Stutt viðtal við Jóhan Martin Christiansen
/Í sambandi við framsýningina Samtaler om tåge hava vit gjørt stutt viðtal og presentatiónir av verkum og listafólkum. Hetta er bæði hugsað sum eitt slag av appetizer og reklamu fyri framsýningina, ið verður hangandi inntil 21.februar 2021, men er eisni gjørt til tey mongu, sum ikki sleppa út á framsýningar o.a. orsakað av covid-19. Her tosi eg við Jóhan Martin Christiansen um verkini, hann gjørdi til framsýningina.
Silja Strøm í Víngarðinum - vernissage
/Í dag, 7.november læt framsýningin hjá Silju Strøm This is an ambiguous face upp í Víngarðinum við málningum, sum taka tíð at skoða. Ein so ómetaliga spennandi framsýning, sum kann síggjast fram til 28.november. Takk fyri í dag øll tit, sum komu.
Framsýningin
Hanni Bjartalíð og Bárður Oskarsson - vernissage
/Í gjár læt framsýning við nýggjum verkum hjá Hanna Bjartalíð og Bárði Oskarsson upp í Steinprenti. Har vóru ikki so nógv fólk, sum tað onkuntíð hava verið, men vit høvdu eina hugnaliga løtu og listaverkini eru spildurnýggj og góð. Eg seti nakrar myndir inn her frá fínu framsýningini.
Spildurnýggir málningar hjá Silju Strøm í Víngarðinum
/This Is An Ambiguous Face er fleirtýdda heitið á forvitnisligari framsýning hjá Silju Strøm, sum letur upp í Víngarðinum leygardagin 7.november klokkan 15-17. Tó at listakvinnan enn er lutfalsliga ung, sýnist hon rættiliga búgvin. Hon málaði áhugaverdar myndir og fann síni listaligu mál longu blaðung og herfyri gjørdu almennu Føroyar íløgu við at lata Silju Strøm Listafólkaløn, sum í trý ár veitir henni arbeiðsfrið til tess at arbeiða og menna seg víðari.
Silja Strøm hevði í fjør serframsýningina, Listaleikir í Listasavni Føroya. Í myndunum á Listaleikum sóu vit, at listin hjá Silju Strøm ofta snýr seg um relatiónir ella viðurskifti millum menniskju, lutir og umhvørvi millum figurativt og abstrakt, millum tekning og málarí, tað spontana og tað stýrda, tað intima og ópersónliga, millum mynd og tekst, millum einstaklingin og hini.
Teir nýggju málningarnir eru litríkari, eins og teir tykjast meira villir og málandi. Teir eru framleiddir síðan mars, tá covid-19 fór at gera um seg og krúnusóttin hevur verið til bága fyri listakvinnuna, sum ikki hevur kunnað arbeitt á sínum atelieri í skjótt níggju mánaðar. Í staðin hevur hon arbeitt á køksborðum og aðrastaðni har hon hevur búleikast, m.a. hjá foreldrunum í Vestmanna, har hon hevur verið stødd seinastu mánaðarnar.
Kortini hevur Silja fingið væl burturúr hesum tíðarskeiðnum við myndum, sum sýnast tengdar at sínaru egnu serstøku samtíð. Koloristiskt eru myndirnar sansaligar og vakrar, á tremur í glógvandi litum. Kring glitrandi reinar grundlitir alda ymisk brigdi av leskiligum ljósagulum, ljósagrønum, turkis og ljósareyðum í eini lýsandi heild av kroppum og skapum, sum dansa og standa tætt ella klemmast. Áh, at standa tætt og klemmast! Sjálvt um covid-19 á ymiskan hátt hevur tarnað listakvinnuni, tykjast málningarnir, hon hevur málað hetta tíðarskeiðið, fullir av lívsgleði og takksemi um tað serliga menniskjaliga og alt tað, vit plagdu at halda vera eina sjálvfylgju. Framsýningin er opin í vikuskiftum til og við 28.november. Kurator í Víngarðinum er Kinna Poulsen.
Nýggj verk hjá Bárði Oskarsson og Hanna Bjartalíð í Steinprenti
/Fríggjadagin 6.november letur framsýning upp í Steinprenti við nýggjum verkum hjá Hanna Bjartalíð og Bárði Oskarsson. Umframt at báðir hava myndprýtt myndabøkur, eru listamenninir ikki púra ólíkir listarliga sæð, tó at teirra verk kunnu taka seg ymiskt út. Báðir listamenninir eru stuttligir, óskikkiligir og kortini djúpt álvarsligir. Teirra list er inniliga menniskjalig og sjónarhornið tykist humanistiskt. Her er tað ikki bara pláss fyri menniskjaligum veikleikum - her verða mistøkini beinleiðis fagnað.
Tað avskeplaða ella groteska er sostatt afturvendandi hjá Bárði Oskarsson. Hansara myndir kunnu vera daprar, eksistentiellar tulkingar av, hvussu tilveran kann kennast meiningsleys og tóm. Og sjálvt um hansara myndabøkur síggja elskuligar út, lýsa eisini tær eitt áhaldandi meiningsloysi eins og tær seta spurningar til okkara tilveruligu mannagongdir.
Í einum av nýggju steinprentunum hjá Bárði Oskarsson sæst miðskeiðis á myndaflatanum ein menniskjakend vera, ið onkursvegna tykist hjálparleys. Hon er í stríputari troyggju, ið eins og hennara stóra høvd hevur eitt barnsligt brá, men hendurnar hanga eisini niður við kroppinum, at síggja til fullkomiliga máttleysar. Barnsligi dámurin sýnist rættiliga óunniligur í myndini, tí kring munnin á veruni savnast flugur í hópatali. Flugur sambinda vit vanliga við deyða og rot. Men heldur ikki flugan er eintýðug í myndaheiminum hjá Bárði Oskarsson. Í myndabókum hansara verða rørslurnar hjá fluguni eitt nú brúktar sum smáar flúgvandi vignettir, ið skapa eina stuttliga endamálsleysa gongd og á sama hátt sýnast flugurnar í steinprentunum sveimandi og vakrar.
Verkini, sum Hanni Bjartalíð sýnir fram eru fyri tað mesta standmyndir, relieffir ella eitt slag av hegnisliga samansettum kassum við figurum í. Mannagongdin hjá Hanna er spælandi og spontan - tað byrjar við onkrum ávísum hugskoti, men ofta tekur sjálvt verkið yvir soleiðis, at tað endar við onkrum heilt øðrum enn byrjanarhugskotinum. Úrslitið er fjølbroytt og serstakliga undirhaldandi. Nýggju verkini eru eins og smáar pallsetingar, ið viðmerkja absurdar og stuttligar løtur, men sum grundleggjandi eisini eru víðopnar fyri teim søgum, ið vit áskoðarar leggja í tær. Hvussu er við hasum fýrinum við í grønum kasketti og í sólbrillum, sum heldur fast um sína øl meðan hann hyggur beint fram fyri seg – hevur hann júst verið og atkvøtt fyri Trump? Ella feirar hann bara, at hann endiliga fekk upp í lag at vaska bilin?
SAMTALER OM TÅGE - åbningsdagen
/Rannva Kunoy Jóhan Martin Christiansen Julie Sass
En inderlig tak skal der lyde fra undertegnede kurator til alle, der kom til udstillingen SAMTALER OM TÅGE, som åbnede på Nordatlantens Brygge i København i dag. Tanken var, at udstillingsåbningen skulle være en fest og en fejring af billedkunsten på Færøerne og ikke mindst de mange billedkunstnere, der er med til at definere området og gøre det så spændende som det er. Ferniseringen blev droppet, men det blev alligevel en dejlig udstillingsåbningsdag. Tak!
Samtaler om tåge
Rannva Kunoy After History
After History fra en anden vinkel
Hansina Iversen
Dennis Agerblad
Svend-Allan Sørensen
Samtaler om tåge
Jóhan Martin Christiansen har lavet skulpturen in situ FLIP FLOP (2020)- På den gule væg hænger litografier, som forskellige kunstnere har fremstillet i Steinprent
Samtaler om tåge
Randi Samsonsen foran et av værkerne
Randi Samsonsen
Dennis Agerblad
Alda Mohr Eyðunardóttir
Hanni Bjartalíðs skulptur, 077 foran Claus Carstensens Ape Rules, O.K:!
Svend-Allan Sørensen Have you ever seen the rain (2020)
SAMTALER OM TÅGE
/Den store udstilling SAMTALER OM TÅGE – kunst på Færøerne i det 21. århundrede åbner desværre uden den planlagte fernisering. Det er Covid-19, der forhindrer os i at have større forsamlinger. MEN udstillingen kan dog opleves på Nordatlantens Brygge i København fra lørdag 31.oktober og frem til 21.februar 2021
Svævende dråber af vand, der er lette nok til at kredse omkring i luften uden at falde ned som regn eller sne. Det er videnskabens på en gang prosaiske og poetiske definition på det meteorologiske fænomen, vi kalder tåge. Det er næppe tilfældigt, at der findes 37 forskellige ord på færøsk for tåge eller at tågen og landskabet ofte er i front, når udlændinge skriver om færøsk kunst.
Efter som Samtaler om tåge i større grad handler om kunsten på Færøerne end om tågen, så zoomer vi ned gennem den æteriske dis for at opleve færøsk samtidskunst via et ganske håndgribeligt og generøst udvalg værker, skabt af: Rannva Kunoy, Hanni Bjartalíð, Hansina Iversen, Jóhan Martin Christiansen, Randi Samsonsen, Dennis Agerblad, Svend-Allan Sørensen, Alda Mohr Eyðunardóttir, Julie Sass og Steinprent, Færøernes grafiske værksted (Claus Carstensen, Ian McKeever, Mie Mørkeberg, Knud Odde, Bjarne Werner Sørensen, Torbjørn Olsen, Marius Olsen, Silja Strøm, Fríða Matras Brekku, Bjørn Nørgaard, John Kørner, Anna Seppälä, Zacharias Heinesen, Zven Balslev, Bárður Jákupsson, Tróndur Patursson, Øssur Johannesen, Carl Jóhan Jensen, Peter Laugesen, Tóroddur Poulsen, Peter Carlsen, Anker Mortensen, Jonas Hvid Søndergaard, Erik Heide, Kathrine Ærtebjerg, Kirstine Roepstorff og Margrethe Odgaard).
Det er en ganske stor mængde billedkunstnere, hvis værker hverken kan eller skal afgrænses til ét fælles kunstnerisk mål. Billedkunstnerne er såmænd heller ikke alle færøske, men de har alle enten arbejdet eller udstillet på Færøerne og er derved blevet en del af færøsk billedkunst. Samtaler om tåge har fokus på dynamiske og kommunikative processer hellere end at danne en form for repræsentativt kanonisk blik, hvormed udstillingen omgår flere hierarkier, heriblandt også selve traditionen for udstillinger af færøsk billedkunst i Danmark. Det er et forsøg på at vise færøsk billedkunst indefra uden på nogen måde at lade som om vi får det hele med. Det vi så til gengæld får, er en mangfoldighed af udtryk i malerier, grafik, tekstil og installationer - en fandenivoldsk udtryksglæde, liv og skønhed, der manifesterer sig på trods af hærgende pandemier, smeltende isfjelde og anden undergang.
Udstillingen er kurateret af Kinna Poulsen
Bárður Oskarsson - nýggj bók og prent - í Norðurlandahúsinum
/Í kvøld, 22.oktober klokkan 19 verður bókaframløga við nýggju myndabókini eftir Bárð Oskarsson, Hilbert. Bárður Oskarsson hevur arbeitt í Steinprenti hesa vikuna, hann hevur m.a. gjørt eitt framúr fínt prent av Hilberti, sum fæst fyri serprent í kvøld. Tað sama er galdandi fyri myndabókina.
Síðsta myndabókin hjá Bárði Oskarsson, Træið, fekk Barna- og ungdómsbókmentavirðisløn Norðurlandaráðsins í 2018. Í Trænum hittu vit Bob og Hilbert, ein hund og eina kanin, sum tosaðu um, hvat mundi vera hinumegin træið. Bob ivaðist í, um hann kundi líta á tað, sum Hilbert segði. Hann segði nevnliga, at hann dugdi at flúgva og ofta hevði verið hinumegin træið.
Í nýggju bókini hitta vit aftur Hilbert og Bob, og hesa ferð hevur Hilbert ein rættiliga løgnan trupulleika, sum Bob má hjálpa honum við. Hilbert situr fastur í luftini.
Skráin
Vælkomin
Uni Debess spælir
Solveig Hanusardóttir Olsen hevur samrøðu við Bárð Oskarsson um nýggju bókina
Framsýning við myndum úr nýggju bókini og útlendskum týðingum av bókum hansara
Bókin fæst fyri serprís á tiltakinum.
Bókadeildin bjóðar øllum vitjandi kaffi, te og smákøkur.
Tiltakið er eitt samstarv millum Bókadeild Føroya Lærarafelags og Norðurlandahúsið.
Tilmelding krevst til øll tiltøk, eisini til tey, ið eru ókeypis. Hetta fyri at tryggja, at pláss er til øll og til smittuslóð.
Stevnið trossin og kúgveyguni
/stevnið
trossin
og kúgveyguni
kuffertið verður borið
og borið og borið
fram við øllum skuggunum
og kastar sjálvt skuggar
ljósini eru hermenn
á varðhaldi
pumpuorglið
ljóðar
sum gamlir trolarar
ið altíð fóru út av kós
minnini verða brend
og við øskuni
verða nýggj minni ritað
hondin
er sum
skapt
av aðrari
hond
Tóroddur Poulsen BOND s.22
SALT JARÐARINNAR JARÐARINNAR SALT - vernissage
/Hóskvøldið 15.oktober var mikil rómur í Müllers Pakkhúsi, tá ein framsýning hjá Guðrið Poulsen og Rannvá Holm Mortensen læt upp við installatiónslist og performance.
Samrøður um mjørka
/Nú nærkast framsýningin SAMTALER OM TÅGE – kunst på Færøerne i det 21. århundrede, ið verður at síggja á Norðurbryggjuni í Keypmannahavn frá 31.oktober til 21.februar. Eg kurateri framsýningina, hvørs hugskot kom av einum fyrilestri, sum eg helt á Norðurbryggjuni í 2018, ið snúi seg um broytingar og menning í føroyskari samtíðarlist í 21.øld. Føroyskar listaframsýningar í Keypmannahavn hava sína egnu listasøgu, ið hevur týdning og sigur nakað um hvussu vit hava sæð okkum sjálvi í donskum perspektivi. Tí tað var bara tað besta, sum skuldi til Danmarkar. Føroyaframsýningarnar í Keypmannahavn eru merktar av hierarkium, sum er tengd at tíðini og hugsunarháttinum við einum ávísum bias ella halli til at sýna fram tað mann helt vera tað besta, men eisini tað mann helt danir halda vera tað bestu føroysku listina. Hetta hevði við sær ávís hierarkiir, sum eg havi roynt at ganga uttanum í Samrøðum um mjørka, sum eins og heitið bendir á hevur eitt nokk so óstøðugt grundarlag. Eg gleði meg at síggja hetta folda seg út sum eina ítøkiliga listaframsýning við fantastiskari list, sum eg fari at greiða nógv meira frá í komandi tíðum, fyribils eri eg errin av at presentera luttakararnir:
Rannva Kunoy Hanni Bjartalíð Hansina Iversen Jóhan Martin Christiansen Randi Samsonsen Dennis Agerblad Svend-Allan Sørensen Alda Mohr Eyðunardóttir Julie Sass og Steinprent:
Claus Carstensen, Ian Mc Keever, Knud Odde, Bjarne Werner Sørensen, Torbjørn Olsen, Marius Olsen, Silja Strøm, Fríða Matras Brekku, Bjørn Nørgaard, John Kørner, Anna Seppälä, Zacharias Heinesen, Zven Balslev, Bárður Jákupsson, Tróndur Patursson, Bárður Oskarsson, Øssur Johannesen, Carl Jóhan Jensen, Peter Laugesen, Tóroddur Poulsen, Peter Carlsen, Anker Mortensen, Jonas Hvid Søndergaard, Erik Heide, Kathrine Ærtebjerg, Kirstine Roepstorff, Mie Mørkeberg og Margrethe Odgaard.
Bókaframløga við nýggjari myndabók eftir Bárð Oskarsson
/Myndin er av fløtu kaninini
22.oktober klokkan 19 verður ein spennandi framløga í Norðurlandahúsinum. Tá kemur myndabókin Hilbert hjá Bárði Oskarsson út og listamaðurin verður sjálvur til staðar og fer at greiða frá í samrøðu við Solveig Hanusardóttir Olsen. Síðsta myndabókin hjá Bárði Oskarsson, Træið, fekk Barna- og ungdómsbókmentavirðisløn Norðurlandaráðsins í 2018. Í Trænum hittu vit Bob og Hilbert, ein hund og eina kanin, sum tosaðu um, hvat mundi vera hinumegin træið. Bob ivaðist í, um hann kundi líta á tað, sum Hilbert segði. Hann segði nevnliga, at hann dugdi at flúgva og ofta hevði verið hinumegin træið.
Í nýggju bókini hitta vit aftur Hilbert og Bob, og hesa ferð hevur Hilbert ein rættiliga løgnan trupulleika, sum Bob má hjálpa honum við. Hilbert situr fastur í luftini.
Skráin
Vælkomin
Uni Debess spælir
Solveig Hanusardóttir Olsen hevur samrøðu við Bárð Oskarsson um nýggju bókina
Framsýning við myndum úr nýggju bókini og útlendskum týðingum av bókum hansara
Bókin fæst fyri serprís á tiltakinum.
Bókadeildin bjóðar øllum vitjandi kaffi, te og smákøkur.
Tiltakið er eitt samstarv millum Bókadeild Føroya Lærarafelags og Norðurlandahúsið.
Tilmelding krevst til øll tiltøk, eisini til tey, ið eru ókeypis. Hetta fyri at tryggja, at pláss er til øll og til smittuslóð.
Heyst í Havn
/Eg elski plantasjuna, okkara egnu Central Park í Havn við trøum og fuglum og rennandi vatni, og tá eg gekk mær ein túr í regninum í dag sá eg, at heystið hevur tendrað litirnir á trøunum, sum lýsa reytt og gult í tí grøna. Nú er eitt sindur síðani, eg var í Listasavninum, so eg hugdi innar í Listaskálan. Infernalskur gangur úr Bládýpinum minti meg á, at tað hesa vikuna er Savnsfagnaður og ymisk tiltøk í hesum sambandi, sum serliga eru vend móti skúlaungdómi og børnum við heystferiu. Tað er sjálvandi gott, at barnatiltøk eru hesa vikuna og ikki minst, at børnini verða boðin innar í okkara mentanarstovnar, men hetta má gerast ordiligt við dygdarlistaupplivingum og við virðing fyri listini. Listaskálin er ikki bara okkurt høli, men partur av okkara Tjóðlistasavni og har var altso ríkiliga rokaligt í dag. Uppheingingin av Ingálvi av Reyni sá áhugaverd út har í rokanum. Annars var tað gott at síggja nýggj verk, m.a. eitt serstakliga fínt verk hjá Silju Strøm, sum nú er partur av Listasavni Føroya, umframt onnur eldri, áhugaverd verk, sum ikki hava verið framsýnd leingi.
Silja Strøm
Hans Pauli Olsen Listasavn Føroya
Torbjørn Olsen
Ingálvur av Reyni og Savnsfagnaður
Jón Sonni Jensen
Rannvá Holm Mortensen
Tummas Arge
Ingálvur av Reyni
Leiklistafylkingin 2020 boykottar Tjóðpall Føroya
/TÍÐINDASKRIV: Leiklistafylkingin 2020 lýsur tann 08.10.2020 boykott av Tjóðpalli Føroya
Áramálsetanin skal virðast.
Leiklistafylkingin 2020 hevur mótmælt stjórasetanini á Tjóðpalli Føroya síðani 31.03.2020. Tað er grundleggjandi skeivt og fakliga óforsvarligt, at sami stjóri skal mynda leiðsluna á Tjóðpalli Føroya í samanlagt 20 ár - sama hvør persónurin er.
Ongar eftirmetingar í fimtan ár:
● Í fimtan ár eru stovnur, virkistreytir, lista- og handverksliga støðið, samstørv, arbeiðsumstøður- og umhvørvið á Tjóðpallinum ikki eftirmett.
● Fáir fundir hava verið, har Leiklistaráð og økið hava verið savnað. Eingin av hesum fundum, hava havt fakliga nóg viðkomandi fokus.
● Ongar eftirmetingar eru gjørdar av samstørvum bólkar/leikhús hava havt við Tjóðpallin.
● Leiklistaráðið hevur ongantíð vent sær til teir bólkar/leikhús, sum tey gera til- og frámæli um stuðul til og skulu varða av.
Setanartilgongdin 2020:
● Starvslýsingin er merkt av ,at Leiklistaráðnum vantar innlit í, hvussu tílíkar starvslýsingar vanliga verða gjørdar.
● Tíðarætlanin fyri stjórasetanini er ikki løgd til rættis á ein hátt, sum á yrkisleikhúsum, tryggjar eina góða og smidliga yvirgongd. (T.e. fráfarandi stjóri handar fyrisitingina til og lærur upp nýggja stjóran í eitt hálvt ár. )
● Leiklistaráðið sigur: “Setanarsamrøðurnar vórðu skipaðar eftir siðbundnum leisti ...” Tjópallurin er bert fimtan ár, og tí er eingin siðbundin leistur. Leisturin tey hava brúkt, líkist ikki teimum leistum, ið siðvenja er at brúka á yrkisleikhúsum aðrastaðni.
● Einki starvsfólkaumboð hevur verið í ráðnum síðani februar 2019 og hevur tí ikki verið við til at orða starvslýsing og heldur ikki verið við til fyrsta umfar av samrøðum.
● Leiklistaráðið grundgevur fyri stjórasetanini við samstørvum, ið hava verið við bólkar/leikhús í fylkingini. Bólkarnir/leikhúsini eru ongantíð spurd, hvussu hesi samstørv hava verið.
Í bókstavarað:
Sámal Blak, pallsniðgevi og medstovnari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Jón Mc Birnie, tónameistari, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund, hvílandi limur í Film- og tv-arbejderforeningen, FAF
Barbara Christophersen, sjónleikari, medstovnari av Teatur Grugg
Sóley Danielsen, sjónleikari, medstovnari av InTime Theater, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Búi Dam, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Det Ferösche Compagnie, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Egi Dam, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Grímu, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Petur Meinhard Ellebye, sjónleikari, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Kjartan Hansen, sjónleikari, medstovnari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Annika Johannessen, sjónleikari, A-limur í Dansk Skuespillerforbund, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Olaf Johannessen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av Leikhús Skift, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Birita Mohr, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Grímu, hvílandi limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Sofía Nolsøe, sjónleikari, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Bárður Persson, sjónleikari, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Búi Rouch, dansari, framleiðari av fríyrkisverkætlanum, limur í Deutscher Buhneenverein, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Súsanna Tórgarð, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Teatur Grugg, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Kristina Sørensen Ougaard, dansari og sjónleikari, medstovnari og leiðari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Gunnvá Zachariasen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av TVAZZ, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Durita Dahl Andreassen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av GUT//Productions, nevndarlimur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Marita S. Dalsgaard, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Leikhús Skift, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Mariann Hansen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av GUT//Productions, nevndarlimur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Ria Tórgarð, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Teatur Grugg, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Leikbólkar:
Det Ferösche Compagnie, stovnað í 2010
GUT//Productions, stovnað í 2015
InTime Teater, stovnað í 2014
Leikhús Skift, stovnað í 2005
Teatur Grugg, stovnað í 2009
TVAZZ, stovnað í 2006
Listin í luftini
/Mentanarsendingin Nón varpaði í dag ljós á ósemjuna í føroyska leiklistaumhvørvinum. Eg fekk um endan á sendingini, meðan eg setti vørur uppá pláss í køkinum. Útvarpið stóð frá og eg hugsaði ikki so nógv um tað at byrja við – tað var ikki fyrr enn ein øgiligur mishugur seig seg niður yvir meg so tungliga, at eg mátti seta meg niður. Hetta minnir í nógvum um myndlistastríðið, og sjálvt um tað var neyðugt, eru minnini um tað ikki góð.
Men djúp ósemja og kreppa valdar á leiklistarumhvørvinum og tí vóru dagsins tíðindi úr Mentamálaráðnum um eitt nýsett Leiklistaráð serliga forvitnislig. Tá boð soleiðis koma av brúnni úr erva mitt í eini ódn, lurta vit øll í vónini um salomonskan vísdóm og um onkran serligan kapasitet, ið við eitt fer at slætta sjógv og skapa harmoni millum manna. Hetta hendi ikki í dag. Í staðin hevur Jenis av Rana valt ein formann til Leiklistaráðið púrasta fyriuttan leiklistarliga bakgrund. Ólavur Jøkladal er cand.mag. í tónleikavísindum og norðurlendskum máli. Hann hevur altso bæði útbúgving og royndir innan tónleikin, serliga innan kórtónleikin, har hann hevur verið ein vælumtóktur kórleiðari, men hvussu hetta kann vera ein fyrimunur, tá tú skalt stjórna føroyska nationalteatrinum, er ikki lætt at fata.
Leiklistafakliga stendur altso við og versnar her á landi. Valið hjá mentamálaráðharranum er ómetaliga undrunarvert, bæði tá hugsað verður um aktuella leiklistarstríðið og at Leiklistaráðið er ovast í føroyskari yrkisleiklist m.a. við, at tað setir stjóran fyri Tjóðpall Føroya.
Yrkislistini tørvar yrkisliga viðferð. Hetta er galdandi allan vegin runt og vit mugu krevja, at tey, ið ganga á odda í nevndum og stýrum fyri okkara listarligu stovnar, hava relevanta útbúgving, vitan og royndir. Alt gott um hvussu tað plagdi at vera fyrr og okkara forfedrar, ið bygdu land og løgdu grundina undir Tjóðsavn, Listasavn og aðrar mentanarstovnar, men tíðin er langt síðani farin frá at lata áhugaðum mynsturborgarum, læknum, sakførarum osfr. avgerðarrættin innan yrkislistina. Tað skal meira til og í dag eiga vit í roynd og veru fólk við listarligum førleikum innan øll listaøkini. Møguliga mugu vit eisini hava reglur um hetta. Tí tað er eftir øllum at døma einki mark fyri hvussu ósmæðið fólk uttan neyðugar listfakligar førleikar játta at stjórna týdningarmiklum listfakligum stjórnum og stýrum.
Sendingin í Nón í dag var góð. Báðar síður komu framat og spurningarnir vóru greiðir og góðir. Kritikkurin var konsekventur og ítøkiligur, aftursvarið var óvikandi. Lurtið her:
Stjórasetanin á Tjóðpalli Føroya
/Mánadagin var skriv sent Listaportalinum frá sonevndu Leiklistafylkingini 2020 - tað kann lesast niðast í hesi greinini. Heitið á Leiklistafylkingini 2020 klingar revolutionert og talan er eisini um eitt í føroyskum høpi óvanliga hvassorðað mótmæli av stjórasetanini á Tjóðpalli Føroya í sambandi við, at sitandi stjóri, Jenny Petersen varð afturvald á fjórða sinni.
Útvarpið hevur tikið málið upp og gjørdi m.a. viðtal við forkvinnuna, Ingibjørg Berg í Leiklistaráðnum, ið varðar av stjóravalinum á Tjóðpalli Føroya. Ikki heilt óvæntað kveistrar forkvinnan kritikkin frá sær og heldur seg og sítt stýri hava valt tann besta av teimum fimtan umsøkjarunum, ið vóru til starvið. Hertil og ikki longur røkkur føroyskur kulturjournalistikkur. Tað er væl skilligt, tí tað er óbehagiligt og krevjandi at seta seg inn í og kritiskt eygleiða virksemið á Tjóðpalli Føroya og møguliga finnast av virkseminum hjá einum navngivnum persóni, hvørs lív er teatur og hevur ikki alt møguligt gott verið sett upp har? Jú avgjørt og Jenny C.Petersen eigur sín stóra part av heiðrinum fyri at tað hevur borið til at framført framúr leikir á Tjóðpallinum. Hinvegin eru fólkini í Leiklistarfylkingini 2020 ikki hvørji sum helst, hetta eru roynd og dugnalig leiklistafólk og tessvegna verða vit noydd til at taka teirra mótmæli í álvara.
Eitt mótmæli av hesum slagnum hava vit ikki sæð síðan nøkur av okkara bestu og mest etableraðu myndlistafólkum trektu seg úr samstarvinum við Listasavn Føroya til tess at mótmæla vantandi listfakligheit hjá táverandi stjóra, Helga Fossádal, ið m.a. hevði við sær eina røð av framsýningum, ið vantaðu ta listarligu dygdina, sum eitt tjóðlistasavn krevur. Nøkur av listafólkunum tá hildu við stjóranum, sum onnur funnust at og elvdi støðan tá til eitt listastríð so óreint og djúpt, at tað enn ávirkar myndlistaumhvørvið. Tað tykist nú greitt, at sama slag av ósemju ræður innan leiklistarliga umhvørvið, tí tað eru ikki øll leiklistafólkini, ið hava skrivað undir mótmælisskrivið.
Í grundgevingini fyri at seta Jenny C.Petersen aftur í stjórastarvi stendur, at avgerðin er einmælt og at hon hevur ”drúgvar royndir sum stjóri á Tjóðpallinum, har hon hevur sitið í 15 ár, og hon hevur eitt breitt innlit og tiltknýti til mentanarliga økið, umframt royndir og førleikar innan yrkisleiklistaliga økið, umsiting og framleiðslu av leikum. Jenny C. Petersen hevur seinastu mongu árini eisini áhaldandi víst á úrslit á høgum listarligum støði, hevur megnað at seta á pall upprunaføroysk handrit og hevur verið við til at tryggja breið samstørv innan listarliga økið”.
Tey flestu, sum hava notið góðar stundir á Tjóðpalli Føroya munu hava hámett leikarar og øll tey, sum starvast á Tjóðpallinum fyri teirra vilja og styrki til at arbeiða professionelt undir nokk so ómøguligum – ikki minst eigur stjórin rós fyri sítt áhaldandi arbeiði. Tá hetta er sagt, so má eisini staðfestast, at tær stóru leiklistarligu upplivingarnar í Føroyum í vaksandi mun henda uttan fyri Tjóðpallin. Tað eru produktiónir hjá m.a. Det Ferösche Compagnie, GUT//Productions, Teatur Grugg og TVAZZ. Og sjálvandi er tað fantastiskt at hava eitt so listarliga ríkt land, at hetta yvirhøvur ber til, men mótmælið ger vart við, at tað er ein orsøk til, at allir hesir mongu sjónleikarbólkarnir eru kyknaðir seinastu árini.
Tað snýr seg um vantandi listarligt framfýsni á Tjóðpalli Føroya. Hetta málið snýr seg í grundini ikki um stjóran á Tjóðpallinum, tí uttan mun til førleikar, kann einki menniskja sita í einum slíkum starvi í fimtan-tjúgu ár og framvegis vera listarliga progressiv. Tað ber ikki til. Stjórin dugir væl síni ting, onkur annar stjóri hevði dugað okkurt annað. Vit vita ikki hvørji tey fimtan eru, ið søktu starvið. Men tað tykist undrunarvert, at Leiklistaráðið úr bunkanum av fimtan umsøkjarum, ellivu monnum og fýra kvinnum ikki kundu finna nakran annan enn sama stjóra, ið hevur sitið í starvinum í fimtan ár.
Málið snýr seg um hvørt listarliga atlitið í Leiklistaráðnum er nóg gott. Leiklistaráðið tykist mannað av skikkaðum fólkum, ið eru tilnevnd politiskt og av LISA, men spurningurin er um teirra listfakligheit og listarliga dirvi eru nóg sterk. Tað kann í hesum sambandi undra, at Ingibjørg Berg er forkvinna, hon er cand scient pol og hevur fyrisitingarligar royndir, men tykist ikki listarliga skikkað til leiklistarligu lyklastøðu sína.
Í Leiklistaráðnum eru:
Ingibjørg Berg, forkvinna, tilnevnd av landsstýriskvinnuni
Oddfríður M. Rasmussen, tilnevndur av landsstýriskvinnuni
Noomi Reinert, eftir tilmæli frá Meginfelag Áhugaleikara Føroya
Birna Heinesen, eftir tilmæli frá Listafólkasambandi Føroya
Turpin Napoleon Djurhuus, eftir tilmæli frá Leikarafelag Føroya
Jóan Petur Hentze, eftir tilmæli frá Tórshavnar býráð
Fríða Midjord, starvsfólkaumboð fyri Tjóðpall Føroya
Tíðindaskriv frá Leiklistafylkingini 2020:
Mótmæla stjórasetan á Tjóðpalli Føroya
Leiklistafylkingin 2020 er ein fylking av 22 føroyskum yrkisleiklistafólkum og 6 fríyrkisleikbólkum. Leiklistafylkingin varð stovnað í februar í ár, tá Leiklistaráðið valdi at seta sama stjóra á Tjóðpall Føroya fyri fjórðu ferð.
Stjórastarvið á Tjóðpalli Føroya er eitt av hægstu størvum innan listarliga økið í Føroyum. Í lógini um Tjóðpall Føroya stendur, at stjórin er áramálssettur í mesta lagi fimm ár.
Leiklistafylkingin 2020 mótmælir at Leiklistaráðið ikki virðir áramálssetanina í lógini, men setur sama stjóra á Tjóðpall Føroya í eitt fimm ára skeið afturat. Vit meta ikki, at tað er leiklista fakliga forsvarligt, at sami stjóri skal mynda leiðsluna á Tjóðpalli Føroya í 20 ár.
Leiklistaráðið er stýrið fyri Tjóðpall Føroya. Umframt at seta stjóran, hevur ráðið til uppgávu at samskifta við og ráðgeva stjóranum, og skal harafturat tryggja samstarvið millum Tjóðpallin, aðra leiklist og onnur lista og mentanarøki.
Ferð eftir ferð hava yrkisleiklistafólk gjørt Leiklistarráðið vart við síni sjónarmið viðvíkjandi áramálssetanini. Við at endurseta stjóran, velur Leiklistaráðið ikki at lurta eftir meginpartinum av yrkisleiklistafólkunum, og skapar soleiðis eina álvarsliga kreppu á leiklistaøkinum.
Síðani stjórasetanina hevur Leiklistafylkingin lagt síni sjónarmið fram fyri Leiklistaráðnum og Uttanríkis- og Mentamálaráðnum, við grundgevingum fyri, hví vit mótmæla. Nú, hálvt ár aftaná setanina, er ongin loysn at hóma í málinum, og tí sendir Leiklistafylkingin hetta tíðindaskrivið út.
Vit undirritaðu mótmæla, at Leiklistaráðið ikki virðir áramálssetanina í lógini, og fyri fjórðu ferð hevur sett sama stjóra á Tjóðpall Føroya.
Heilsan
Leiklistafylkingin 2020
Í bókstavarað.
Einstaklingar:
Sámal Blak, pallsniðgevi og medstovnari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Jón Mc Birnie, tónameistari, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund, hvílandi limur í Film- og tv-arbejderforeningen, FAF
Barbara Christophersen, sjónleikari, medstovnari av Teatur Grugg
Sóley Danielsen, sjónleikari, medstovnari av InTime Theater, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Búi Dam, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Det Ferösche Compagnie, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Egi Dam, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Grímu, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Petur Meinhard Ellebye, sjónleikari, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Kjartan Hansen, sjónleikari, medstovnari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Vár Berghamar Jacobsen, dramaturgur og sjónleikari, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Annika Johannessen, sjónleikari, A-limur í Dansk Skuespillerforbund, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Olaf Johannessen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av Leikhús Skift, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Birita Mohr, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari av Grímu, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, hvílandi limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Sofía Nolsøe, sjónleikari, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Bárður Persson, sjónleikari, B-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Búi Rouch, dansari, framleiðari av fríyrkisverkætlanum, limur í Deutscher Buhneenverein, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Súsanna Tórgarð, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Teatur Grugg, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Kristina Sørensen Ougaard, dansari og sjónleikari, medstovnari og leiðari av Det Ferösche Compagnie, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Gunnvá Zachariasen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av TVAZZ, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund
Durita Dahl Andreassen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av GUT//Productions, nevndarlimur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Marita S. Dalsgaard, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Leikhús Skift, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Mariann Hansen, sjónleikari, medstovnari og leiðari av GUT//Productions, nevndarlimur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Ria Tórgarð, sjónleikari og leikstjóri, medstovnari og leiðari av Teatur Grugg, stovnandi limur í Leikarafelag Føroya, A-limur í Leikarafelag Føroya/Dansk Skuespillerforbund. Hvílandi limur í Leiklistafylkingini
Leikbólkar:
Det Ferösche Compagnie, stovnað í 2010
GUT//Productions, stovnað í 2015
InTime Teater, stovnað í 2014
Leikhús Skift, stovnað í 2005
Teatur Grugg, stovnað í 2009
TVAZZ, stovnað í 2006