Kringvarpið boðar frá í morgun, at Føroyar ikki sum ætlað verða fokusland á størsta tónleikavinnufestivalinum í Europa, The Great Escape í Brighton komandi ár. Tað er sera harmiligt, ja meira enn tað. Í okkara avmarkaða marknaði hevur tað alt at siga hjá okkara listafólkum at royna seg uttan fyri landoddarnar og hetta við grindini liggur mangan í buktini, tá føroysk mentanar- og listafólk fara út í heim - tónleikafestivalarnir kenna eisini til trupulleikan. Sum føroyingur hevur mann hug at kveistra tílíkt til viks við vanligu frágreiðingini, sum í stuttum gongur út uppá, at tey fara skeiv og vit gera rætt. At okkara grindadráp er siðbundið og burðardygt og at føroyingar annars eru eitt friðarfólk, sum kunnu vera errin av ikki at hava tikið lut í nøkrum kríggi, ongantíð lopið á onnur lond og vilja átt tey. Vit veiða djór fyri at eta tey heilt einfalt. Tað er partur av einum aldargomlum livihátti, sum og so frameftir. Í nógvum hava vit rættvísið á okkara síðu, men tað hjálpir so ikki føroyskum tónleikarum. Sambært Una L.Hansen á heimasíðu Kringvarpsins eru tað lokalir djóraverndarfelagsskapir í Onglandi, sum hava lagt trýst á The Great Escape, sum verður hildin í Brighton, ið er beinleiðis orsøk til, at festivalurin hevur valt at strika Føroyar sum fokusland, stendur í fráboðanini á heimasíðuni. Felagsskapurin Sussex Dolphine Project verður nevndur í fráboðanini, sum sæst ovast her - tað er altso ikki minst springaradráp, sum er ein trupulleiki. Sussex Dolphin Project er stovnaður í 2018 við tí góða og greiða endamáli at verja lokal springarasløg við eygleiðing, gransking, tilviti og upplýsing. Sussex Dolphine Project er partur av WCA (World Cetacean Alliance). Tónin í fráboðanini frá bretska festivalinum er yvirhøvur ovurhonds kurteisligur og nuanseraður. Føroyskur tónleikur verður róstur upp til skýggja og gjørt verður greitt, at átakið frá The Great Escape á ikki fer at raka teirra stuðul og samstarv við føroyskar tónleikarar, men tað hevur tað longu gjørt so dyggiliga og so lemjandi, at tað eigur at fáa okkum at hugsa okkum um. Kunnu vit gera nakað betur? Tað offensiva riggar ikki ordiliga og tað munar lítið at fara aftur í tíð og argumentara við tí siðbundna, at gamalt var ditt og gamalt var datt. Próvførslan tykist avoldað og óviðkomandi í einum so framkomnum samfelagi sum tí føroyska. Tað nyttar heldur ikki longur at tosa um grísar, tí øll eru samd um, at ídnaðarframleiðsla av djórum er av tí ónda og tað meinar mann bæði áðrenn og aftaná mann hevur keypt inn (kanska ikki ímeðan). Tá mann roynir at greiða frá hvussu stóran týdning grindin hevur havt, at hon eigur lívið í føroyingum, lurta útlendingar eina løtu fyri síðan at leggja aftrat, at ja, men tað ger hon ikki meira, eru tit ikki eitt tað ríkasta landi í heiminum og hvussu við the dolphins? Tá hasin springaraspurningurin kemur, verður eygnabráið á føroyingum flákrandi. Eg veit ikki hvat eg skal svara og tað er ofta eitt tekin um, at mann sjálv er varug við veikleikar í konstruktiónini, so her kemur eitt uppskot. Hvat um vit í staðin fyri at seta hart móti hørðum heldur fyrihalda okkum eitt sindur meira nuanserað til tingini og forhandla? Har er skil á grindini, tað finnast tøl og avtalur og javnan verða grindir sleptar, tí at tað verður mett, at nóg mikið er veitt av grind (og vónandi verður hetta minkað enn meira). Men hvussu við springarunum? Her tykist hugburðurin heilt øðrvísi, vit plagdu ikki at drepa springara, men seinastu árini hava fleiri størri springaradráp verið í Føroyum, sum eru føroyskari mentan, list og vinnu (ferðafólkavinnu, fiskivinnu, útflutningi osfr) - tað vil siga øllum føroyingum til alstóran skaða. Vit flenna at býttum, disneyficeraðum útlendingum og teirra skilaleysa uppbýti av elskuligum og ikki elskuligum djórum, men spurningurin er um ikki the great escape er okkara og føroyingar sjálvir eru stóreskapistar, tá tað kemur til springaradráp. Heilt erligt. Hvat fær ein meðal hampa føroyingur burtur úr springaradrápi? Nú missa vit fokus á einum týdningarmikli tónleikafestivali og harvið ein gylltan møguleika fyri tónleikari menning og -vinnu. Vilja vit okkum sjálvum tað besta eiga vit alt fyri eitt at vísa góðan vilja og seta bann fyri springaradrápi - hetta kann vera eitt fyribils bann, ið kann endurmetast javnan, men avgerðin má takast ongantíð ov skjótt.
Kinna Poulsen
