Tvær sterkar

Fríggjadagin 11.september læt upp framsýningin Tvær sterkar við tekningum og oljumálningum hjá tveimum sterkum listakvinnum at síggja í Listasavni Føroya.

Talan er um verkini hjá íslendsku listakvinnuni Júliánu Sveinsdóttir (1889–1966 ) og okkara egnu Ruth Smith (1913–1958). Hetta er ein ferðaframsýning, sum kemur úr listasavninum, Kjarvallstaðir í Íslandi og sum fer á Norðurbryggjuna í Keypmannahavn, tá hon er liðug í Listasavninum 1.november í ár. Listakvinnurnar báðarhava brotið upp úr nýggjum í hvør sínum landi við at velja sær listina sum vinnuveg, og báðar eru vaksnar upp í fjarløgdum bygdum, Júliána Sveinsdóttir á Heimaey og Ruth Smith í Suðuroy. Báðar gingu, sum siður var tá hjá bæði føroyskum og íslendskum listafólkum, á kunstakademinum í Keypmannahavn og báðar búleikaðust í danska høvuðsstaðnum í mong ár - innilagstar undir øðrum veraldarbardaga.

 

Listarligur skyldskapur

Men eisini listarliga hava tær báðar listakvinnurnar okkurt til felags. Myndevnisliga savna tær seg um tað, sum tær eygleiða, báðar hava málað sjálvkritiskar sjálvsmyndir, umframt heimliga landslagið í ávikavist Suðuroy og Heymey og kyrrlutamyndir. Báðar listakvinnurnar mála koloristiskt við bjørtum mótsetningslitum. JúliánaSveinsdóttir var eitt sindur eldri enn Ruth Smith, og hon er serliga kend fyri sínar landslagsmálningar, sum veittu henni Eckersbergmedaljuna frá danska akademinum í 1947. Ruth Smith untist færri liviár enn hjá íslendska starvsfelagnum og hennara samlaða verk er ikki so øgiliga stórt. Okkara fyrsti kurator, William Heinesen hevur greitt frá hvussu ringt tað var at fáa tilfar frá Ruth Smith, sum var so ótrúliga sjálvatfinningarsom og sum altíð ivaðist í um myndirnar vóru nóg góðar. Hjá Ruth Smith snúi listin seg fyrst og fremst um at eygleiða, um at síggja litir og skap. Eingin ivi er um, at Ruth Smith hevði áhuga fyri fronsku impressionistunum og at ein listamaður sum Paul Cézanne man hava havt eitt heilt serligt pláss í hennara hjarta. Tað síggja vit á mátanum, hon ofta byggir upp myndflatan í fasettum og fýrkantum. Allíkavæl hava fleiri av hennara myndum eitt kensluborið, ekspressivt árin, serliga í sjálvsmyndunum frá 1950´unum, har áskoðarin kennir seg skoða inn í sjálva sálina hjá listakvinnuni. Hesar myndir eru fullfíggjað, koloristisk meistaraverk, ið eru merkt av sera nágreiniligum innliti í viðurskifti, sum hava við litir og andstøðulitir at gera. Skjótu, óstillu penslastrokin fáa myndflatan til at skelva av lívi. Listakvinnan lýsir seg sjálva ikki við sjálvgleði, men við rannsakandi, atfinningarsomum eygum. Kuraterað framsýningina hevur listfrøðingurin Hrafnhildur Schram.