Olaf Johannessen í uppskoti til Reumert

Í fjør vann Olaf Johannessen Reumertvirðislønina sum ársins mannligi sjónleikari og aftur í ár er hann í uppskoti at fáa virðislønina fyri leiklutin sum Puntila í leikinum við sama heiti í  Det Kongelige Teater. Hann er somuleiðis við í leikinum Topmøde for de mest deprimerede, sum eisini er tilnevndur í kategoriini sum ársins besta framførsla.

Eg hevði eina samrøðu við dugnaliga sjónleikaran í fjør summar:

www.listaportal.com/tidindi/2015/7/2/beint-n-samra-vi-sjnleikaran-olaf-johannesen?rq=Olaf

100 ára hátíðarhald fyri valrætti til kvinnur og ognarleys

Leygardagin 30.apríl verður 100 ára hátíðarhald fyri valrætti til kvinnur og ognarleys í Norðurlandahúsinum. Hátíðarhaldið er ókeypis, og øll eru vælkomin.
Skráin í Norðulandahúsinum er henda:

14.00: Marna Jacobsen, forkvinna í Demokratia bjóðar vælkomin

14.10: Tað frættist nú og fregnast. Sissal Grækarisdóttir Magnussen syngur

14.15: Fyrilestur við H.A. Sølvará

14.40: Lea Kampmann spælir 2 løg

14.50: Ritt Bjerregaard 1. Innslag

15.00: Steðgur

15.15: Sofaprát við Katrini Kallsberg, Eyðgunn Samuelsen og Sonju L. Jógvansdóttur. Moderator Sissal Kampmann

15.40: Guðrið Hansdóttir spælir 2 løg

15.55: Fyrilestur við Beintu í Jákupsstovu

16.20: Sjónleikur við Sóley Danielsen og Katrini V. S. Mortensen

16.35: Lea Kampmann spælir 2 løg

16.45: Steðgur

17.00: Ritt Bjerregaard 2. innslag

17.15: Guðrið Hansdóttir spælir 2 løg

17.30: Pallborðskjak við limum úr politisku ungmannafeløgunum. Orðstýrari, Katrin Petersen

Suveren konsert við Riel/Pasborg/Mikkelborg/Knudsen/Tuxen og Anisette

Eftir eina fantastiska intro hjá framúrskarandi Palle Mikkelborg byrjaði konsertin við einari trummuduett ella eini trummusamrøðu, sum ongan enda vildi taka. Eg havi áður upplivað Alex Riel og hansara ekspansiva, frásagnarliga trummuunivers og hesa ferð hevði hann guðssonin, Stefan Pasborg við, sum av sonnum spældi okkum sundur og saman. – Uha, hugsaði eg, hetta er ein ordilig musikarakonsert, eg eri komin til. Tað er ein konsert, sum onkursvegna er á so mikið hægri støði enn mín egni móttakari, at eg fái hug at ótolnast, men eg nýttist ikki stúra, tí tónleikurin í gjár var allan vegin so mikið væl spældur og formidlaður, at hann fekk allar áhoyrarar við.

Har vóru óvanliga nógvir tónleikarar millum áhoyrararnar í Norðurlandahúsinum í gjárkvøldið - ei undur í tí, tá fleiri tónleikaligar legendur eru millum tey framførandi: Alex Riel/Stefan Pasborg 'Universe' feat. Annisette og Palle Mikkelborg. Aftrat sær høvdu tey nakrar framúrskarandi tónleikarar, umframt Stefan Pasborg, spældi Niclas Knudsen gittar, meðan Jeppe Tuxen spældi tangentar (Hammond B-3). Øll eru kendir tónleikarar, sum skara framúr á hvør sínum øki, Niclas Knudsen hevði eina fantastiska gittarsolo í byrjanini, men sum áhoyrari legði eg kanska serliga merki til suverena spælið hjá Jeppe Tuxen, sum allan vegin í gjøgnum var merkt av tónleikagleði og risastórum tónleikaligum yvirskoti.

Við tónleikarunum øllum fóru vit eina tónleikaferð gjøgnum teirra felags univers av rútmum og samljóði, fortíð og nútíð, rokki og jazzi, nærveru, improvisatión, orku og pulsi - innrammað við ljóðmyndum frá Savage Rose, New Orleans street parades og Igor Stravinsky – hetta seinasta legði eg ikki ordiliga til merkis, men tað stóð í tíðindaskrivinum.

Eg visti væl, at talan var um dugnaligar tónleikarar, men eg varð bilsin av støðinum. Dygdin hoyrdist alt fyri eitt, sveimandi, originala trompetljóðið hjá Palle Mikkelborg, ið gevur okkum eina kenslu av vektloysi og av at hanga í leysum lofti í alheiminum í vøkrum samspæli við hini ljóðførini. Tá Jeppe Tuxen spældu eyðkendu tónarnar frá byrjanini av Byen vågner frá Dødens Triumf var tað sum ressaðust áhoyrararnir av at hoyra tað praktfulla lagið framført á so gjøgnummusikalskan hátt. Hervið varð lagt upp til eitt sindur av nostalgi, sum vit fingu uppfylt í ríkiligt mát, tá Anisette trein inn á pallin. Hon sang onkran Savage Rose sang, m.a. Dear little mother og eina garvilla versión av Long before I was born áðrenn hon endaði meira stillisliga við Smile hjá Charlie Chaplin. Anisette sýnist hugsjónarliga trúgv móti sínum útgangsstøði, hon tosar enn um fólk, sum eru noydd til at liva í pappkassum uttan fyri teir ríku bankarnar og um flóttafólk, sum koma til okkara fyri at fáa hjálp, men verða møtt við píkatráði og afturlætnum landamørkum. Tíverri eru hesir trupulleikar meira áleikandi enn nakrantíð. Allíkavæl tóktist prátið hjá Anisette í støðum eitt sindur frelst ella hippiepatinerað. Kanska er tað bara eg; tá tosað verður patetiskt og sentimentalt við musikalskum undirspæli komi eg altíð í tankar um Peter Belli og hansara yvirsentimentala Ingen regning. - Men fyri at koma til høvuðssakina, so var sangurin hjá Anisette rørandi og skelkandi nærverandi. Anisette hevur eina rødd og ein framførsluhátt sum eingin annar og har hvørki hoyrdist ella sást nakað til eventuellar aldurstreytaðir veikleikar meðan hon dansaði og sang á pallinum, myrk og vøkur, lítil, nett og klæntraslig og við hesari óskiljandi stóru røddini, sum tekur áhoyraran á bóli við sínum ótamda kenslusemi. At hoyra hana og tónleikararnar í Norðurlandahúsinum var ein ómetaliga stór og ríkandi uppliving, sum ikki verður gloymd.

FOTOMYNDIR: Norðurlandahúsið

Eitt stig víðari út í tað óítøkiliga - Viðtal við listakvinnuna Julie Sass

Danska listakvinnan, Julie Sass hevði í fjør arbeiðsuppihald í Steinprenti, sum úrslitaði í fleiri áhugaverdum listaverkum. Eg skrivaði tá hesa greinina í Dimmalætting. Dagarnar, hon var í Havn, varð arbeitt á verkstaðnum frá árla á morgni til seint á kvølditil tess at náa at fáa allar myndirnar lidnar, sum hon var byrjað uppá. -Tá eg mitt í vikuni hyggi inn á gólvið, hava verkstaðsfólkini júst ásannað, at tey kanska ikki fara at verða heilt liðug við tann allarsíðsta steinin. – Hetta er altso heilt øgiliga kompliserað, greiðir Jan Andersson eitt sindur umberandi frá, meðan hann klórar sær í nakkanum.

Tað er sanniliga ikki á hvørjum degi, at tann royndi og dugnaligi litografurin niðri á Skálatrøð gremur seg um torførar mannagongdir, so eg gerist forvitin og má innar í verkstaðið at kanna málið. Inni á verkstaðnum hitti eg eina fegna og takksama listakvinnu. Julie Sass er ovurhonds nøgd við uppihaldið á verkstaðnum, og heldur seg hava upplivað, lært og avrikað eina rúgvu bæði listarliga, men eisini millum fólk og í vøkru føroysku náttúruni - hon hevur eitt nú verið túr við gongufelagnum. Julie Sass er eitt av fleiri áhugaverdum donskum listafólkum, sum eru við í stóru verkætlanini og ferðaframsýningini Grafisk Sambond, ið verður at síggja í Norðurlandahúsinum frá 24.oktober, har Julie fer at sýna fram saman við Zven Balslev, Svend-Allan Sørensen, John Kørner, Claus Carstensen, Andreas Schulenburg, Jonas Hvid Søndergaard, Peter Carlsen, Bjørn Nørgaard, Kathrine Ærtebjerg, Fie Norsker og Nils Erik Gjerdevik. Julie Sass er útbúgvin á Kongaliga Danska Kunstakademinum í Keypmannahavn og á NYU í New York. Hon hevur framsýnt bæði einsamøll og saman við øðrum í Kunsthal Charlottenborg, Brandts, Rønnebæksholm, Den Frie, AREA-lugar de proyectos, Puerto Rico, Vikingsberg Konstmuseum, Dalhousie Art Gallery i Halifax, Smack Mellon i Dumbo, Brooklyn, Jessica Murray Projects, New York og á listamessuni Untitled í Miami. Hon hevur eisini verið kurator, og hevur skipað fyri fleiri framsýningum. Sum heild er Julie Sass áhugað í altjóða list, ikki minst í tí nógva, sum gongur fyri seg í amerikanska listaumhørvinum.  

Nonfigurativar myndir

Formliga kunnu myndirnar hjá Julie Sass bólkast sum nonfigurativar, tær ímynda ikki nakað ávíst, men hetta sigur kanska ikki so øgiliga nógv. Um vit hyggja at teimum báðum stóru steinprentunum, sum Julie Sass gjørdi framsýningina Grafisk Sambond kunnu vit staðfesta, at tær tykjast gátuførar og afturlætnar. Samstundis er tað sum um tær onkursvegna sjónliggera sjálva prosessina, sum hevur skapt tær. Vit síggja eitt partvíst gjøgnumskygt skap, ein form sum er bygdur upp av nøkrum óregluligum fýrkantum og trapetsum, ið samanumtikið minnir um eina trídimensionala konstruktión, sum er spent út á eina flatu til granskingar. Skapið er líkasum sett upp á ein dekorativan fót við monumentalum árini, samstundis sum skeivleikarnir í tí stóra miðskapinum geva okkum varhugan av onkrum ómetaliga skroypiligum og fínum. Orsakað av teimum mongu mótsetningunum í myndunum, sum bæði innihalda gjøgnumskygd svarthvít skap og óskygd skap í litum, tykjast myndirnar hjá Julie Sass um somu tíð sannførdar, óloystar, leitandi og vitandi.  

Abstraktión

Framman fyri tveimum stórum, ólidnum prentum, spyrji eg Julie hvat hetta gongur út uppá.

JS: Ja, altso fyrst og fremst snýr hetta seg heilt ítøkiliga um fótafarið av einum sermerktum skapi, sum er seymað saman av tveimum sløgum av silki. Hetta havi eg brúkt sum útgangsstøði til steinprentið eins og eitt slag av grundformi, ið eg arbeiði víðari uppá. Mann kann siga, at eg við støði í onkrum ítøkiligum royni at flyta abstraktiónina upp á eitt hægri stig í mínari roynd at skapa nakað nýtt. Abstrakt myndlist er jú grundað á nógva og torskilda heimsspeki, nakað av tí einfaldasta í hesum sambandi er sannroyndin, at listafólkið uttan at vilja tað, í sínum nonfigurativa verki kann koma til at raka við eitt skap, sum longu er til í ítøkiligu verðini. Tað ger, at upplivingin hjá áskoðaranum kemur til at verða definerað og altso eisini avmarkað av assosiatiónum. Hesum royni eg onkursvegna at sleppa undan.

Kompositión

KP: Bygnaðurin tykist hava stóran týdning og myndirnar eru merktar av eini serligari javnvág, kanst tú greiða frá hesum?

JS: Ja, eg royni at skapa eitt øðrvísi myndarúm og hugsi í grundini um málarí sum eitt slag av konstruktión. Mínar myndir eru bygdar heldur enn málaðar og kompositiónin hevur sjálvsagt stóran týdning hesum viðvíkjandi. Í myndunum, sum eg havi gjørt í Steinprenti, sæst eitt spæl við tyngd og javnvág. Um tú hyggur gjølla, sært tú, at fóturin ella sokkilin hjá tí stóra skapinum í grundini er ov lítil til at megna at bera alt skapið, men samstundis hómast ein ávísur lættleiki í forminum, sum m.a. kemst av, at formurin er partvíst gjøgnumskygdur og harvið lættur.  

Prosessin

Hetta er aðru ferð, at Julie Sass arbeiðir á verkstaðnum á Skálatrøð, síðstu ferð var í 2013. Hon greiðir frá, at hon hesa ferð var betri fyrireikað av tí, at hon nú í størri mun kendi steinprentstøkni, hon hevði skitsur við og tankar og ætlanir um tey komandi verkini. Men, heldur hon eldhugað fram: ”Tað mest fantastiska hendi, at eg fekk íblástur av sjálvari teirri grafisku prosessini og kundi brúka hana beinleiðis í verkunum”.

KP: Hvussu meinar tú?

JS: Tað er okkurt við litografisku mannagongdini, sum hugtekur meg og sum hevur hugtikið meg síðan eg upplivdi hana á fyrsta sinni. Á ein ella annan hátt tykist henda mannagondin sampakka við míni listarligu endamál og hugsanir. Tá eg sá Fríðu (t.e. Fríða Matras Brekku) standa og slípa steinarnar, gjørdist eg hugtikin av tí mynstrinum, sum sjálv slípingin við slípievninum (carborundum) hevur við sær á steininum. Eg avgjørdi at slípa ein form burtur og at varðveita sporini av sjálvari burturslípingini sum grund í prentinum. Hetta er ikki so einfalt at gera, og eg eri bangin fyri, at Jan (t.e. Jan Andersson) hevur havt eitt sindur av stríði av hesum, men tað hevur verið serstakliga spennandi og eg haldi, at úrslitini hava nakað av hasum sum eg royni at leita eftir. 

Tað óítøkiliga

KP: Hatta er áhugavert, tú skapar altso eina mynd við at skráseta sjálva avtøkuna ella hvørvingina hjá einari aðrari mynd, sum bert er eftir eins og ein tanki, eitt fótafar, sum er við at hvørva heilt.

JS: Ja, tað er okkurt tílíkt, og tað brúki eg sum grund fyri at skapa nýggj rúm, tí eg arbeiði víðari við steinprentinum. Tá tú sigur hatta við onkrum, sum er eftir bert sum eitt fótafar, komi eg í tankar um ein tekst, sum eg havi lisið, sum tú hevur skrivað um Rannvá Kunoy, og sum byrjar við einari heilt fantastiskari yrking hjá Ann Jäderlund: Det som är i vattnet. Men inte/ är vattnet. Som vattnet inte/ känner. Men som är vattnet inifrån. Som ingen känner. Men är allting inifrån. Som intet finns. Vars krop inte/ finns. Inte doft hörsel. Syn/ eller tal. Och inte är/ forgängligt.” Tað er hetta sama óítøkiliga, sum eg royni at fáa fatur á og at skapa okkurt, sum eingin hevur sæð áður. 

1-0 til tær síðhærdu

Tað gongur væl hjá føroysku listini, ikki minst hjá føroyskum listakvinnum, sum alla tíðina hugtaka listaáhugað bæði her í Føroyum, men eisini í útlondum, har tær eru framúrskarandi ambassadørar fyri Føroyar.

Eivør Pálsdóttir hevur seinastu tíðuna verið á turné, har honhevur framført sína nýggjastu útgávu, Slør í norðurlondum. Allastaðni fær hon jalig ummæli, og eg veit hvussu suveren hon er live, tí eg havi upplivað hana á konsert. Í ummæli sínum í norska M Magasinet skrivar Per A. Risnes jr. m.a.: “DeLillos hadde rett. Jenter fra en liten plass, er noe av det tøffeste som finnes. Samme hvor bortgjemt og unnselig vik de har vokst opp i, tar de seg ut i verden med den største selvfølgelighet. Men de rømmer ikke, de flykter ikke fra en øde. De tar med seg den lille plassen, og viser frem at også der jeg kommer fra, helt ute i havgapet, lager de sånne som meg...”. Eingin ivi er um, at okkara íløga – tey 3 árini av starvsløn frá almennu Føroyum – er væl disponerað í stóru sangrøddini og musikalsku evnunum hjá Eivør Pálsdóttir.

Í einum seksstjørnaðum ummæli skrivar Morten Hede um Fornuft og Følelse hjá Jane Austen, sum verður framført við Peter Langdal í Aarhus Teater, at føroyski sjónleikarin: “Sofia Nolsøe leverer en følsom og solid Elinor Dashwood”. Tað eru fimm ár síðani, Sofía varð liðug á Statens Teaterskole og hon hevur havt fleiri stórar leiklutir síðani. Vit sóu hvussu dugnalig hon er í filminum hjá Heiðriki á Heygum, Skuld og nú gleði eg meg at síggja hana á palli, og hvør veit, kanska enntá á Tjóðpalli Føroya.

Í The Independent hevði Karen Wright 18.februar viðtal við Rannvá Kunoy, sum eisini í síni tíð fekk trý ára styrk frá Mentanargrunninum. Verkini hjá Rannvá, sum vit sóu nøkur av á Ólavsøkuframsýningini fyrra árið verða skýrd sum “great painting” Í greinini verður greitt frá um uppvøksturin hjá Rannvá Kunoy í Føroyum, greinin endar soleiðis: “One of her influences is Lucio Fontana and his cut paintings; another is the Minimalist Dan Flavin. But when I look at them here I see hints of Minimalism shaken with touches of restrained gesture, resulting in an ephemeral, shifting language. It is like all great painting, changing in the light, revealing itself slowly. Kunoy's recent exhibition in the prestigious museum CentrePasArt in Biel, Switzerland, encouraged new collectors including Charles Saatchi to invest in her work. She is working towards an exhibition next year but shows no signs of stopping experimenting. It is clear that her time alone in the studio has borne fruit. The paintings do not look effortful. As Kunoy says, "It just took time."

http://www.dn.no/magasinet/2016/03/22/2024/Anmeldt/lana-del-rey-mter-mari-boine--p-fryene

http://mortenhede.dk/anmeldelse-fornuft-og-foelelse-aarhus-teater/

http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/art/features/rannva-kunoy-painter-i-keep-reining-the-paint-in-to-prevent-it-from-being-overly-luxurious-a6881896.html

Kórfestivalurin rular!

-Navnið spillur ongan! Tað hugsaði eg við mær sjálvum í Klingruni í Norðurlandahúsinum, har eg sat saman við 180 kórsangarum úr øllum landinum og sang og hugnaði mær. Vit plagdu at kalla tað Kórstevnu, tað plagdi at vara minst tveir dagar, nú er heitið meira modernað - men tiltakið er eisini væl meira effektivt, tað tekur ein dag. Vit hittust um morgunin og skiltust aftur um morgunin (í øllum førum tey grovu av okkum, sum vóru all the way í teirri frálíku veitlsuni).

Kórfestivalurin 2016 var heilt ómetaliga væl eydnaður. Kórsambandið eigur rós uppiborið fyri eitt frálíkt og væl skipað tiltak. Øll kórfólk, sum ikki vóru við hava forsømt seg, tað er einki at ivast í og tað sigi eg ikki bara tí, at kórið, sum eg sang við í, Tarira, vann eina av heiðurslønunum. Hinvegin meti eg heilt vist, at kappingarelementið er komið fyri at vera og tað er gott, tí tað vísir seg at tað fær kórini til at oppa seg. Tað hevði við sær, at sjálvt um konsertin var sera drúgv - tað má so vera, tá ellivu kór øll framføra 2-3 kórverk, so var konsertin eftir mínum tykki sera áhugaverd og varierað. Tað var hugaligt at uppliva sangentusiasmuna í teimum ymisku kórunum. Eg havi hug at nevna øll kórini, tí eg haldi veruliga, at øll høvdu okkurt serligt at bjóða uppá. Havnarkórið við Leif Hansen á odda framførdu eitt av teimum stóru kórverkunum, tað praktfulla Wie liegt die Stadt, sum Rudolf Mauersberger skrivaði eftir, at heimbýur hansara, Dresden varð lagdur í oyði og 25.000 fólk lótu lív, tá býurin varð bumbaður í februar 1945. Havnarkórið framførdi verkið musikalskt við hóskandi og rørandi patos. Tórshavnar Manskór við Bjarna Restorff og Kára Bæk legði seg á meira skemtiliga bógvin við eini væl upplagdari og væl eydnaðari framførslu av Vit eru føroyingar hjá Kára Bæk og Regini Dahl. Vestmanna Sangkór við Benjamin Gaasedal sum kórleiðara var heldur minni í vavi enn tað plagar, eg haldi, at har var okkurt krím, sum herjaði, men tey komu væl frá serliga fitta sanginum um Christopher Robin (tað er hann frá Winnie-the-Pooh), sum biðjur eina bøn, ið Fraser-Simson/ A.Carter/ A.A.Milne. Eg varð órógvað beint tá og hoyrdi tískil ikki byrjanina hjá kórinum Eystanljóð við Leif Hansen sum kórleiðara, men tey sungu vakurt tann romantiska So skimrande hjá Evert Taube. Sámal Matras Kristiansen leiðir Vágakórið, sum framførdi eitt deiliga varierað úrval av sangum, m.a. Hallelujah hjá Leonard Cohen og Válandi heim hjá Magnus á Stongum. Kristiliga Sangkórið við Hanusi Joensen framførdi ein vakran føðilandssang hjá Knúti Olsen og endaði við eini sermerktari tulking av Í himnabúð hjá Grieg við einum sera mælskum solosangara, tað var sjónleikarin, Jákup Dahl Wardum, honum tørvaði ikki nakra mikrofon, tað er vist. Í Tarira nýttu vit og kórleiðarin Jóhannes Andreasen høvið til at fagna Shakespeare, sum doyði 23.apríl fyri 400 árum síðan (í dag!!) við tveimum sera ymiskum verkum hjá Jaako Mäntijärvi, sum hann hevur skrivað til tekst hjá Shakespeare. Aurora Borealis við Ólavur Jøkladal framførdi m.a. ein væl klingandi íslendskan kórklassikara Ég að øllum. Tórshavnar Kamarkór og Benharður Wilkinson hava havt úr at gera síðstu tíðina og hava fingið uppibornan heiður fyrst á FMA og nú á Kórfestivalinum. Tey framførdu tvey sera ymisk verk, sum vístu, at tey eru í góðari venjing nú tey skulu til kórkapping í Cork, teimum verður ynskt til lukku og góða eydnu hiðani. Glymur hevði eina ordiliga herliga framførslu og eg haldi, at teirra rúmliga skrá við verkunum Halleluja, der Herr ist Verrückt! hjá Adolf Wölfli og Per Nørgård og Happy hjá Pharrel Williams/Carsten/Gerlitz var nógv tann mest originala á konsertini. Í veitsluni í gjárkvøldið varð nógv tosað um Gøtu Kirkju Ungdómskór, sum undir leiðslu av Símuni Hammer var eitt frískligt lot á konsertini fult av dýrabærum ungdómi, sum sang væl og sum var væl fyrireikaður, eisini til felagssangpartin á kórfestivalinum.

Tað vóru vit ikki øll og hetta er helst einasta punktið, sum kann betrast til næsta ár. Vit mugu duga nótarnar betri, tá vit hittast kórfestivaldagin. Bílagda verkið hjá Tróndi Bogason var næstan pedagogiskt í sínum uppbygningi – í øllum førum í mun til okkurt annað kórverk hjá sama komponisti. Eg havi onkur óluksáliga stuttlig minni um eitt nú frumframførsluna av kórverkinum ÐQ - tað var á eini norðatlantiskari kórstevnu niðri einaferð. Ein uppá allar mátar fantastisk uppliving. Eg minnist, at eg stóð mitt millum fleiri grønlendskar kvinnur, sum hvørja ferð eg brølaði “VINDURIN FERÐAST Í NÓTTINI” (fortissimo skuldi tað vera smb nótunum), gløddu forskrektar uppá meg. Eg minnist framførsluna sum ein baldrutan túr á havinum, har verkið reið á óstøðugari aldu. Tá tað so einaferð rendi seg í eina ordans afturundirgerð, mátti tónaskaldið kvika sær upp á pallin at bjarga restunum av kórverkinum við klaverinum. Hetta nýggja verkið hjá Tróndi er nógv lættari at læra enn ÐQ, men allíkavæl var tað nóg so feskt hjá felagskórinum, sum tessvegna ikki tók alt verkið við í sínari framførslu. Kanska kundi mann næsta ár hitst t.d. frá 19 til 22 fríggjakvøldið áðrenn kórfestival-leygardagin, so at nýggja verkið fær tíð at festa seg í huganum á kórsangarunum. Norðurlandahúsið er perfektur karmur um kórfestivalin og tað sigi eg ikki bara, tí eg búgvi í Havn. Norðurlandahúsið er ikki eitt Havnarhús, tað er fyri alt landið og fyri hini norðurlondini við. Eg vóni, at kórtiltakið aftur kann halda til í Føroya fjálgasta og vakrasta húsi, men ivist í um vit øll fara at rúmast har næsta ár. Eitt so væl eydnað tiltak sum tað í ár fer ivaleyst at økja um áhugan fyri at koma við. Felagssangskráin var sum heild góð, sjálvt um tað at syngja í einum so stórum kóri følist eitt sindur sum at svimja í klæðum, so var tað einki minni enn praktfult at sleppa at syngja hugtakandi verkið, sum Hugi Guðmundsson skrivaði til Mpiri í fjør til yrking hjá Tóroddi Poulsen Tá myrkrið køvir. Harumframt sungu vit Eitt dýpi av dýrari tíð hjá Elini Heinesen og Jens Paula Heinesen við fagrari útseting hjá Tóru Vestergaard, sum kórfólkini ordiliga tóku til sín. Tóra innstuderaði og stjórnaði stóra kórinum og tað gjørdi hon ótrúliga væl. Longu upphitingin bar brá av dugnaskapi. Hon fekk dynamikk inn alt fyri eitt, longu í upphitingini gjørdust vit varug við ta stóru megina, sum eitt tílíkt risakór eigur í sær. Tóra Vestergaard er so dugnalig, neyv og positiv, at hon man vera ein fongur av einum kórleiðara fyri eitthvørt kór. Eg haldi, at tað hevði verið gott og uppá sítt pláss, um hon fekk heiðurin av at stjórna Ólavsøkukórið í ár. At bíleggja eitt nýtt verk til felagskórið er sera ambitiøst av Kórsambandinum og eg má siga, at eg eri takksom fyri hesar høgt flúgvandi ambitiónir, tí verkið Tokið, sum Tróndur Bogason hevur gjørt til yrking hjá Øssuri Johannesen veitti mær alstóran íblástur. Nú dagin eftir gangi eg og syngi partar av verkinum fyri meg sjálva. Tað var so vakurt og syrgiligt og rakti so væl huglagið í einføldu og djúpu yrkingini. Yndisliga melodilinjan, ið staðfestir, at “Soleiðis fer deyðin einaferð av stað við mær” verður endurtikin messandi upp í saman, meðan deyðans dapra tok dundrar avstað í náttarmyrkrinum. Túsund takk, Tróndur Bogason og øll hini tónaskøldini, sum gera okkum tónleik at syngja. Takk Kórsambandið fyri góða initiativið og frálíka fyriskipan, takk kæru kórleiðarar fyri tykkara áræði og áhuga og takk allir mínir kæru medsangarar. Vit síggjast á Tinganesi – í ár verði eg øgilig, tí nú syngi eg jú í Føroya Stuttligasta Kóri og tað forpliktar!

TOKIÐ

MEÐAN EG HOYRI

TOKIÐ KOYRA FRAMVIÐ

Í NÁTTARMYRKRINUM

OG SÍGGI LIVANDI LJÓSIÐ

EG HAVI TENDRAÐ

HUGSI EG

SOLEIÐIS FER DEYÐIN

EINAFERÐ AVSTAÐ VIÐ

MÆR EINSAMALLUR

SUM Í EINUM TOKI

OG LIVANDI LJÓSIÐ

SUM EG HAVI TENDRAÐ

Í KVØLD JA TAÐ

SLÓKNAR EINAFERÐ

Í NÁTT EINS OG EG

(Øssur Johannesen: s.10 í Tá eg hoyri míni einsligu fótafet millum følnaðu heystbløðini).

Tóra Vestergaard dirigerar og Leif Hansen spælir klaver

Tarira

Kamarkórið vann

Jóan Pauli Joensen, dómari, handaði einum fegnum Jóhannes Andreasen heiðursbræv. Hinir dómararnir vóru Ria Tórgarð og Zacharias Sørensen.

Vestmanna sangkór

Tórshavnar Manskór

Glymur

Gøtu Kirkju Ungdómskór

Heiðursbræv til Tariru

Kamarkórið kappingarklárt

View fullsize

“Í samband við at várið er komið, og tí Tórshavnar Kamarkór í næstum fer til Írlands at luttaka á Cork international Choral Festival, verður sungið dúgliga í hesum døgum”. Kamarkórið hevði várkonsertir farna vikuskifti. Ummælarin var á konsertini í Havn 17. apríl

Leif Hansen

Síðsta heyst kundi Tórshavnar Kamarkór hátíðarhalda 30 ára stovningardagin. Kamarkórið hevur øll árini verið eitt av teimum betru kórinum í landinum. Kórið hevur somuleiðis frá byrjan verið mannað við góðum sangarum og útskiftingin hevur seinastu nógvu árini verið lítil. Flestar av kvinnurøddunum hava sungið í kórinum í meira enn 10 ár. Við einum so dugnaligum kórleiðara sum Bernhardi Wilkinson er eisini sjálvsagt, at kórið hevur ment seg seinastu árini.

Konsert í Læraraskúlahøllini
Talan var um várkonsert, men ivaleyst er, at kórið fyrst og fremst hevði komandi kórkappingina í Cork fyri eyga. Hetta sást aftur í konsertskránni. Hjá tí vanda konsertgangarnum var lítið og einki nýtt á skránni, sum eisini líktist nógv henni, sum kórið framførdi á jubilæumskonsertini í heyst. Hetta er sjálvsagt skilligt. Umráðandi er, at kórið í Írlandi kann framføra sannførandi og ikki minst, sum onkur segði fyri mær, at krav er um at tey skula syngja uttanat í Cork. Tað gjørdi tey eisini á konsertini sunnudagin, og tað ger, at sangarnir kunna savna seg meira um sangin og ikki minst betur kunna fylgja kórleiðarnum. Hetta er heilt víst nakað, sum onnur kór kundi tikið til sín.
Kórið kom væl frá stórt sæð allari konsertini. Men serliga tykjast tey at trívast sera væl í teimum føroysku sangunum. Serliga væl komu tey frá framførslunum av “Aldan” hjá Waagstein og Nyholm Debess í útseting hjá Sunleifi Rasmussen og “Flóvin Bænadiktsson” hjá Atla Petersen.  
Hesin seinni er skrivaður til kórið, og tó, at vit føroyingar kennast við hetta slagið av kórútsetingum, so trúgvi eg, at hann kann fatast sum eitt forkunnugt innslag í kappingini í Cork.
Eg giti, at konsertskráin er neyvt tann, sum brúkast skal á komandi uttanlandsferðini. Hetta kann vera grundin til eina heldur løgna samanseting av tónleiki. Eingin samanhangur er eyðvitað í fyrst at syngja “Hegrin” hjá Kára Bæk og J.H.O. Djurhuus fyri síðani at leita aftur til 16. øld eftir undurvakra “Magnum Mysterium” hjá Victoria. Ein av orsøkunum til at Hegrin var meira sannførandi framførdur enn Magnum er, at slík lop í stílartum ofta eru trupul at gera. Tónleikurin er stutt sagt so ymiskur, og ilt kann vera sum sangari at umstilla seg so skjótt til eitt heilt annað klangunivers.
Komm, Jesu, Komm hjá J.S. Bach var eisini á skránni, og mundi hesin frálíki satsur fyri dupultkór og strúkararar verða hugsaður tí føroyska konsertgangarnum. Hjá kórinum var hetta tað mest avbjóðandi verkið á konsertini, men saman um tikið komu tey væl frá framførsluni. Í støðum vóru tey kanska nóg so ótrygg, men vit fingu eisini gongdir við sonnum vakurleika. Kórið skuldi kanska umhugsað at havt hann á skrá, tá tey einaferð vitja aftur í einari av teimum stóru kirkjunum í Eysturoynni. Tó at Læraraskúlahøllin er væl hóskandi til kórsang, so hevði Bach riggað betur í einari kirkju.

Hvar er elitan í dag?
Í Føroyum hava vit einki professionelt kór. Øll kórini í landinum er mannað við fólki við sera ymiskari tónleikaligari bakgrund. Men í einum føroyskum samanhangi hava tað síðsti 50 árini altíð verið kór, sum í dygd og málsetningi hava gingið undan. Frá miðskeiðis í sekstiárunum til miðskeiðis í áttatiárunum vóru tað í høvuðsheitum tvey kór, sum myndaðu tann føroyska kórsangin, nevniliga kórini í Havn: Havnarkórið (upprunaliga Útvarpskórið) og Kristiliga sangkórið. Verður sæð burtur frá sangunum hjá Vagn Holmboe, sum Havnarkórið javnan hevði á skrá, varð føroyskur kórtónleikur einamest myndaður av sangum hjá Waagstein og Højgaard.  Miðskeiðis í áttatiárunum vóru so Tórshavnar kamarkór og Cantus Borealis sett á stovn við tí greiða málsetningi at hækka støðið á føroyskum kórsangi. Tórshavnar Manskór varð sett á stovn í 1987 og setti eftir stuttari tíð heilt nýggjan standard fyri manskór í Føroyum. Gentukórið hja Paula í Sandagerði varð stovnað fyrst í 80’inum, men fyrst í 90’inum bleiv tað betur kent sum Cantabile. Sama tíðarskeið hevði Fuglafjarðar Gentukór sína stóru tíð undir leiðslu av Frits Johannesen. Sangarar úr m.a. Cantus Borealis byrjaðu í 1992 kórið Nóatón, sum var eitt tað mest ambitiøsa kórprojekt í Føroyum nakrantíð. Í 1998 varð Mpiri stovnað í Keypmannahavn, og fimm ár seinni í 2003 savnar tann tá heimflutti Sunleif Rasmussen fólk saman í kórið Tarira.
Einki er at ivast í, at Tórshavnar Kamarkór í dag helst er hitt besta í landinum.
Men kórið hevur tó nakað eftir á mál fyri at kunna taka upp tónleikasøguligu føraraleiklutin í føroyskum kórtónleiki. Hyggja vit eftir fløguútgávum á økinum seinastu árini so má sigast, at útgávan hjá Tarira í 2007 og tann hjá Mpiri í 2015 vóru væl meira ambitiøsar enn tann, sum Kamarkórið lat úr hondum í fjør.
Sangskráin hjá Kamarkórinum brýtur ikki nógv frá henni hjá øðrum kórum. Munurin er, at Kamarkórið syngur tað heldur betur enn hini. Men nógvur frálíkur føroyskur kórtónleikur hevur seinastu árini ligið ósungin – av teirri einfaldu orsøk, at einki kór hattar sær undir hann. Øll kór hava avmarkingar og ein av uppgávunum hjá kórleiðarnum er at kenna hesar avmarkingar og leggja skránna hareftir. Kamarkórið er ikki eitt elitukór, men hevur seinni árini saman við kórleiðarnum útlagt føroyskan og útlendskan kórtónleik á ein lærdan, professionellan og ikki minst musikalskan hátt. Og tað er kærkomið.
Spennandi verður at frætta frá komandi Írlandstúrinum – góða eydnu.

Donsk sjónvarpssending um norðurlendska/ føroyska mentan

Myndin er frá Steinprenti, tá nakrir næmingar úr Hoydølum vitja.

http://www.tvmidtvest.dk/norden-rundt-i-80-dage/norden-rundt-i-80-dage-514

Danska sjónvarpsrásin TV Midtvest hevur vitjað í Føroyum og varpar m.a. ljós á fleiri mentanarstovnar, t.d. Norðurlandahúsið, Listasavnið og Steinprent.

Norðurlandahúsið bjóðar øllum at taka lut á Summarframsýningini næsta ár

Norðurlandahúsið bjóðar yrkisfotografum, áhugafotografum og øllum sum tíma at taka myndir at verða við í framsýningini ”Eitt ár í Føroyum.”

Tað ýður í myndum og hvør einasta sigur sína søgu.

Hvat hevði hent, um vit savnaðu eina ørgrynnu av myndum – tiknar í Føroyum í eitt ár – og lótu tær siga, hvør sína søgu og eina stóra samlaða søgu?

Tað fer Norðurlandahúsið at gera á summarframsýningini 2017. Men felagsarbeiðið fer í gongd longu flaggdagin. Framsýningin skal eita ”Eitt ár í Føroyum” og við verða myndir tiknar millum flaggdagarnar 2016 og 2017.

Vit bjóða øllum at verða við, sum hava hug at siga sína egnu søgu ella okkara felags samtíðarsøgu við myndum. Hvat hendir í Føroyum í eitt ár? Hvat gera vit? Hvat frøast vit um, hvørjum stúra vit fyri? Natúra og mentan, børn og djór, gerandisdagur og høgtíðsdagur, politikkur og átrúnaður, býlív, bygdalív og sjómanslív, veður og vindur, familjulív og arbeiðslív. Og alt tað, sum vit ikki kunnu seta orð á. Hvør einasta mynd er vælkomin.

Ein metingarnevnd velur millum alla innkomnu myndirnar, hvørjar skulu við á framsýningina, sum vit ætla skal vera størsta fotoframsýning í søguni – í Føroyum. Aftaná verða myndirnar útgivnar í bók, sum ein myndabók um okkara samtíðarsøgu.

Myndirnar skulu verða Norðurlandahúsinum í hendi í seinasta lagi 26. apríl 2017 kl. 12.00. Hvør mynd skal verða í minsta lagi 4 MB. Heitið á myndini skal vera navnið á fotografinum, umframt stað og dagfesting, tá myndin er tikin. Hvør fotografur kann í mesta lagi senda 10 myndir inn – og tær skulu sendast til: foto@nlh.fo

Orðsins mynd og ljóðsins taktir

Toni Larsen framsýnir í Steinprenti

Framsýningin, sum letur upp í Steinprenti fríggjadagin 15.apríl klokkan 17 er øðrvísi, frísk og egin. Listakvinnan Toni Larsen verður ofta allýst sum málari og grafikari. Hon er eisini keramikari, og óansæð um hon málar, sker í linoleum, teknar á litografiskar steinar, fotograferar, evnar leir ella annað tilfar til standmyndir, er hon helst fyrst og fremst yrkjari - tað er bara tilfarið, sum varierar.

Hennara keramisku standmyndir eru organiskar, abstraktar, men tykjast onkursvegna gróðrarmiklar og náttúrutilsipandi. Listarliga tilgongdin hjá Toni Larsen er poetisk, um somu tíð spontan, skjót, filosofisk og sein við tilvitaðari nýtslu av automatskrift  ella automattekning, har hon roynir at skriva ella tekna uttan at hugsa seg um og í staðin letur kenslurnar ráða so frítt sum til ber í einum fríum tankafloymi. Onkuntíð er úrslitið ein yrkt mynd, aðrar tíðir kemur ein yrkt keramikkstandmynd ella ein yrking burturúr og nú verður høvið at síggja eitt úrval av hennara verkum í Steinprenti. Hetta er fjórðu ferð, Toni Larsen arbeiðir á grafiska verkstaðnum á Skálatrøð, men fyrstu ferð, hon hevur serframsýning her á landi. 

Í eini áhugaverdari samrøðu við Lisbeth Bonde í Weekendavisen greiðir Toni Larsen á poetiskan hátt frá stóra týdninginum, sum orð hava fyri hana, tónleikurin hevur somuleiðis nógv at týða: “Eg havi undrast á hvussu stóran týdning tað einstaka orðið hevur. Orðið er frítt, eg sveimi í tí, tá eg arbeiði við tí. Skaldsøgunum hjá Margurite Duras. Havið. Innihaldið hjá orðinum. Navnið. Monk, Thelonius Monk. Vil eg skriva hansara navn, er tað ikki nóg mikið at skriva Monk, stavirnir geva ikki nóg góða lýsing av honum. Eg má eisini gera tekinið fyri Monk, soleiðis sum hann spælir klaver. So livi eg meg inn í hansara tónleik og skrivi hansara fornavn soleiðis sum eg kundi ímyndað mær, at eg hevði spælt klaver, um eg var Monk. Her kemur ornamentikkurin inn. Ornamentikkurin er mín skráskrift spegilsvend í linoleumsprentinum, sjálvandi - og so kemur liturin aftrat… Eg geri ein ornamentik, sum onkursvegna eisini sjónligger navnið/orðið. Skriftin er orðsins mynd og ljóðsins taktir...”

Tað er eyðkent fyri prentmyndirnar hjá Toni Larsen, hóast tær ikki gera nógvan háva av sær, at tær í grundini taka henni langa tíð at gera. Hesar eftir øllum at døma einfaldu strikumyndirnar við orðum og dekorativum rusli mynda eina serstaka heild, ið ofta er úrslitið av drúgvari umhugsan. Listarliga universið hjá Toni Larsen er bæði abstrakt og figurativt, og í grundini er hon rættiliga abstrakt, tá hon er mest figurativ og øvugt. Í yrkingunum er útgangsstøðið ofta ítøkiliga sansanin av onkrum ávísum, sum setur gongd á assosiatiónsferð. Tá eg hyggi at hennara fínu keramisku standmyndum, hugsi eg, at tær kanska allarbest verða lýstar av hennara egnu yrkingareglum:

Denne morgen - Sår dug på  hendes tåspidser -

Så hun knæler blandt aksene i sin have

piller ved lysperlerne

berører med tungen

fisker med læberne

fugten fra bladene

Blanke vers - vågner af hvidhed

 Toni Larsen i Steinprent

 Udstillingen, der åbner i Steinprent lørdag d. 16.apríl klokkan 15 er anderledes, frisk og på en eller anden måde sin helt egen ligesom kunstneren bag, Toni Larsen, der ofte præsenters som maler og grafiker. Hun er nu også keramiker blandt andet, men uanset om hun maler, skærer i linoleum, tegner på litografiske sten, fotograferer, former lerfigurer eller andet til skulpturer, er hun primært poet – det er bare det anvendte materiale, der varierer.

Hendes keramiske skulpturer er organiske, abstrakte, men forekommer alligevel at tilhøre naturen - i deres form, farve og righoldige glasur en generøs eller ligefrem yppig frugtbarhed. Toni Larsens tilgang er poetisk, den er både spontan, hurtig, filosofisk og langsom med en bevidst brug af automatskrift eller automattegning, hvor hun forsøger at skrive eller tegne uhindret i en fri bevidsthedsstrøm. Til tider er resultatet et digtet billede, andre gange kommer der en digtet keramisk figur ud af det og nu har vi lejlighed til at se et udvalg af disse værker i Steinprent. Det er fjerde gang, Toni Larsen arbejder på det grafiske værksted i Tórshavn, men det er hendes første separatudstilling på Færøerne. Hun var med i fællesudstillingen Billedord – Ordbilled, som Steinprent arrangerede på Nordatlantens Brygge i 2014.

I en interessant samtale med Lisbeth Bonde i Weekendavisen beskriver Toni Larsen den store betydning, som ord har for hende. Af hendes poetiske beskrivelse fornemmer vi, at musikken ligeledes spiller en stor rolle:

“Jeg har været dybt forundret over, hvor betydningsfuldt det enkelte ord er. Ordet er frit jeg svæver i det når jeg arbejder med det. Margurite Duras romaner. Havet. Ordets indhold. Navnet. Monk, Thelonius Monk. Hvis jeg vil skrive hans navn, er det ikke nok at skrive Monk, bogstaverne i al deres enkelhed giver ikke et tilstrækkeligt indtryk af ham. Jeg må også lave tegnet for Monk, sådan som han spiller på klaveret. Så lever jeg mig ind i hans musik og skriver hans fornavn, sådan som jeg kunne forestille mig, at jeg ville spille klaver, hvis jeg var Monk. Her kommer ornamentikken ind. Ornamentikken er min skråskrift, spejlvendt i linoleumstrykket naturligvis - og så kommer farven til. Det kunne ikke være anderledes end den røde farve. Jeg laver en ornamentik, der på en eller anden måde også visualiserer navnet/ordet. Skriften er ordets billede og er lydens takter”. 

På trods af det umiddelbart enkelte udtryk i Toni Larsens tryk, tager de lang tid at lave. De er resultatet af grundig tankevirksomhed, disse tilsyneladende enkle stregtegninger med kombinationer af ord og nedkradsede mønstre. Toni Larsens kunstneriske univers er både abstrakt og figurativt, måske er hun i virkeligheden ret abstrakt, når hun er mest figurativ og omvendt. I hendes digte er udgangspunktet ofte en fysisk sansning af noget bestemt, der sætter gang i assosiationerne. Da jeg ser på hendes fine keramiske skulpturer, tænker jeg, at de måske allerbedste beskrives af hendes egne poetiske vers:

Denne morgen - Sår dug på  hendes tåspidser -

Så hun knæler blandt aksene i sin have

piller ved lysperlerne

berører med tungen

fisker med læberne

fugten fra bladene

Blanke vers - vågner af hvidhed

Mentanargrunnurin styrkjast

Longu í samgonguskjalinum lovaði samgongan at raðfesta bæði mentan og list í samgonguskeiðinum. Nýggjur tjóðpallur, mentanargrunnurin og søvnini skulu raðfestast, sigur Rigmor Dam, landsstýriskvinna í mentamálum, nú karmarnar eru lagdir fram.

Um trý ár skal Mentanargrunnur landsins verða komin upp um 10 milliónir krónur á fíggjarlógini, so fleiri listafólk kunnu fáa arbeiðsnáðir í ávíst áramál. Hetta er málið hjá landsstýriskvinnuni í mentamálum, tí hon metir tað vera ov langt ímillum, at listafólk fáa arbeiðsnáðir í longri tíð.

Nú karmarnir fyri komandi ár verða viðgjørdir, sigur Rigmor Dam, at samgongan ætlar at umskipa grunnin, so leik og lærd skulu ikki søkja úr somu pulju, og sum heild at økja talið av áramálssettum starvslønum. Málið er tí at hækka játtanina úr teimum verandi 6,7 mió. kr. og upp í 10 mió. kr. komandi trý árini, ella við áleið einari millión árliga.

Mentamálaráðið er so smátt farið undir at fyrireika broytingar í skipanini kring grunnin, eitt nú í samstarvi við felagið hjá listafólkum, LISA.

Søvnini eiga tørn
Játtanin til Søvn Landsins hevur staðið í stað í mong ár, eisini hóast uppgávurnar eru vorðnar væl fleiri. Hetta er harmiligt, tí fortreytin fyri, at samanleggingin av teimum fýra stovnunum til Søvn landsins fyri fimm árum síðan skuldi eydnast var ein hægri játtan, dagført lógarverk og betri hølisumstøður.

-Tíverri mugu vit ásanna, at almennu Føroyar hava als ikki livað upp til tað, sum tá varð lovað, og hetta ávirkar sjálvandi stovnarnar og starvsfólkini, sigur landsstýriskvinnan. Hon harmast almikið um vána standin hjá søvnunum, og ætlar sær at raðfesta søvnini komandi árini, bæði játtanarliga og við at leggja størri orku í økið sum heild.

Tjóðpallur í eygsjón
Á løgusíðuni hevur Mentamálaráðið eina stóra verkætlan í umbúnað á mentanarøkinum. Landsstýrið hevur sett 60 mió. kr. av til tjóðleikhús á Skálatrøð. Fyrireikingarnar til tjóðleikhús eru longu í gongd, og miðað verður eftir at seta spakan í í 2018, sigur landsstýriskvinnan. Møguliga verða aðrir aktørar eisini partur av verkætlanini.

-So hetta er ein serstakliga spennandi verkætlan, sum veruliga kann geva føroyska listaumhvørvinum betri umstøður, tí júst leiklistin er eyðkend av, at í henni rúmast allar aðrar listagreinir, líka frá tónleiki til skaldskap, sniðgeving og pallsmíð.

Jón Stefánsson er deyður

Í dag komu deyðsboðini av Jón Stef­áns­son, org­an­isti og kórleiðara í Lang­holts­kirkju í Reykja­vík, sum hevur havt stóran týdning fyri føroyskan kórtonleik og sang -  eisini saman við hústrú sínari Ólöf Kol­brún Harðardótt­ir.

Takk fyri tónleikin!

Tann vón um vár og summar og eydnuríka list

Sólin skínur, tað er várleygardagur, sóljugult í stovuni og ljósið trilvar seg inn í hvønn krók. Kanska skuldi eg fari eftir dustsúgvara og vaskispann - nei eg siti bara her so pinnastill við mínari ótálmaðu ljósgleði og undrist enn einaferð um áhaldnið hjá várinum. Eg elski vár og eg elski hetta landið sjálvt um himmalin gránar og tað byrjar at sirma beint í skrivandi stund nú eg siti og eri sólfegin.

Zacharias Heinesen

Um tað regnar ella sólin skínur, er leygardagur upplagdur framsýningardagur. Til dømis ber til at fara á framsýning. Í Listasavninum er bæði sól og ælaveður í fleiri av málningunum hjá Zachariasi Heinesen. Tað er gott fyri høvdið at standa eina løtu og hyggja at eini slíkari mynd og síggja litgleðina og framúrskarandi ansin fyri kompositión hjá málaranum. Í Steinprenti er eisini altíð okkurt at síggja, framsýningin við standmyndum hjá Erik Heide er áhugaverd við sínum stillu tilverumyndum. Í næstum letur upp framsýning við verkum hjá Toni Larsen í Steinprenti og tað verður ikki minni áhugavert, hon er yrkjari og myndlistafólk og arbeiðir við bæði grafikki og leiri. 15.apríl letur Várframsýningin upp og 23.mai verða verk hjá Anker Mortensen á skránni í Listasavninum, so har er ovmikið at gleða seg til.

Anker Mortensen

Listafólk eru fantastisk, tá tað snýr seg um at stuðla góðum tiltøkum. Ímyndið tykkum um vit lærarar, sakførarar, handverkarar, rørleggjarar, reiðarar osfr. lótu av okkara góðu løn í sama mun. Nåh men klokkan 14 í dag ber til at stuðla Fountainehúsinum, sum fyllir tvey ár í dag. Tá verður ein forkunnug uppboðsøla av list niðri í Perluni.  (Perlan liggur beint við síðunar av Reinsarínum). Heili 55 listalutir eru innkomnir - steinprent, træprent, oljumálningar, standmyndir, glaslist o.a hjá:  Bárður Jákupsson, Astrid Maria MacDonald, Martin Joensen, Astrid Andreassen, Brandur Patursson, Guðrið Poulsen, Amariel Norðoy, Elin Josefina Smith, Zacharias Heinesen, Oggi Lamhauge, Sigrun Gunnarsdóttir, Hanni Bjartalíð og Hansina Iversen. Her eru mong góð verk, m.a: 

Øll eru vælkomin at koma at hyggja eftir listaverkunum frá kl 12 og úteftir. 

Bárður Jákupsson

Brandur Patursson

Guðrið Poulsen

Hanni Bjartalíð

Hansina Iversen

Fríða Matras Brekku

Marius Olsen

Tróndur Patursson

Philippe Carré

Tóroddur Poulsen

Nýggj leiðsla í Listafólkasambandinum

Guðrið Poulsen nýggj forkvinna í LISA

Á aðalfundi hjá Listafólkasamband Føroya, 27. feb. 2016 stóð Bárður Dam í Baianstovu, arkitektafelag Føroya, fyri vali. Hann ynskti ikki at stilla uppaftur. Í hansara stað varð valdur Jóhan Martin Christiansen úr Føroysk Myndlistafólk.

Guðrið Poulsen, Føroysk Myndlistafólk, stóð somuleiðis fyri valið. Hon stillaði upp aftur og varð afturvald.

Sum tiltakslimir varð Jóhannes Andreasen, Einleikarafelag Føroya, valdur fyri Jóhan Martin Christiansen. Bárður Dam í Baianstovu varð valdur fyri Guðrið Poulsen.

Kristian Blak, Felagið Føroysk Tónaskøld, er framhaldandi tiltakslimur fyri Maritu S. Dalsgaard, Leikarafelag Føroya.
Á fundi 19. mars 2016 skipaði starvsnevndin hjá LISA seg soleiðis:

Guðrið Poulsem, forfólk
Marita S. Dalsgaard, næstforfólk
Jóhan Martin Christiansen, nevndarlimur

Loftbrúgvin heldur á - stuðul til listafólk innan ALLAR listagreinar

Norðurlandahúsið í Føroyum, Atlantic Airways, Mentamálaráðið og Tórshavnar kommuna hava skrivað undir nýggja samstarvsavtalu, ið tryggjar, at Loftbrúgvin til listafólk, sum í 2015 varð skipað sum royndarverkætlan, heldur fram næstu trý árini.

Loftbrúgvin er ferðastuðulsskipan til listafólk innan allar listagreinar.

Samstarvspartarnir hava nú tikið samanum royndarárið. Semja er um, at skjóta málsviðgerðin er fyrimunur fyri allar partar, serliga umsøkjararnar. Umsóknarfreist er altíð síðsta dag í mánaðinum, og stuðulsnevndin viðgerð umsóknirnar beinanvegin.

Staðfestast kann, at flestu játtaðu ferðir eru innan tónleik, men eisini myndlist og bókmentir eru væl umboðað. Í alt 362 ferðir eru latnar hetta fyrsta árið.

Stuðulsskipanin hevur ein samlaðan fíggjarkarm uppá kr. 1 mió. um árið at býta út sum ferðaseðlar á rutunetinum hjá Atlantic Airways.

Loftbrúgvin hevur sum endamál at geva føroyskum listafólkum møguleika at breiða út føroyska mentan og list úti í heimi, har Føroyar eisini verða lýstar sum livandi, eyðkent og spennandi samfelag og mentanarstað.

Virðisløn

Í sambandi við, at avtalan varð undirskrivað, varð avgjørt at lata eina virðisløn, “Ársins Loftbrúgv 2015”. Hetta er virðisløn fyri umsókn frá 2015, ið mett verður fylgir serliga væl endamálinum við Loftbrúnni. Ætlandi verður henda virðisløn latin á hvørjum ári.

Ársins Loftbrúgv 2015 fekk bólkurin Hamferð í sambandi við ferð teirra í fjørsummar til Týsklands, Sveis og Fraklands.

Í grundgevingini verður m.a. víst á forkunnugu ferðaskránna hjá bólki við lutfalsliga ungum tónleikarum, ið longu eru komnir langt innan tónlistayrkið, og tónlistaliga profilin á høgum stigi, ið bæði gevur fatan av livandi føroyskari mentan og skapandi føroyska tónlistaumhvørvinum.

Virðislønin er sjálvandi flogferðaseðlar til eina nýggja konsertferð, sum Hamferð nú kann fyrireika seg til.

Umsóknir

Ætlar tú at søkja um ferðastuðul gjøgnum Loftbrúnna til listafólk, so er at fara inn á heimasíðuna www.loftbrugv.fo, har umsóknarskjal v.m. er at finna.

 Mynd: Fróði Vestergaard

Væleydnað FMA standmynd

Í gjár var FMA í Norðurlandahúsinum, har 21 tónleikavirðislønir vórðu handaðar. Eg haldi sjálv, at tað eydnaðist fyrireikarunum at gera tað, tey ætlaðu: eitt breitt og fevnandi tiltak við føroyskum tónleiki og føroyskum tónleikararum í miðdeplinum. Sunleif Rasmussen, sum er í fyrireikingarbólkinum í FMA hevði tað á orðið, at Kringvarpið, Miðlahúsið og Norðurlandahúsið eiga tøkk uppiborna fyri at skipa fyri einum so stórfingnum tiltaki sum hesum. Í øðrum londum verður tílíkt fyriskipað av tónleikavinnuni. Eg var sjálv ein av dómarunum í sonevnda opna bókinum, tað er ein deiliga rúmligur bólkur haldi eg, FMA gerst ríkari av eisini at rúma klassiskum tónleiki, jazzi og yvirhøvur øllum tí, sum ikki er mainstream. Tónleikur er fjølbroyttur og støðið í Føroyum er høgt, tað hoyrdu vit á framførslunum í Norðurlandahúsinum. Øll eiga rós uppiborið, men framførslan hjá Anniku Hoydal saman við Kim Hansen var heilt serlig og gandakend og tann spontani heiðurin, sum hon útloysti frá áhoyrarunum var ektaður og inniligur, tá allur salurin reisti seg fyri at heiðra tónaskaldinum, sangarinduni og slóðbrótaranum Anniku Hoydal.

Hetta er ikki nakað ummæli, øll framførandi dugdu síni ting, men onkuntíð vart tú sum áskoðari í salinum tikin av bóli, eg kann ikki lata vera við at nevna bluesararnar úr Suðuroy við einum serstakliga væl uppløgdum Kristiani Holbæk á odda. Teir vóru praktfullir og tað vóru Hamradun eisini uppá ein annan máta og Danny and Devitos  og Punjab og Jógvan Joensen dugir okkurt serligt live og hvat var hatta fyri eitt herligt lítið kvinnukór hann hevði funnið sær? Eitt deilitt innslag, eg hevði ynskt hoyrt tær eitt sindur betur. Kamarkórið sang betur enn tað hevur sungið nakrantíð áður, tey eru av sonnum í toppformi at fara til kórkapping.

Nåh men hetta er sum sagt ikki eitt ummæli, eg hugsaði bara at koma við einari viðmerking til tað visuella. Tí ikki kann sigast, at pallurin var overdressed. Var tað ikki fyri glitrandi kjólanum hjá teirri undurvøkru og dugnaligu Barbaru Holm, sum í gjárkvøldið var stylað eitt sindur dramatiskt á la Morticia Addams í The Addams Family, kundi mann hildið, at mann var endað í onkrari undergroundkonsert í Ungdómshúsinum sála á Jagtvej 69 og í grundini vóru nógv av bæði luttakarum og áhoyrarum eisini eitt sindur autonom, døpur og døkk í klædnastíli, aja eg skal bara tiga, tí eg var sjálv í svørtum. Eg sat nokk so langt afturi í salinum, á N 27 og tað eri eg glað fyri, tí har var ljóðið gott, men pallprýðið hjá Brandi Patursson, sum var ein glasskulpturur sást ikki haðani og tað var spell.

Brandur Patursson hevur gjørt tær 21 standmyndirnar, sum vórðu handaðar og tað hevur hann gjørt væl. At finna uppá og evna eina tílíka standmynd, ið skal nýtast til sigursmerki, er ikki lættasta avbjóðing. Grammy virðislønin er ein standmynd, sum avmyndar eina gamla grammofon, einki ringt um tað, nógvar heiðursstandmyndir eru ljótari enn Grammystandmyndin. Men eg haldi, at FMAstandmyndin er øðrvísi elegant. Brandur Patursson hevur tikið støði í stabbamyndini á einum equalizerskýggja, tað er einfalt og musikkrelevant og helst eitt sindur meira abstrakt og áhugavert verk at hava standandi enn eina avmynding av einari lítlari grammofon. FMA standmyndin hevur eitt hóskandi norðurlendskt brá bæði í einføldu tilevningini og tilfarsliga í gjøgnumskygda glasinum, sum er átøkt glerpípum ella kavaklæddum tindum. Eg billi mær inn, at teir 21 vinnararnir eru glaðir fyri at tey nú kunna seta ta vøkru FMA standmyndina á eina hill ella ein ljósfylltan vindeygakarm við hús – heima hjá Eivør og Tróndi er tann eina hillin neyvan nóg mikið til allar tær væl uppibornu FMA standmyndirnar, hjartaliga til lukku, tit øll. 

Annika Hoydal við FMA virðislønini

Beyonce við eini rúgvu av Grammy

Tracy Emin gjørdi Brit Award standmyndina í fjør

Brit Award sum ymisk listafólk hava skrýtt

Studio Bloch var eisini eitt slag av FMA vinnara - níggju út av trettan tilnevndum útgávum vóru úr Studio Bloch. 

Ein listamaður, sum dugdi at tekna

View fullsize

Jeg kunne tegne! Hetta ásannar danski listamaðurin, Palle Nielsen (1920-2000) og heldur fram: “Jeg kunne tegne fanden et øre af” í hesum fína portrettfilminum hjá Jytte Rex, sum er viðfestur niðast. Og rætt hevur hann, Palle Nielsen, grafikarin yvir allar grafikarar. Myndarøðin Orfeus og Eurydike hongur á Læraraskúlanum, og hevur verið framsýnd í Steinprent. Mytologiskt klingandi heitið kann tykjast ørkymlandi, tí hesar myndirnar eru greidliga modernaðar og sosialar bæði í stíli og innihaldi, tær ganga m.a. fyri seg í einum  modernaðum stórbýarrúmi. Á einari mynd sæst eitt monumentalt bygningsverk í miðjuni av einum størri rundum bygningi, sum vit hóma í bakgrundini. Frá hesum bygningi síggja vit einstaklingar ganga fram á sama hátt sum tey í blinda liðnum hjá Matras, hvør sína leið úr myndarúminum, út móti áskoðaranum: "Eingi hóma miðið, fram bert ganga...". Klassiskir bygningar hava ofta eitthvørt avklárað, stórbært ella beinleiðis guddomiligt brá, men soleiðis er ikki við hesum bygingi, tó at hann í grundini er borin upi av súlum eins og rómverskir og grikskir tempulbygningar. Orsakað av perspektivinum, sum er sera lágt, fær bygningurin eitt næstan hóttandi úttrykk sum hann hevjar seg mót himni, eins og káplarnir, sum ganga út frá bygninginum, sýnast strekkja seg út móti áskoðaranum sum eiturkoppanót. Palle Nielsen sker ein heim í linoleum, sum við sínum strikum, prikkum og mynstrum er dekorativur og vakur, samstundis sum hann tykist marrukendur, paranoidur og dystopiskur. Hann sýnist eisini deprimerandi aktuellur bæði lokalt og globalt. Nógva staðni í heiminum er kríggj og ótrygg viðurskifti, eins og bæði einsemi og sosialur ójavni eru áleikandi trupulleikar í dagsins samfelag.

https://youtu.be/DQdSsjU17fM

Sunnudagsland

Aftur hesa ferð hevur bróður yrkjarans, Ludvík á Brekku gjørt permumyndina, sum hesa ferð er ein serstakliga væl eydnað lýsing av kortspælarunum í eini framúr yrking í savninum.

Savnið byrjar við lýsingini av eini oyðilagdari, gráari morgunstund. Við vakra sanginum hjá Martini Joensen um morgun og nýføddan grát á innara plátuspælaranum fáa vit varhugan av eini spiltari idyl. Hesar fyrstu yrkingarnar eru eitt lítið sindur keðiligar. Við onkrum herliga ørkymlandi undantaki av skelvandi ótta, kunnu tær lesast sum eitt slag av føroyskari veðurlagsrealismu, men beint sum hesin lesarin er um at blíva svøk av keðiliga veðurlagnum og teirri feittfornuftigu og mandlugnagandi ruddingini, hómi eg, at øll keðiligheitin og tað seina tempoið í byrjanini á bókini er tilvitað. Á síðu 12 hevur yrkjaraegið eina sjálvspeiska samrøðu við seg sjálvt um poesi og gerandisneurosur: “Í øllum hesum gráa, ráa/ staðfesti eg/ at eg eri troytt í rygginum av at sita./ At stólarnir eru úr svørtum kunstleðri./ At yrkingarnar gerast meir og meir/ tómar frágreiðingar um gerandisdagin,/ heldur enn/ fuglar yvir ongum/ við breyði í nevinum./ At eg eri vorðin ein kvinna/ ið kannar veðurlíkindini fleiri ferðir um dagin...” (s.12).

Serstaka heitið á nýggja yrkingasavninum hjá Sissal Kampmann er Sunnudagsland. Heitið sipar til eina friðarliga ella beinleiðis svøvnliga bygd í Føroyum og til drepandi keðiligar sunnudagar, men fyribrigdið sipar eisini til eina ávísa støðu av einsemi, meiningsloysi og eksistentiellum einkisleika, sum er undirstøðið í nýggju bókini hjá Sissal Kampmann. Yrkingarnar snúgva seg um keðiliga stillstøðu, um endurminningar av lívi, sum ikki er meira, um einsemi og longsul og kensluna av at kenna seg fremmandan og uttanfyri og landslagið hevur ein nokk so stóran og týdningarmiklan leiklut í hesum savninum. Kanska ber til at knýta nýggju bókina at einum nýggjum ráki í føroyskari list, har listafólk sum Jóhan Martin Christiansen og Kim Simonsen endurnýggja landslagið í myndlist og yrkingum. Landslagið verður brúkt ikki sum vakurt myndevni ella huglagsligt myndamál, men sum ítøkiligur karmur um liviumstøður og miðil til sansan av umheiminum. Regnið er ordiliga vátt og kuldin merkist í hesum yrkingunum. Hetta rákið hongur saman við eini altjóða náttúruveking og øktum áhuga fyri náttúru og fyri umhvørvisvernd.

Sunnudagsland hevur eitt slag av ítøkiligari hendingagongd við einum yrkjaraegi, sum kemur aftur til gomlu heimbygdina, hagar egið plagar at ferðast í frítíðum, fyri at búleikast í eina tíð. Tíðin og veðrið verða neyvt skrásett gjøgnum savnið, sum fevnir um eitt hálvt ár, tað byrjar seint um summarið um morgunin og endar um kvøldið eftir nýggjár, tá yrkjaraegið fer avstað av landinum aftur. Uttan at hava givið mær tíð til ta heilt stóru bókmentadetektivisku rannsóknina, haldi eg meg síggja eina rúgvu av bókmentaligum tilsipinum til Rystet spejl hjá Søren Ulrik Thomsen, til botanikarayrkjaran J.P.Jacobsen og hansara stuttu programmyrking frá 1888  “Lys over landet / Det er det vi vil”; eg haldi eisini, at konseptið Desembermorgun hjá Kim Simonsen er eitt slag av inspiratiónskeldu, Kim er fyrrverandi forleggjari hjá Sissal Kampmann og eg hugsi, at hann fær eina kerliga heilsan á síðu 10, har yrkjaraegið sigur seg dáma yrkingar um fliður og havdjór og kjallaramenniskju - eg veit ikki um síðstnevndi kann vera Tóroddur Poulsen ella um talan bert er um góða gamla Dostovjeski. Men hetta er ikki nakað lyklayrkingasavn og eg eri sum áður nevnt ikki nakar bókmentadekektiv.

Nýggja bókin hjá Sissal Kampmann kann við sínum 94 síðum tykjast drúgv, serliga við endurtøkunum av øllum tí keðiliga, sum gongur fyri seg, men sum heild haldi eg, at hetta fimta yrkingasavnið hjá Sissal Kampmann er eitt serstakliga gott og búgvið yrkingasavn, sum er væl ritstjórnað og komponerað við góðum ansi fyri javnvágina millum ítøkiliga veruleikan og tann surrealistiska, poetiska veruleikan. Júst har er Sissal Kampmann ómetaliga sterk - tær ekspressivu lýsingarnar av tómum bygningum í heimbygdini eru óluksáliga góðar Allarbest er yrkjarin, tá hon megnar at transformera vanligar gerandishendingar til poetiskar myndir fyri tilveruligar sannroyndir, ið m.a. snúgva seg um vónleysan kærleikslongsul.   

Í hesum veruleikanum steiki eg lambshjørtu.

Her í mínum nýggja heimi,

í mínum nýggja hami,

skeri eg tey sundur í smáar bitar.

Taki burtur sveitar og sinur,

men feittið lati eg sita.

Síggi tey kreppa seg saman

í glóðheitu oljuni.

Síggi seinastu brotakøstini,

áðrenn lívið fjarar úr teimum,

blanda seg við leyki, salti, pipari

og eini kámari strálu frá sólini,

nærum fjald handan skýggj

yvir demninginum.

Kettan etur av skálini.

Larmandi.

Hon hevur blá eygu.

Maðurin liggur og blundar

Stillisliga.

Hann hevur blá eygu.

Uttanífrá hyggja fjøllini inn í køkin

Eg røri í pannuni.

Skrúvi niður fyri hitanum

Ongum dámar brend hjørtu.

(s.24 í Sunnudagsland)

Tað skal ein óvanliga stór nøgd

av kærleika til

fyri at endurvinna trúnna á

menniskjað og á sunnudagslandstilveruna,

hugsi eg,

meðan eg beri planturnar út

á terazzogólvið í baðiverilsinum,

tendri brúsuna,

og skoli turra, gráa dustið

av grønu bløðunum.

Vatndroparnir leggja seg

sum skyggjandi feskvatnsperlur

á bløð,

vekja longsulin heim í lond

sunnan fyri Ekvator,

haðani sólin nú hevur byrjað sína ferð

ímóti okkum.

Ein veikur sólargeisli brýtur inn gjøgnum

vindeygað, ið gýsur,

tá hann er norðan.

Endurspeglast í blonku dropunum,

syndraðu speglunum,

til hon aftur má víkja fyri skýggjunum.

Uttanfyri hokna blaðleysu, brúnu trøini

undir einum grovum helglingsæli,

ið brádliga dukar inn á vindeygað í stovuni.

Smáu kúlurnar snara rundan um seg sjálvar

í eystur og vestur uttan ættarskil,

áðrenn tær fella,

og fyri eina stutta stund eru teppið

undir okkum.

Grønu planturnar á gólvinum

kasta droparnar og heimlongsulin av sær,

áðrenn tær aftur stilla

seg lið við lið í vindeygakarmin

at hyggja at brøðrum og systrum,

sum liva uttanfyri

í nú kavaklædda,

deyðakvirra Sunnudagslandi.

(s.57 í Sunnudagsland)

Kvinnurøddir

Hjørdis Haack

Í dag, altjóða kvinnudagin hugsi eg um okkara listakvinnur, sum fjølga um føroysku listina. Vegarar sum Ruth Smith og Elinborg Lützen, sum fóru ein heilt annan veg enn tann, samfelagið væntaðu av teimum, men eisini tær núlivandi geva sítt áhugaverda íkast til føroyska list. Hyggið bara her:

View fullsize

Guðrið Poulsen

Alt er nýtt í nátt,

hugsaði eg og varnaðist,

at kaffið í koppinum var kalt.

Alt er einfaldar endurtøkur.

Einfaldir dreymar

hjá ótroyttiligum sálum,

sum leitaðu

mllum húsini,

millum menniskjuni,

og hjá tí vit kenna.

Endurtøkur. (Vakni)

Endurtøkur,

eins og ljóðið frá havinum,

tá tað nátt og dag

brýtur móti klettunum.

Eins og flóð og fjøra, virði, siðir,

kvinnur, menn,

árstíðir, orð.

Klingrur.

Einfaldar klingrur.

So sára einklar og líkatil.

Alt er so nær í nátt, kendi eg á húðini,

sum prikaði og brendi bláhvít,

tá kalda náttarluftin kom inn gjøgnum

tey altíð opnu vindeyguni.

NÆR.

Tók um meg.

Tók alt,

sum stóð uttanfyri

við inn.

Innarligt. Innarliga. Innanfyri.

Innast. Innast inni. Inni. Inn at.

Inn um.

Inn.

Droparnir dryppa úr krananum.

Kaffið í koppinum er kalt.

Eg reisi meg.

Telji eitt fet, tvey fet, trý fet

í reyðum skóm.

Stoyti kaffið í vaskið.

Geri nýtt.

(s.55-56 í Endurtøkur hjá Sissal Kampmann)

Elin J.Smith

Randi Samsonsen

tú orkar ikki at halda stev við knøttin

umferðirnar eru uttan vit og skil

so heldur sveima runt sum eitt liðaleyst dýr

spæla pikk við stjørnurnar

lata køldu kvíslarnar nema teg

stinga teg so tú bløðir

uttan at varnast sviðan

skýggini vagga tær

ringja seg um teg

fast og inniliga

tú letur teg drukna í teimum

krógvar teg fyri flennandi myrkrinum

tí lokkandi ókenda

freistandi ótrygga

grammliga sleikja tey blóðið av kroppinum

hálsi og bringu

búki og kyni

øllum tí sum tú eisini ert

sum ímyndar teg

síðani letur tú teg blaka

út í ævinleikans ódeyðiligu ringrás

tú vilt ikki hyggja teg aftur um bak

álíkavæl sært tú hvussu alt tað blúgva

skelvandi hvíta

og reina og skæra

hevur fingið ein farra

av blóðugari njóting

sum ein nýliga brostin

moydómshinna

(RINGRÁS s.62 og 63 í MESSA FYRI EINUM FILMI hjá Katrini Ottarsdóttir)

Annika Gregoriussen

Í skýmingini

Angi av mold

í náttkendum vindi

sovandi gras

við áarløk

-        var alt ið hendi.

Enn rodnaði rósan

um fjallatind,

tú niðan fjaldi tess fót.

Nú tagnar alt lív,

tað líður móti nátt,

og frið skal eiga hvørt kykt.

Enn glógvar eitt hyljareyga

eitt bil,

so blundar tað við.

Náttin er tøgn.

Hon dvølir í veldi

og ber sín longsul í loynd.

(s.30 í Lýtt eftir Guðrið Helmsdal)

Barbara í Gongini

Hansina Iversen

Silja Strøm

Rannvá Kunoy

Vaknaði,

sum so ofta fyrr

á miðjari nátt.

Mánin stóð rundur

høgruvert vindeygað.

Sendi mánagøtu

inn á alt tað hvíta.

Lá miðskeiðis í henni,

eins og hina náttina,

eg koyrdi út úr heimsins minsta stórbýi,

ið segði mær løgnast søgurnar.

Rótatjóvurin situr á mánanum.

Hendurnar bakbundnar

um einasta træið

á ósløttu, turru fløtuni.

Eyguni stara út í fjarstøðuna,

sum skilir hann frá samanhaldinum.

Út í myrkrið,

blettað við smáum stjørnubørnum

eisini til gongu.

Mettað av skilnaði.

Skilnaðurin,

hann var altíð hin harðasti.

Eins kaldu og keturnar

úm føturnar á honum.

Hoyr tær glinta, tá hann flytir teir.

Eins og klokkur tær ringja,

tá tær skava grótið.

Stál nertur grót.

Bíða eftir at verða loystar...

s.68 í 4D eftir Sissal Kampmann

Rakel Helmsdal

Anna Kathrina Højgaard

Hjørdis Haack fingið gávufæ úr donskum grunni

Fríggjadagin 4.mars var hátíðarhald í Kunsthal Charlottenborg í Keypmannahavn, tá fingu 4 listakvinnur Anne Marie Telmanyi legatið på Kunsthal Charlottenborg. Anne Marie Telmanyi legatið er uppkallað eftir stovnaranum, málaranum Anne Marie Telmanyi, og verður latið listakvinnum yvir 40, hvørs avrik eru framúrskarandi góð. Tey fýra legatini uppá 100.000 krónur hvør vóru latin Milena Bonifacini, Martha Kramær, Helle Frøsig og Hjørdis Haack. Síðstnevndu listakvinnu kenna vit, hon er føroysk og hevur framsýnt saman við Heystframsýningarbólkinum.

Í grundgevingini fyri at fáa Anne Marie Telmanyi legatið stendur: “Hjördis Haack favner det store format. Det store format og en stærk farvekolorit bidrager til en monumental oplevelse, som insisterer på vores opmærksomhed. Hjördis Haack udforsker, hvordan gentagelse, det forenklede udtryk og formens spejling skaber rum til nye metaforer. Metaforer, der hensætter os til nye foranderlige miljøer og landskaber. Hjördis inddrager den almene hverdagsgenstand som et redskab, når vi skal transformeres til ydre kroge af vores opfattelse af kultur og landskaber. Hjördis sætter blomsten ind som motiv, pågående og stærk. Vi som beskuere kommer så tæt på naturen, at duften fra blomsten kildrer vores lugtesans – er den virkelig eller ej? En overvældende oplevelse, på den gode måde. Hjördis Haack udforsker den verden vi befinder os i gennem hverdagens spejlinger – og hun stiller os et scenarie i skue: HVILKEN verden er omkring os? Gennem spejlinger i hendes motiver, stiller hun spørgsmålet: Hvilken tid og hvilke tanker omgiver os. Hjørdis Haack insisterer på vores opmærksomhed i relation til samfund, liv og vores valg af værdier.