningina hjá Rannvá Kunoy í Listasavninum í 1999 hevur list hennara verið merkt av eini áhaldandi roynd at upploysa sjálvar grundtreytirnar hjá málarínum. Við tunnum løgum av máling málaði hon fram ein øgiliga dýpd á flata málninginum, seinni hevur hon lagt dent á henda sama flatan við eini striku, sum fylgir myndakantinum allan vegin runt. Í einum viðtali í Dimmalætting greiddi Rannvá frá, at røntgenmyndir fyri hana er sum eitt portur: “Ein røntgenmynd er fyri meg eitt sindur sum eitt portur, ein lutur, sum er komin frá einari aðrari dimensión, røntgen er sum úr øðrum heimi. Modernisma loysti menniskjað úr holustøðuni, brádliga slapp ljós inn gjøgnum gluggarnar á sama hátt sum røntgenmyndin vísir okkum tað, sum áður var fjalt. Skal eg koma inn á nakrar dygdir, sum gjørdu meg áhugaða í røntgenmyndum, so snýr tað seg m.a. um tað, at ljós sæst í gjøgnum tær, at yvirflatin tykist fotografiskur, sjálvt um talan ikki er um eina fotomynd, mær dámar eisini holografisku og grundleggjandi mystisku eginleikarnar hjá røntgenmyndini, at tær eru ljósgjøgnumskygdar, mátan tær blaktra millum okkurt, sum er til at kenna aftur, men sum samstundis er fullkomiliga abstrakt og fremmant. Teir nýggjastu skøvaðu málningarnir snúgva seg um somu eginleikar, um at flyta fastan form so langt sum til ber móti tí óítøkiliga við holografiskum ljósi skínandi inn og út úr øllum molikylum. Málingin verður næstan ein blendingur av onkrum ókendum, tað er máling, men sær ikki út sum máling, ein sjónarhvørving har tú heldur teg síggja okkurt tú kennir, sum í grundini ikki er har allíkavæl.”

Í mun til myndirnar, sum Rannvá framsýndi á Ólavsøkuframsýningini í 2014 eru nýggju myndirnar rættiliga øðrvísi. Eftir atburðinum hjá áskoðarunum at døma, tá tey hyggja at hennara myndum, er okkurt hent, tí hesin atburður víkir greidliga frá tí, vit vanliga gera, tá vit skoða málningar. Vit standa jú vanliga nøkulunda still framman fyri myndunum og hyggja. Fríggjadagin, tá framsýningin ABSTRAKT SUMMAR læt upp, sóust fleiri mentanarnáttargestir framføra okkurt, ið minti um ein lítlan dans framman fyri myndunum hjá Rannvá Kunoy. Tey gingu nøkur stig fram, onnur stig til høgru, aftur og fram og til vinstru. Grundin til rørslurnar býr m.a. í serliga pigmentinum, sum Rannvá hevur brúkt sum skiftir lit alt eftir hvaðani áskoðarin hyggur. Við tað, at upplivingin av málninginum á henda hátt gerst ein prosess, fær myndin eina eyka dimensión. Málarí plagar at veita eina stilla, beinleiðis nú og her uppliving, men í myndunum hjá Rannvá Kunoy er  sjálv upplivingin ein prosesskend gongd.

Sostatt kann fotomyndin omanfyri ikki brúkast sum dokumentatión í mun til listaverkið við tað, at stilla fotomyndin jú ikki fangar prosesskendu upplivingina. At brúka disko-pigment við flipputum ljósárini eigur onkursvegna at vera synonymt við kitsch. At Rannvá Kunoy hevur megnað at fáa haldgóða list burturúr hesum kemst fyrst og fremst av, at hon er ein sera roynd listakvinna og ein serstakliga dugnaligur málari. Málaríið er annars eitt torført listaslag, sum øgiliga lætt verður antin ein endurtøka av onkrum, sum er gjørt áður ella tómari, effektjagstrandi list.

Í myndunum hjá Rannvá eru nógvar fláir, nógv løg. Heitini eru sambært Rannvá sjálva eins og køkuglasurur soleiðis at skilja, at verkini klára seg uttan glasur, tað er bara tað, at glasururin kanska ger upplivingina enn ríkari ella stuttligari. Psycho Pomp kann merkja okkurt við sinni og skreyti, men ofta eru heitini hjá Rannvá Kunoy popput og tí kemur ein tann óhugnaligasta filmurin hjá Hitchcock til hugs. Eyðkent fyri listakvinnuna er at hon avmonterar óhugnan við orðinum "Pomp", sum sipar til nakað pompøst. Verkini eru ítøkiliga bygd upp av nógvum málingaløgum, men her hómast eisini hópin av mótgangandi listarligum løgum í myndunum, t.d. viðvíkjandi tíð. Samstundis sum svarti botnurin í myndunum minnir um barokkar clair obscure myndir frá 1600-talinum, tykjast myndirnar sera samtíðarlistarligar av lyndi.

Tú fært kanska varhugan av íblástri frá týskum málarum sum Sigmar Polke og Albert Oehlen, men Rannvá Kunoy tykist hava funnið sína egnu rás. Tær mongu tilsipingarnar í málningunum til ymiskt figurativt, rundingar og orð eru áhugaverdar, tí hetta er bæði lesandi og ikki lesandi. Har eru hópin av strikum og skapum sum á einari útmeiggjaðari talvu, har tað hava staðið týdningarmiklir upplýsingar á, Tað er næstan sum fótafarið av eini farnari ella eini komandi tíð. Hetta er málarí uttan ábendingar um málingastrok, ið eru framd ella um listakvinnuna, ið málað hevur. Tað er sum um myndirnar hava fest seg á løriftið ella pappírið á onkran uttanjarðarligan hátt.

Myndin er saman við øðrum áhugaverdum verkum hjá Rannvá Kunoy, Hansinu Iversen, Ian Mckeever og Julie Sass at síggja í Steinprenti í summar. 

Nýggj skaldsøgukapping

Sambært heimasíðu Kringvarpsins kunngjørdi Jonhard Mikkelsen í gjár, at Sprotin og Bókahandlarnir hava útskrivað eina nýggja skaldsøgukapping. Hesa ferð er vinningurin 100.000 krónur; tað dupulta av upphæddini seinast. Ta kappingina vann Marjun Syderbø Kjælnes kappingina. Nú er avgjørt at hava slíka kapping aftur, og hesa ferð gevur Sprotin út. Fyri tveimum árum síðan var tað eitt krav, at tað skuldi vera ein samtíðarskaldsøga. Hesa ferð eru ongar treytir um nær og hvar, skaldsøgan skal vera farin fram, ella hvat hon skal vera um. 

- Eg hugsi, at nógvar lagnur hjá føroyingum kunnu vera grundarlag undir einari góðari skaldsøgu, t.d. einari ævisøguligari skaldsøgu, segði Jonhard Mikkelsen, sum kortini legði dent á, at hvør ger, sum hann ella hon vil.

Treytirnar eru, at skaldsøgan er á føroyskum, hon skal í minsta lagi vera 150 síður, við 2000 eindum á hvørjari síðu, sum tað verður sagt, og hon verður latin inn 1. september í 2018. Sostatt er skotbráið 15 mánaðir at skriva eina skaldsøgu hjá teimum, sum hava góð hugskot ella spennandi skitsur til eina skaldsøgu liggjandi og brenna eftir at fáa tað gjørt.

ABSTRAKT SOMMER I STEINPRENT

Rannvá Kunoy, Hansina Iversen, Julie Sass og Ian McKeever

Steinprents sommerudstilling i år åbner Kulturnatten 2.juni klokken 15 og er såvel færøsk som den er international med værker af Rannvá Kunoy, Hansina Iversen, Julie Sass og Ian McKeever, der alle arbejder inden for det abstrakte eller nonfigurative felt.

Nonfiguration er et mærkeligt begreb, som forekommer noget mere besværligt end selve de værker, som det dækker. Begrebet, der er brugt synonymt med abstrakt, er for det første et ikke-ord eller et ord, der begynder med en negation eller nægtelse. Den kunsthistoriske tradition der forudsætter et sådant begreb er en tradition, der er fokuseret omkring afbildning, der minder om noget, vi kan genkende fra vor håndgribelige verden. Rent faktisk er der ikke noget, der er selvfølgeligt med denne anskuelsesmåde, den er eksempelvis ikke medfødt, men bygger på kulturelle og religiøse sammenhænge og en særlig afbildningsmetode og iscenesættelse, som mennesket aktivt har valgt.  

I virkeligheden er en entydig læsning af billeder ganske krævende. For eksempel medfører selv små perspektiviske forskydninger, at et motiv ganske kan tabe sin entydighed. Modsat hørelsen, der er færdigudviklet allerede i fostertilstand, udvikles øjnene ganske sent og langsomt. På samme måde som de må lære at gå, må babyer også lære at se. De må lære at bruge begge øjne sammen, at fokusere og at bruge den visuelle information, som øjnene sender til hjernen. Den naturlige konsekvens af dette er, at vore første mange synsoplevelser er nonfigurative. Begyndelsen er altså abstrakt, fuld af spændende muligheder og anelser af lys og skygger og det er nogenlunde sådan vi kan indlede en karakteristik af Steinprents sommerudstilling i år.

Julie Sass og Ian Mckeever er internationale billedkunstnere, der begge to har arbejdet med litterære projekter i Steinprent i år – disse projekter er en del af udstillingen. Herudover udstilles otte af Ian McKeevers litografier, der er monokrome med en stor farveflade, der ligesom hænger og svæver på papiret. De forekommer ganske enkle og minimale, men folder sig ud foran beskuerens blik med stor styrke. Julie Sass´ litografier har et konstruktivt præg. Hendes billeder forekommer næsten mere bygget end malet med fokus på stoflighed og formelle modsætninger af lethed versus tyngde, spontanitet over for det gennemtænkte.  

Både Rannvá Kunoy og Hansina Iversen er foregangskvinder inden for færøsk, nonfigurativ billedkunst, som de konsekvent har arbejdet med de sidste tyve år. Rannvá Kunoy bor og arbejder i London, og har i mange år gransket i spændingsfeltet mellem rum og flade inden for maleri. I sine nyeste malerier når hun nye højder i sit forsøg på at transformere det håndgribelige til noget uhåndgribeligt. Hun har nogle splinterny, skinnende litografier med på udstillingen, der ikke ligner noget, vi har set før. Hansina Iversen har både malerier og nye tryk på udstillingen, der er gode eksempler på hendes fremragende kolorisme i billeder, der både forekommer mere enkle og mere komplekse end hidtil.

Kulturnatten holder Steinprent åbent til klokken 21.00. Alle er hjertelig velkommen.

 

 

ABSTRAKT SUMMAR

Rannvá Kunoy

Summarframsýningin í Steinprenti við verkum hjá:

Rannvá Kunoy, Hansina Iversen, Julie Sass og Ian McKeever

Uppáhaldið, at summarið verður abstrakt í ár, er ikki ein ófólkalig viðmerking til tað heldur óstøðuga føroyska veðrið. Talan er um heitið á eini forkunnugari listaframsýning, sum letur upp í Steinprenti Mentanarnáttina 2.juni klokkan 15.

Framsýningin er bæði føroysk og altjóða; luttakarar eru Rannvá Kunoy, Hansina Iversen, Julie Sass og Ian McKeever, ið øll arbeiða við abstraktari ella sonevndari nonfigurativari list. Nonfiguratión er eitt heldur tvørligt hugtak, sum er væl meira torskilt enn tann listin, sum hugtakið fevnir um. Hugtakið, ið hevur verið brúkt sum samheiti við abstrakt, fevnir fyri tað fyrsta um eitt ikki-orð, ella eitt orð, sum byrjar við eini negatión ella noktan. Listasøguliga treytin hjá hugtakinum er ein hevd, sum hevur miðsavnað seg um avmyndingar, ið minna um okkurt, vit kenna aftur frá okkara egna ítøkiliga heimi. Í grundini er einki sjálvsagt við hesi áskoðanarháttinum, hann er til dømis ikki viðføddur, men grundaður á mentanarlig og átrúnaðarlig sambond og ein ávísan myndanarhátt, sum menniskjað í vesturheiminum hevur valt.

Í grundini krevur eintýðug lesing av myndum rættiliga nógv, t.d. hava sjálvt smáar perspektiviskar broytingar við sær, at eitt myndevni púrasta kann missa sín eintýðuga fatanarmøguleika. Mótsett hoyrnini, sum er fullment longu í móðurlívi, verða okkara eygu ment ógvuliga spakuliga. Pinkubørn mugu læra seg at hyggja nakað á sama hátt, sum tey læra at ganga. Tey mugu altso læra seg at fokusera og at brúka eyguni bæði saman, og somuleiðis skulu evnini til at nýta ta visuellu informatiónina, sum eyguni senda til heilan, eisini lærast og mennast. Tann náttúrliga avleiðingin av hesum er, at okkara fyrstu mongu sjónsupplivingar eru nonfigurativar. Byrjanin er altso abstrakt, full av spennandi hómingum av ljósi og skuggum og tað er júst soleiðis, vit kunnu lýsa summarframsýningina í Steinprenti í ár.

Julie Sass og Ian Mckeever eru altjóða listafólk, sum framsýna kring allan heimin. Tey hava bæði verið partar av bókmentaligum verkætlanum í Steinprenti í ár, sum verða at síggja á framsýningini. Harumframt verða átta prent hjá Ian McKeever framsýnd, tey eru einlitt við einum einstøkum berandi liti, einum stórum litflata, sum hongur og sveimar á pappírinum. Hetta eru at síggja til einfaldar og minimalar myndir, sum vaksa seg til maximal listaverk við ekspressivari megi. Prentini hjá Julie Sass hava eitt samansett brá av, at listakvinnan hugsar myndir sum eitt slag av konstruktión. Hennara myndir eru onkursvegna meira bygdar enn málaðar og ofta tykjast myndirnar spælandi bæði við skap og javnvág og við áskoðarans assosiatiónsmøguleikar.

Bæði Rannvá Kunoy og Hansina Iversen eru vegarar innan føroyska, nonfigurativa list, sum tær á avgjørdan og konsekventan hátt hava arbeitt við í umleið tjúgu ár. Rannvá Kunoy hevur í mong ár rannsakað spenningsøkið millum rúm og flatu innan málningalistina og í sínum nýggjastu málningum røkkur hon nýggjar hæddir í síni roynd at gera tað ítøkiliga óítøkiligt. Spildurnýggj eru somuleiðis nøkur skyggjandi steinprent, ið ikki líkjast nøkrum, sum hevur verið framsýnt áður í Steinprenti – tey prentini eru júst komin úr pressuni. Hansina Iversen hevur somuleiðis bæði málningar og nýggj prent við á framsýningini, sum eru lýsandi dømi umhennara framúrskarandi koloristisku førleikar. Hennara myndir tykjastbæði einfaldari og meira kompleksar enn nakrantíð, summar sýnast um at bresta av ekspanderandi litflatum.

Mentanarnáttina hevur Steinprent opið til klokkan 21.00 og øll eru hjartaliga vælkomin.

Julie Sass

hi.jpg

SPOR - Åbningstalen

Jóhan Martin Christiansen
Nordatlantens Brygge 19. maj 2017

af Maria Bordorff

Jeg har glæden af at skulle sige et par ord her til åbningen af Jóhan Martin Christiansens udstilling SPOR. Som flere måske allerede ved, blev den jo vist på Færøernes Kunstmuseum, Listasavn Føroya, i Tórshavn i efteråret - og hovedparten af værkerne er produceret til dertil. I sin københavnske udgave her på Nordatlantens Brygge tager det sig noget anderledes ud, det er blevet lidt mere kaotisk, mere dramatisk og måske ligefrem teatralsk, ligesom der er kommet en række nye værker med også. Men det skal jeg vende tilbage til. For jeg vil egentlig gerne starte et andet sted. Nemlig ved Jóhans afgangsudstilling fra Malmö Konsthögskola i 2014.

For mit vedkommende var det første gang, jeg stiftede bekendtskab med Jóhans praksis - og det er ikke fordi, jeg skal dvæle så meget ved det lige nu, men noget af det, Jóhan arbejdede mere indgående med dengang, og som har sat sit spor i hans kunstneriske virke siden hen, var Goethes farvelære, som, kort skitseret, består i at øjet og hjernen ikke er passive modtagere af indtryk, men medskabere af en slags efterbilleder af det sete. Konkret kan det illustreres med det, som sker, når vi efter at have betragtet en farve, ser mod en hvid væg, hvorpå komplementærfarven dannes.

Tanken om efterbilleder og om øjet som et aktivt, medproducerende, sanseinstrument danner grundlag for den måde, Jóhan har arbejdet på i de sidste par år, og det er også essentielt for udstillingen her, hvor spor eller aftryk af for eksempel færøsk natur har indlejret sig i materialernes overflader, som så bliver til nye billeder med nye associationsrækker, afhængigt af øjet der ser.

Langt størstedelen af værkerne er produceret på Færøerne, hvor Jóhan opholdte sig det meste af sidste år for at arbejde på udstillingen. I et interview, som jeg lavede med ham til Kunstkritikk i den forbindelse, fortalte han, at det var vigtigt for ham at rejse tilbage og arbejde med sin praksis der, hvor han er vokset op og spille ind i den færøske kunsthistorie, som handler meget om natur, og som langt hen af vejen består af abstrakte malerier, med udgangspunkt i landskabet. På den måde kan man godt betragte Jóhans værker som en form for landskabsbilleder også.

De store tekstilværker, som vi er omgivet af her i stueetagen, forskellige typer af indfarvet stof, bomuldsklude, lagener, pudebetræk, syet sammen i trekantede kompositioner, fik, som de hang på Færøernes Kunstmuseum - hvor udstillingsrummet er markant højere - karakter af stejle bjergskråninger, eller sejl. De er farvet med te og blæk og har tørret udenfor, hvorfor vind og vejr har sat sine aftryk, ligesom man på nogle af dem kan ane linjerne fra de tørresnore, de har hængt på.

Men der er jo knap så meget bjergtagende landskab over værkerne, som de hænger i udstillingen her. Man får måske snarere, tænkte jeg i hvert fald, fornemmelsen af netop at bevæge sig ind igennem vasketøj, det er hængt til tørre, hvor der imellem lagene opstår nogle huleagtige rum, nogle gemmesteder, som her ved filmværket, der bærer titlen Skjulte Ansigter, som Jóhan har lavet i samarbejde med teaterinstruktør Christoffer Berdal. Der opstår en form for scene her, hvor tekstilværkerne får funktion af scenetæpper og arkitektoniske dele, der indkapsler og opdeler rummet.

De er kommet ned i højde og lægger sig i folder på gulvet, ligesom videoværket er blevet et stående element frem for at være projiceret mod en væg i et adskilt rum. Med andre ord er den distance, der var i den luftige og svævende installationsform i Tórshavn skiftet ud med nærhed og intimitet og et større samspil mellem værkerne og de to danseres bevægelser i stoffet i filmen.

_

I føromtalte interview spurgte jeg også Jóhan, hvad der ville komme til at ske, når han kom tilbage til København efter et så intensivt ophold på Færøerne. Han svarede, at han ønskede at bevare den forbindelse mellem landskabet og værket, som han havde fået etableret deroppe - men at det kunne være interessant at forsøge at integrere det urbane og naturen i hinanden. Og det gør han jo netop på udstillingen her, når han lader nye værker, produceret i København, hænge side om side med værkerne fra Færøerne og sammen skabe et udtryk.

Af tekstilværkerne adskiller de nye sig ved at være af et mere fragilt og let transparent stof, og så er de blevet til indendøre i Jóhans atelier. Det er altså ikke barske, nordatlantiske vejrhold, som har præget dem, men lysstofrør og et lidt lukket, halvkøligt indeklima af den slags, man typisk finder i kældre og garager, hvor de fleste kunstnere her i byen har deres værksteder. De er en slags efterbilleder af kunstnerens atelier, kan man måske sige, som jo også er, om ikke en natur, så i hvert fald et miljø.

Da jeg for nyligt besøgte Jóhan i atelieret, sagde han, at de nye værker er mørkere end de andre. “De er måske ligefrem noget af det mest politiske, jeg har lavet” - citat Jóhan. Og det her med det politiske er jo noget, vi har talt om før, Jóhan og jeg. Hvornår er noget politisk? Det er et komplekst spørgsmål, som jeg ikke har tænkt mig at forsøge at svare på nu. Men hvis man skal pege på noget ved udstillingen her, som kunne understøtte en fornemmelse af, at noget politisk trænger sig på, så er det, at der er kommet nogle mere kropslige, mere kødelige værker til. Jeg tænker her især på de stumper af gipsafstøbninger af Jóhans eget ben, en fod, et skindeben og et knæ, som indgår i, hvad der kunne minde om en slagmark - eller et efterkrigsbillede - i udstillingsrummet ovenpå.

Déroppe udspiller sig en kaotisk og tildels også ret dramatisk scene af liggende og stående skulpturværker i gips om rustent armeringsjern. Blandt andet er de afstøbninger af fundne materialer som bølgeblik og pap, med spor fra den jord, de har ligget på i form af græstotter eller folder fra et plastikunderlag, som har lagret sig i den størknede gips. På Færøernes Kunstmuseum var der flere, som bemærkede, at de lignede krigere, de her skulpturer, at de var karakterfulde. Måske ligner de også trolde eller fugleskræmsler med deres kviste strittende ud til siderne eller divaer pyntede med fjer og charmeklude. Måske noget helt andet.

Det her med at værkerne ligner noget, at der opstår nogle billeder i deres taktile, materialepoetiske kvaliteter, er noget, der i høj grad optager Jóhan. Til gengæld er det ikke afgørende, hvad det er, vi ser. Måske synes man, at en af skulpturerne ligner et fugleskræmsel ja, måske ser man en religiøs reference i reliefferne derovre, som med deres linjer af aftryk fra plastiktape bliver en slags skrifttavler, eller en kunsthistorisk reference, som der i øvrigt også er masser af i Jóhans praksis. På den måde er det en udstilling, hvor det er sanserne mere en tankevirksomheden, som skal på arbejde.

Til slut vil jeg egentlig bare sige tak til Jóhan for en flot udstilling. Og så synes jeg, vi skal fortsætte fejringen af, at den er åbnet her på Nordatlantens Brygge.

Tak.

Eitt ár í Føroyum - fotoframsýning í Norðurlandahúsinum

Foto: Elinborg Christel Nygaard

Foto: Elinborg Christel Nygaard

Summarframsýnigin letur upp mikudagin 7. juni kl. 17.00 og kl 19.30 verður 100 ára dagurin hjá Finnlandi hátíðarhildin við konsert. 

Tað yður í myndum kring um okkum, og hvør einasta mynd sigur eina søgu.

Til Summarframsýningina 2017 hevur Norðurlandahúsið savnað ørgrynnu av fotomyndum, tiknum í Føroyum farna árið – millum flaggdagarnar 2016 og 2017. Her sleppa tær at siga hvør sína søgu, og saman eina stóra felagssøgu.

Hvat hendir eitt ár í Føroyum? Hvat gera vit? Hvat gleðir okkum og hvat ræðir okkum? Náttúra og mentan. Børn og djór. Gerandisdagar og høgtíðir. Politikkur og trúgv. Bygdarlív, býarlív og sjólív. Familjulív og arbeiðslív. Veður og vindur. Og alt tað, vit ikki kunnu seta orð á.

Heili 632 myndir eru innkomnar.

 

 

Í sambandi við ferniseringina verður eisini ársins mynd útnevnd. BankNordik letur eina peningagávu á 5.000 kr til bestu myndina.

Konsertin ”Norðurljóð fyri Finnland” er tónlistarliga tjóðargávan frá Voksenåsen (og Norðurlandahúsinum) til Finnland. 

Summarakademiið í Voksenåsen varð í 2016 byrjanin til eina nýggja sermerkta verkætlan, sum skuldi vera við til at hátíðarhalda at Finnland verður 100 ár í 2017. Fýra ung úr Norðurlondunum Noregi, Svøríki og Finnlandi stovnaðu kvartettina Nordlyd og byrjaðu tónlistarligu fyrireikingarnar til eina konsertferð runt í Norðurlondum.

Á skránni verða m.a. Voces Intimae, op. 56, eftir Jean Sibelius og Terra Memoria eftir Kaija Saariaho.

 

 

Eitt sindur um trúgv og iva og eitt nýtt føroyskt sálmaskald

Vit vita av, at Teitur Lassen er ein fleirfasetteraður listamaður, sum vit kunnu seta nógv spjøldur á. Hann er sangari, tónleikari, hevur faktist eisini roynt seg sum ummælara, og sum tónaskald fevnir hann breitt um pop og kompositiónstónleik, eins og hann í heilum samstarvar við áhugaverd listafólk kring heimin. Fyrradagin kom enn eitt spjaldur, tá Kirkesangbogen kom út og Teitur kann nú kalla seg sálmaskald.

Tað tekur neyvan nakran á bóli, at teir báðir, Bach og Laub eru umboðaðir í nýggju donsku kirkjusangbókini ella at U2 og Kim Larsen hava hvør sín sang við í hópinum. Men okkara egni Teitur Lassen hevur altso heili 8 sálmar í nýggju bókini.

Teitur greiðir frá, at hann varð biðin um at skriva sangir og at vera við í verkætlanini, tá ið hon byrjaði: “Nógv fólk hava verið við og hava sent sangir inn og síðani hevur ein redaktión valt tilfar og roynt at savna saman gamalt tilfar, yrkingar og løg td. Anne Linnet, Simon Grotrian, sum passa til. Síðani hevur tilfarið verið royndarsungið í ymiskum kirkjun fyri at vita hvussu tað hóskar til felagssang. Tað er altavgerandi at teksturin og melodiurin situr soleiðis, at tú skal kunna syngja tað í fyrstu roynd. Sjálvur havi eg skrivað nýggjar tekstir saman við td. Jonas Breum og Dy Plambeck og havi eisini sett tónleik til orð av Ole Sarvig (Utroligheds frø) og Johannes Johansen (Bag gardinet). Uden dig eru orðini úr Goldbergs depressiónstest, sum eg havi sett upp til at vera ein sálm saman við Per Worm. Eisini er a capella sangurin Walking Up a Hill av Story Music vorðin týddur til dansk Højens top”

Rasmus Nøjgaard, formaður í bólkinum, sum stendur fyri nýggju donsku Kirkjusangbókini orðar ætlanina við bókini soleiðis: “Kirkesangbogen udstikker et nyt spor mellem Den Danske Salmebog og Højskolesangbogen, og formidler kristen tro på en spørgende og søgende måde. Den præsenterer en bred vifte af musikalske og tekstlige udtryksformer, der skal videreføre og styrke den vigtige danske fællessangstradition”.

Seinastu dagarnar havi eg hoyrt ørkymlandi tos frá annars skilagóðum fólkum um at melda seg úr føroysku fólkakirkjuni. Eg gangi út frá, at tað er ein reaktión móti biðitiltakinum, sum var á Vaglinum leygardagin, men eg haldi tað er stórt spell. Lutvíst av tí, at tiltakið ikki var fyriskipað av føroysku fólkakirkjuni, sum hervið ikki kann ábyrgdast ella straffast fyri tað, men lutvíst eisini, tí eg haldi, at kirkjan kann so ómetaliga nógv, sum nútíðarmenniskjað hevur tørv á. Her hugsi eg um nakað av tí sama, sum verður sagt í viðmerkingini hjá Rasmus Nøjgaard í tí opnu, ivandi og spyrjandi vinklingini í mun til lív og trúgv. Okkum tørvar eina kirkju sum rammu kring okkara stóru lívshendingar, men okkum tørvar eisini eitt rúm til at ivast, søkja og spyrja í. Trúgv, sum skal trýstast, klamsast ella bumbast niður yvir onnur, sigur mær einki. Mín trúgv er full av svartasta iva, men eisini smáum blettum av ljósagrønari vón og takksemisgleði (ringt at lata vera, tá nú skaparaverkið foldar seg út beint uttan fyri vindeygað, sum tað ger í hesum døgum) og so kann tað í grundini gera mær tað sama um Guð býr í okkara heila, í grønu bløðunum á trøunum ella um hann er soulsangari í tí himmalska.

Innleggið hjá Jógvani Fríðriksson, bispi, á Vágaportalinum í gjár er klæðiliga fult av iva. Undir yvirskriftini “Nei verður ja” talar bispur fyri iva, eftirtanka og eyðmýkt. Innleggið er fult av náði og fyrigeving og endar við eini áminning um eyðmýkt: “Vit kristnu mega vera eyðmjúk. Undan okkum ganga menniskju inn í Guðs ríki, sum vit eina veika løtu meta uttanfyri Guðs ríkis møguleika. Eftir at hava skipað skrúðgonguna í tí kirkjuliga í skjótt tíggju ár, er tað vælsignað at vita, at væl frægari maður tekur sær av skrúðgonguni inn í Guðs ríki. Amen. Orðið: “Tollarar og skøkjur ganga undan tykkum inn í Guðs ríki.”. Eyðmýkt er somuleiðis eitt lyklaorð í tekstinum hjá Teiti Lassen og August Bovin Bobjerg; “Højens top” – í hesum føri er tað eyðmýkt yvir fyri sjálvari jørðini, skaparaverkinum og undran um jarðarlívið og okkara stuttu vitjan á jørðini.

Eyðmýkt, iðran, ivi og eftirtanki eru ikki heroiskar dygdir, men grundleggjandi partar í huganum hjá einum hugsandi menniskja. Tað er fyrimyndarligt, at danska fólkakirkjan og bispur okkara tora at lata ivan ráða eina løtu, tí sjálvt um ivin ikki altíð er hugaligur, so er hann rúmligur og sjálv rúmligheitin má vera fullkomiliga grundleggjandi fyri eina fólkakirkju, sum jú skal rúma øllum.

t.jpg

3 x Anker

Frálíki listamaðurin, Anker Mortensen hevur úr at gera í hesum døgum. Heilar tríggjar framsýningar hjá honum kunnu upplivast hetta vikuskiftið. Ein er í Klaksvík í Gamla Seglhúsinum, hon letur upp í kvøld, 26.mai kl.18, Oggi Lamhauge heldur røðu og Steintór Rasmussen framførir nøkur løg.

Framsýningin í Galleri Trap í Valby letur upp í morgin, leygardagin 27.mai. Galleri Trap kl. 14-18. Søndre Allé 11. 2500 Valby. 

Í dag og í morgin er síðsti kjansur at síggja framsýningina hjá Anker Mortensen í Steinprenti í Havn. Her eru myndir frá ferniseringini: 

 http://www.listaportal.com/tidindi/2017/5/6/vkin-fagra-fernisering