Videolist í Norðurlandahúsinum

Eg havi satt at siga als ikki varnast, at Norðurlandahúsið varpar ljós á videolist. Tað ljóðar sera spennandi á uppslagnum, har tað stendur: “Tobias Anderson (f. 1971) er ein svenskur listamaður og filmsframleiðari. Hann arbeiðir oftani við teknifilmsgerð, tí narrativa og ikki narrativa, og samklippum við eini rúgvu av tilvísingum til filmssøgu og poppmentan. Í tíðarskeiðinum 1.-14. novembur sýna vit fimm filmsverk hjá honum:
Al ladro! (2005)
A Hand That Speaks (2011)
A Sensation! (2012)
From the Villain (2013)
Where did it all start? (2017)

Veturin 2021-22 sýnir Norðurlandahúsið  í Føroyum verk, ið tíggju framúrskarandi norðurlendsk videolistafólk hava skapað. Takk til Elinu Brotherus (FI), J. Tobias Anderson (SE), Lillibeth Cuenca Rasmussen (DK), Egill Sæbjørnsson (IS), Jón Sonna Jensen (FO), Torbjørn Rødland (NO), Ann-Sofi Sidén (SE), Aldu Mohr Eyðunardóttir (FO), Lauri Astala (FI) og Sabinu Jacobsson (NO). Videolistin er nakað serligt. Hon hevur flutt tíð og rørslu inn í myndlistina, hevur givið hugskotinum og hugtakinum nýtt pláss, tikið tøknina við og knýtt myndlistina at filmi og dansi, performance og yrkingarlist. Videolistin hevur samantvinnað aktivismu og listaligt arbeiði, káma mørkini millum listina og samfelagið hon verður til í, og so hevur hon víst, hvussu tætt skyld listin og kritiskur hugsunarháttur eru. Síðan hon sá dagsins ljós í 1960-unum, hevur videolistin gjørt royndir við ymsum formligum arbeiðshættum, ið styrkja kritiskan hugsunarhátt. Listagreinin var altíð so leikandi og smidlig, at tað bar til at arbeiða granskandi og opið, royna nýtt umaftur og umaftur, menna uttan íhald. Ikki ólíkt tí vísindaliga arbeiðsháttinum.  Teir reglubundnu, greinandi og grundandi tættirnir í listaligu tilgongdini gjørdust meira sjónligir við videolistini. Tó vóru hesar dygdirnar, sum vit vanliga seta í samband við kritiskan hugsunarhátt, tengdar at einum villum, serum og sniðfundigum undirstreymið, sum vildi spreingja mørk. Hendan frálíka og sermerkta blandingin sæst enn í nógvari videolist. Á henda hátt venur videolistin okkum at síggja heimin úr nýggjum hornum, at síggja nýggjar møguleikar, síggja tað, ið ikki beinleiðis er sjónligt. Hon lærir okkum at ivast, seta spurningar, finna nýggj tankamynstur og síggja nýggjar samanhangir, tí videolistin er ikki einans áhugað í, hvussu veruleikin sær út, men eisini í hvussu vit fata veruleikan. Spurnartekin verða alsamt sett við óskrivaðar reglur, virði og fastar fatanir í tí fjølbroyttu videolistini, har kritiskur hugsunarháttur altíð krevst. Tí kritiskur hugsunarháttur treytar sjálvransakan og grundan. Okkum tørvar hann fyri at skapa meining, fáa innlit í okkum sjálv og okkara virði, í umhvørvi okkara og náttúruna, í hvønn annan og samfelagið. Á henda hátt skapar videolistin grundarlag fyri bæði samkenslu og siðfrøði”.