Dreymar við havið kappast á altjóða filmsstevnu í Reykjavík

dreymar_vid_havid_1.jpg

Spælifilmurin eftir Sakarisi Stórá “Dreymar við havið” er boðin við í høvuðskappingina New Visions á Reykjavik International Film Festival saman við 13 filmum úr øllum heiminum. Filmstevnan verður 28 sept til 8okt.

Tað var í Reykjavík, at Sakaris Stórá fekk sítt fyrsta herðaklapp, tá hann í 2010 fekk talentprísin fyri fyrsta stuttfilm Passasjeren.

Dreymar við havið er ein inniligur ungdómsfilmur um vinarlag og leitanina eftir samleika. Hetta er fyrsti spælifilmurin eftir Sakaris Stórá, ið áður hevur gjørt virðisløntu stuttfilmarnar Passasjeren, Summarnátt og Vetrarmorgun.

Juliett Nattestad og Helena Heðinsdóttir hava høvuðsleiklutirnar í filminum, Marjun Syderbø Kjelnæs skrivaði leikritið, og filmurin er framleiddur av føroyska Fish&Film saman við danska Adomeit film.

Filmurin hevur fingið sera góð ummælið herheima, og er væl vitjaður í biografinum. Filmurin gongur í Havnar Bio, og eisini ber at bíleggja sersýningar fyrra- og seinnapartar.

Her er nýggjasti trailarin https://www.youtube.com/watch?v=kvPX7FvNzEE&feature=youtu.be

Tarira vann 3 ferðir gull

tarira.jpg

Við í flogfarinum frá Barcelona í dag var føroyska kórið, Tarira, sum kemur heim frá altjóða kórkapping í Lloret de Mar. Tarira tók lut í trimum kappingum og vann gull í øllum kappingunum.

Sum skilst á kórlimum var tað serliga teirra sangur á katalanskum, sum varð avhildin og ein upptøka á mobiltelefon avdúkar hvat tað er, sum hevur imponerað og rørt altjóða dómararnar á kórfestivalinum ”7th International Choir Festival and Competition, Canço Mediterrània”. Tí bæði klangur og huglag stendur heilt ómetaliga sterkt í hesi upptøkuni.

Tarira varð sett á stovn fyri fimtan árum síðani. Sunleif Rasmussen var kórleiðari tey fyrstu nógvu árini, Kári Bæk var leiðari eitt tíðarskeið og nú er Jóhannes Andreasen kórleiðari hjá kórinum, sum telur markantar sangarar við drúgvum og góðum royndum innan kórtónleikin. Eru teir nevndir, eru teir kendir í kórhøpi: Sopran: Berghild Poulsen, Joanna Johansen, Eyðbjørg Hansen, Urd Johannesen, Kristin Bæk, og Arina Bischoff. Alt: Elsba Samuelsen, Gunnvør Poulsen, Magna Jógvansdóttir og Píl Reinert. Tenor: Peter Niclasen, Hans Debess, Hanus Iversen, Óli Heri Joensen og David Christiansen. Bass: Andrias Petersen, Høgni Debess, Janus Poulsen, Mikael Johan Heinesen og Suni Danielsen. Teimum øllum verður ynskt hjartaliga til lukku.

tari.jpg

 

 

Samskip við listafarmi

nlh.jpg

Norðurlandahúsið boðar frá, at tey og Samskip hava lagt lunnar undir nýtt samstarv, sum stuðlar undir flutningi av list til Føroya og úr Føroyum. Norðurlandahúsið hevur m.a. sum endamál bæði at fremja Norðurlendska list og mentan í Føroyum og føroyska list og mentan uttanlands – fyrst og fremst í hinum Norðurlondunum. “Samstarvið við Samskip fer at gera tað munandi lættari hjá Norðurlandahúsinum at røkka okkara endamáli við tað, at tað verður bæði høgligari og bíligari at flyta listaverk, pallmyndir, útgerð o.a. bæði inn í landið og út í heim” sigur Sif Gunnarsdóttir, stjóri í Norðurlandahúsinum. Kervið hjá Samskip fevnir um allan heim, og úr Føroyum er beinleiðis samband til eitt nú Íslands, Danmarkar, Svøríkis og Bretlands. Sjúrður Johansen, stjóri í Samskip, er sera fegin um samstarvið: “Vit vóna, at samstarvið lættir um teirra logistisku uppgávur, soleiðis at meira orka verður at geva okkum føroyingum góðar og ríkar upplivingar.“ Samstarvið verður sjósett til Land í eygsjón: Heja Sverige!, sum verður í Norðurlandahúsinum 23.-30. september.

Størstur er kærleikin

dreymar.jpg

Heimkomin mikukvøldið aftaná undansýningina av nýggja filminum hjá Sakarisi Stórá; Dreymar við havið, var tað kærleiksáminning Paulusar, sum fyrst kom mær til hugs, tá setti meg at skriva ummæli. - So verða tey tá verandi, trúgv, vón, kærleiki, hugsaði eg - men størstur av teimum er kærleikin...

Tað mest einfalda og edrúiliga at spyrja seg sjálva um, tá mann hevur sæð ein realistiskan film, er hvørt filmurin livdi upp til sína egnu ætlan. Trúgvi eg uppá filmin? Trúgvi eg, at menniskjuni í filminum eru til, at rúmini eru til, at trupulleikarnir eru til? Tað stutta svarið er ja! Eg trúgvi uppá Dreymar við havið. Eg trúgvi uppá Sakaris Stórá og eg trúgvi so sanniliga eisini uppá eina føroyska spælifilmslist.

Eg vil mínum Harra prísa

Filmurin byrjar við aldargamla sálminum hjá Hans Thomisøn úr Kingosálmabókini. Tað er vakri kórsatsurin hjá Karl Clausen, sum Kamarkórið framførir fyri fullum gardinum, og júst tá tú byrjar at lena teg afturá fyri ordiliga at njóta kórsangin, samstundis sum ein byrjandi ótti fyri, at talan er um ein eitt sindur ov hátíðarligt pallsettan, symboltungan film, órógvar, verður stórbæri kórljómurin brádliga og ljódliga pakkaður niður í eitt radioapparat og so eru vit í køkinum hjá Ester og teimum onkrastaðni á bygd í nærmastu fortíð og nútíð.

Meginparturin av filmsupptøkunum eru gjørdar á Sandoynni, meðan okkurt er filmað í Havn, á Velbastað og úti í Hesti. Hetta er triðju ferð, Sakaris Stórá arbeiðir saman við altjóða viðurkenda belgiska filmsfotografinum Virginie Surdej. Filmurin er kliptur í Danmark, og ljóðarbeiðið er gjørt í Danmark, Føroyum og Svøríki. Tey ungu fólkini mutla eitt sindur – í øllum førum, so hoyrdi eg ikki alt púra klárt sum tey søgdu, men eg haldi ikki, at hetta er nakar trupulleiki í mun til at fata heildina – tá eg hyggi at Festen og øðrum donskum filmum, havi eg næstan altíð tekst, tí har hoyrist stak illa hvat tey siga.

Eitt menniskja

Kórsangurin í útvarpinum hevur eitt ávíst sunnudagsligt huglag, soleiðis sum tað plagdi at vera fyrr í tíðini, tá fólk vóru meira líka og og tá nógvir dagar føldust sum sunnudagur við endaleysum tímum, sum ikki vilja ganga. Soleiðis tykist í hvussu so er vera hjá ungu gentuni Ester, sum í skapi av Juliett Nattestad keðir seg í lítlu heimbygdini við havið. Sum hjá øðrum børnum og ungum, er hennara lív í stóran mun definerað av tilveruni hjá foreldrunum og hesi foreldrini eru gudilig, serliga mamman, Anna Maria. Hon er sunnudagsskúlaleiðari, ein væl meinandi, óavslappað typa, sum Kristina Ougaard Sørensen spælir sannførandi og handarvríggjandi við skuldarelvandi gullkrossi um hálsin og stúrandi eygnabrá. Í stuttum bilum, tá hon missir stýringina, sleppa vit inn um hjálmgrímuna at hóma, at henda stranga konan eisini bara er eitt menniskja, sum roynir sítt frægasta at liva sambært teimum livireglum, hon nú einferð hevur lært.

Nuanserað persónslýsing

Hetta er ein av fleiri styrkjum við filminum; at hann fyriheldur seg nuanserað til tey menniskju, hann lýsur. Mamma Ragnu er við at enda í onkrari eindimensjonalari skøvu, men so er góða senan har tær báðar møðgurnar minnast aftur á okkurt stuttlig og tá dagar vakra menniskjan fram undan alkoholikaranum. Noomi Kunoy Heradóttir spælir henda leiklutin sera væl, men her hevði eg ynskt mær eitt sindur meira frá handritinum, sum tryggjaði, at eg varð enn betri við hana. Marjun Syderbø Kjelnæs hevur skrivað handritið í tættum samstarvi við leikstjóran og sum heild tykist hetta samstarvið eydnað. Teksturin er fullur av symbolum og tilsipingum, men tað tekur ongantíð yvir. Maður Onnu Mariu, Pætur sigur ikki tað stóra, og er heilt fantastiska væl leiktur av Búa Dam. Hann er róligur, loypur ikki framav, og sjálvt um hann á ein hátt rýmir undan trupulleikunum, kennist hann onkursvegna sum ein óvikiligur klettur av kærleika. Uttan tey nógvu orðini fær áskoðarin frænir av, at hesin maðurin hevur royndir, sum røkka út um æviga sunnudagin í húsunum í bygdini við havið.

Tvær gentur

Høvuðspersónarnir eru Ester og Ragna, fremmanda gentan, sum kemur til bygdina at búgva, sum hevur gamlar strípur í hárinum, sigur “fokk” og er lokkandi øðrvísi, men sum eisini hevur sínar álvarsligu trupulleikar at dragast við. Eisini hennara tilvera er fullkomiliga treytað av liviháttinum hjá teimum vaksnu. Ester/Juliett Nattestad hevur kanska ta størstu avbjóðingina, tí hon broytist og mennist meðan Ragna/ Helena Heðinsdóttir er ein sálarliga sæð meira statiskur persónur, sum er tálmað og herd av sínum uppvøkstri. Men báðar spæla psykologiskt sannførandi.

Frælsistrongdin

– Ert tú ein eingil, spyr lítli drongurin, Rókur Ester, men sjálvt um hon er góð og djørv eins og navnasystirin í Bíbliuni, er Ester eingin eingil. Áðurnevndi sálmurin hjá Hans Thomisøn myndar eitt slag av luftigum leiðimotivi frá byrjan til enda í filminum – síðsta ørindi ljóðar soleiðis: “O jesus, tú lívsins drottur, tú hoyrdi nú, hvat eg bað! Meg verja skal tín máttur, tá altíð mær lundin gerst glað. Tú send mær einglavernd tína, tá eg hiðan sovna skal, frels meg frá helvitis pínu, før meg í himmiríkis sal”. - Eina stund kunnu tey trý, Ester, Ragna og Rókur njóta eina stokkuta einglavernd í menniskjansliga hitanum hjá hvørjum øðrum. Ester hevur tað ikki lætt. Meðan mamman roynir at binda hana fasta í síni egnu tilverumynstur, leingist gentuni at sleppa burtur, at fáa luft, at sleppa at anda, at lívið skal byrja, men enn er hon ikki heilt stinnfloygd. Levi Ragnarsson spælir framúr, so at vit rørast og trúgva, at hann er Rókur, ein lítil ósekur drongur, sum alt ov ofta er vorðin vónbrotin. At Sámal Hansen, Bjørn M.Mohr og øll tey ungu spæla so mikið væl sum tey gera er imponerandi í sær sjálvum, men man eisini vera eitt tekin um serstakliga góða persónsinstruktión.

Menningarsøga 

Filmurin er ein sonevnd coming of age menningarsøga av tí slagnum, sum norðurlendingar duga serstakliga væl at siga. Og tað eru mest norðurlendskir filmsleikstjórar, ið koma til hugs, meðan eg hyggi at nýggja filminum; Lukas Moodysson, Thomas Vinterberg, Dagur Kári, Aki Kaurismäki og Katrin Ottarsdóttir – síðstnevndi filmspionerur hevur jú ein heilt annan, ekspressivan stíl enn Sakaris Stórá, men hennara filmur frá 1999, Bye Bye Bluebird hevur jú eisini tvær vinkonur sum høvuðspersónar, ið eru fremmandgjørdar í heimliga umhvørvinum. Tann filmurin er ein roadmovie. Sjálvt um onkur biltúrur er á skránni í nýggja filminum, er ikki nógv roadmovie yvir honum, næstan tvørturímóti; fólkini eru sum heild rættiliga still og onkursvegna fangaði í sínum leiklutum.

Leikstjórin hevur tíð og rúm

Av stílinum í filminum komi eg mest í tankar um Sakaris Stórá sjálvan. Hóast hann við sínum 31 árum enn má metast sum ungur filmsleikstjóri, so hevur hann ment ein serligan stíl, ið longu hómaðist í framúrskarandi stuttfilminum “Passasjeren” frá 2009, sum var hansara fráfaringarfilmur á Nordland Kunst- og Filmfagskole í Lofoten. Sjálvandi hevur tað týdning hesum viðvíkjandi, at søgan í nýggja filminum partvíst líkist søguni í Summarnátt og Vetrarmorgun við ungum vinkonum, sum møtast og mennast. Tað hevur somuleiðis týdning fyri líkheitina, at Sakaris Stórá brúkar tann sama, dugnaliga filmsfotografin, ið sýnir stóran myndaligan ans bæði, tá hon zoomar inn á andlit og staklutir og tá hon breiðir seg út at vísa okkum hvussu stórt havið er. Men munur er eyðvitað á at gera stuttfilmar og so ein spælifilm uppá 80 minuttir sum Dreymar við havið og sjálvt um vit sum áður nevnt kenna okkurt aftur frá hinum báðum ungdómsfilmunum, tykist drúgvara formatið veruliga hóskandi til frásagnarháttin hjá Sakarisi Stórá. Her hevur leikstjórin tíð og rúm til allar sínar nærmyndir og allan sín visuella neyvleika. Filmurin er veruleikakendur og yvirheldur sum so tey krøv, ið realisman setir, so at eg trúgvi søguni, staðnum, menniskjunum, lutunum osfr. sjálvt um alt hevur ein ávísan altmodisch tóna, ið fær meg at uppliva eina ávísa frástøðu í tíð. Eitt nú tykist scenografiin eitt sindur gamaldags við mynstrutum tapeti osfr og meg minnist ikki nógvar skíggjar í filminum. Búði eg í hasari klaustrofobisku bygdini við havið, hevði eg havt internet, útvarp, sjónvarp, ipad, iphone alt koyrandi í senn og helst eisini undirvatnsbát á sjónum og tyrlu á takinum. Handan einsamalla grillin, sum eftir øllum at døma er neystið hjá Elisabeth í veruleikans Skálavík, er ómetaliga fotogen og assosiatiónselvandi. Eg komi í tankar um túsund vesaligar grillir in the middle of nowhere, sum allar innlima tað serliga einsemi, sum er ungdómsins.  

Tá Sakaris sleppur ungdóminum...

Dreymar við havið er fullur av longsli og sorgblídni. Eg komi fleiri ferð í tankar um myndlist meðan eg hyggi. Tað eru bæði tær grafisku myndirnar hjá Mariusi Olsen, sum koma til hugs, men eisini Caspar David Friedrich og hansara fólk, sum við rygginum móti áskoðaranum tykjast leingjast móti endaloysinum í sjónarringinum. Verðin er “fucked up”, men vónin er ljósagrøn. Dreymar við havið er fyrst og fremst ein søga um kærleika millum menniskju, hvussu sterkur hesin kærleiki er og hvussu vit sum menniskju kunnu flyta hvønn annan mentalt við hesum kærleika. Hetta er eitt alfevnt evni, sum nertir øll. Tá tað er sagt, so gleði eg meg eisini til, tá Sakaris Stórá sleppur ungdómsuniversinum og teirri kenslubornu, men eisini tíðaravmarkaðu, marginaliseraðu upplivingunum, sum henda tíðin er merkt av. Sagt við allari teirri sannføring, sum ein miðaldrandi kona fær felt niður á eina teldu, so er vaksnamannalívið eisini áhugavert, hugsa bara um Woody Allen og Krystof Kieslowski. Henda løgna tíðin, tá mann sum menniskja skal vera á toppinum, tann, sum stendur við ábyrgdini fyri dementum foreldrum og ungum uppreistrarbørnum, samstundis sum umhvarvið av tí altetandi deyðanum vaksur seg alsamt størri og myrkari í sjónarringinum. Hvussu er og ikki, so eri eg ikki í iva um, at Sakaris Stórá megnar at siga júst ta søguna, sum hann setir sær fyri at siga. Hann er eitt serliga fjølgávað og gløgt listafólk, ið dugir at siga søgur við myndum, ljósi, myrkri, ljóði og við tónleiki og so duga hann og Marjun S.Kjelnæs at løða við hóskandi skamti av symbolum og fleirtýdni uttan, at hetta tykist uppáklistrað, betrivitandi ella á annan hátt gongur út yvir realismuna í søguni.

Erik Fey er deyður

Torbjørn Olsen málaði portrettmyndina av Erik Fey

Torbjørn Olsen málaði portrettmyndina av Erik Fey

Nú bórust deyðsboðini av Erik Fey, sum mangir føroyingar við áhuga fyri list munu kenna. Hann var dani, uppvaksin í Hjørring, har hann eisini tók sína útbúgving sum lærari. Umframt at skipa fyri ferðum kring allan heimin, var Erik Fey sera áhugaður í list, ikki minst í føroyskari list. Tað var hann sum í 2000 gav út ta donsku bókina hjá Bárði Jákupsson um føroyska list. Sprotin gav hana síðani út á føroyskum; Myndlist í Føroyum. Seinni gav hansara forlag, Atlantia, út fleiri fínar bøkur um Torbjørn Olsen, Bárð Jákupsson og vatnlitamyndirnar hjá Ingálvi av Reyni. Erik Fey skipaði fyri øllum møguligum, m.a. listaferðum, har tey vitjandi eitt nú kundu fáa akvarelskeið hjá Bárði Jákupsson, bæði í Føroyum og í Italia. Erik Fey hevur fingist við øgiliga nógv ymiskt;  hann var ein sjáldsama virkisfúsur maður, sum fekk nógv burturúr. Hesi seinnu árini hevur hann verið sjúkur, men tá sólarmyrkingin var í Føroyum fyri tveimum árum síðani, skipaði hann fyri, at ein ørgrynna av fólkum vitjaði higar úr øllum heiminum.

Hvíl í friði, Erik Fey -  takk fyri bøkurnar og áhugan fyri føroyskari list.  

iar.jpg

Zacharias Heinesen sýnir fram í Gamla Seglhúsinum í Klaksvík

21733526_10214025548742510_1229566091_o.jpg

Fríggjadagin 15. september 2017 letur upp listaframsýning í Gamla Seglhúsinum við Zacharias Heinesen. Framsýningin umfatar oljumálningar og vatnlitismyndir.

Fernisering verður fríggjadagin 15. september kl. 16:00 og kemur Hilmar Høgenni, næstformaður í Listafelag Føroya at røða. Umframt lættari ábit og okkurt leskandi, verður listamaðurin sjálvur til staðar har møguleiki er at heilsa uppá. Klassiski guitarúrmælingurin Ólavur Jakobsen syrgir fyri tónleikinum. Framsýningin, sum er ókeypis at vitja, hongur uppi fram til miðjan oktober mánaða. Hjartaliga vælkomin!

Her er Zacharias Heinesen avmyndaður í kirkjuni á Kirkju framman fyri altartalvu hjá MikinesFoto: Símun Gullaksen

Her er Zacharias Heinesen avmyndaður í kirkjuni á Kirkju framman fyri altartalvu hjá Mikines

Foto: Símun Gullaksen

Klippfisk og Filmshúsið fáa innivist í Sjóvinnuhúsinum

67a1ddac-25a1-4d6a-9a8a-f386cfc01903.jpeg

Tað koyrir hjá føroysku filmsvinnuni í løtuni. Somu viku sum nýggi føroyski spælifilmurin, Dreymar við havið varð frumsýndur, boðar Tórshavnar Kommuna nú frá, at tey hava skrivað samstarvsavtalu við Klippfisk um at menna filmsspírar. Hetta fer at ganga fyri seg í gomlu Saltsøluni/Sjóvinnuhúsinum.

Sum nakað heilt nýtt kemur Klippfisk nú at virka saman við íverksetarahúsinum Hugskotinum, ið heldur til í spennandi nýskaparumhvørvinum í nýggja Sjóvinnuhúsinum. 

Í løtuni vera umstøðurnar til filmsverkstovu við dagførdari útgerð gjørdar klárar og umstøður til útlán av filmsútgerð, nýggj heimasíða, skeið saman við Kvøldskúlanum o.s.fr. fyrireikaði.
Fyrst í oktober verður almenn móttøka, tá virksemið kemur fult í gongd. Leiðarin í Hugskotinum Jónhild Rasmussen kemur at hava dagligu ábyrgdina av virkseminum saman við Klippfisknevndini við Jákup Veyhe sum formanni. 

Klippfisknevndin kemur at virka sum ráðgevandi í sambandi við menning av virkseminum, keyp av útgerð, rekruttering av áhugaðum ungdómum, menning av skeiðstilboðum saman við Kvøldskúlanum o.s.fr. 

Beinta Haraldsen kemur at taka sær av dagliga virkseminum. Neyvari lýsing kemur um hetta í næstum.

Málið er, at virksemið, sum nú kemur í spennandi og nýggjar karmar, fer at vera við til at eggja og menna nýggjar føroyskar filmsspírar. Hesi farnu 12 árini hevur Klippfisk havt týðandi leiklut í at menna fleiri av teimum filmsfólkunum, sum í dag mynda føroyska filmslist.

Mentamálanevndin í Tórshavnar kommunu hevur havt viðgerðina av málinum um hendi og játtað 400.000 til virksemi í 2017 og ætlandi somu upphædd í 2018.

Ætlandi kemur komandi Filmshúsið, ið Mentamálaráðið er í fer við at stovna, at húsast saman við Hugskotinum og Klippfisk.

Á myndini frá undirskrivingini síggjast borgarstjórin Annika Olsen taka handatak saman við Jákup Veyhe, formann í Klippfisk og Gunvør Balle, forkvinnu í mentamálanevndini, umframt Joan Petur Hentze, trivnaðarstjóra, Beintu Haraldsen, verkætlanarfólk, Ingunn Eiriksdóttir, miðfyrisitingarstjóra, Jógvan Sørin Hansen, leiðara á Kvøldskúlanum, Jónhild Rasmussen, leiðara á Hugskotinum, Jan Berg Jørgensen, nevndarlim í Klippfisk, Pætur M. Dahl, nevndarlimur í Klippfisk og Bogi Andreasen, formaður í Vinnunevndini.

vikmar.jpg

Væl móttiknir dreymar við havið

21397024_10155711037279339_1084697870_n.jpg

Í gjár var nýggi spælifilmurin hjá Sakarisi Stórá við handriti eftir Marjuna S.Kjelnæs frumsýndur fyri fullum sali í Norðurlandahúsinum og longu sama kvøld vóru fleiri viðmæli at lesa, sum hugtiknir áskoðarar høvdu skrivað.

Fólkatingspolitikarin og sjónleikarin, Sjúrður Skaale heldur talan vera um filmslist á høgum støði og skrivar m.a. "Viðhvørt verður okkurt hálovað í Føroyum, bara tí tað er gjørt í Føroyum. Tí tað er føroyskt. Men "Dreymar við havið", sum varð frumsýndur í kvøld, er IKKI hugtakandi, bara tí hann er ein føroyskur spælifilmur í fullari longd. Filmurin er eitt dygdarverk! Ein søga, í mestan mun fortald við myndum. Samskifti millum fólk um djúpar, sterkar kenslur - fortalt næstan uttan orð, men við nærmyndum av andlitum. Har eitt sigandi eygnabrá, her eitt talandi smíl, og so eini leitandi eygu, sum fortelja um eitt leitandi sinni. Og alt fortelur tað eina søgu sum er so sannførandi, at nógv, sum sótu í salinum, fleiri ferðir fingu eitt tár í eygnakrókin".

Journalisturin Ingi Samuelsen tykist somuleiðis hugtikin. Í ummæli á portalinum, at "Dreymar við Havið, er eitt satt lítið meistaraverk. Fortalt við við nærlagni, góðum leiki, sjarmu, tølandi umhvørvi og dramatikki í ein ávísan mun".

http://portal.fo/dreymur+vid+havid+eitt+satt+litid+meistaraverk.html

Sjálv var eg eisini millum mongu áskoðarnar. Eri í ferð við at skriva eitt ummæli, sum kann lesast í ovurmorgin í vikuskiftisdimmuni. Fyribils kann eg ynskja filmsleikstjóranum, Sakarisi Stórá, øllum filmsliðnum og framleiðaranum, eldsálini aftan fyri verkætlanina, Ingun í Skrivarastovu, hjartaliga til lukku við, at dreymarnir vórðu veruleiki. 

 

EYKAKONSERT við The King´s Singers

The King%27s Singers GOLD credit Marco Borggreve (17).jpg

Jólakonsertin hjá “The King’s Singers” í Norðurlandahúsinum mikukvøldið 29. november var skjótt útseld og tí verður EYKAKONSERT týskvøldið 28.nov.

The King´s Singers eru ein av heimsins kendastu og mest viðurkendu vokalbólkum seinastu 50 árini. The King’s Singers vórðu settir á stovn í 1968 av seks nýútbúnum sangarum frá King’s College í Cambridge. Tað, sum sermerkti bólkin frá byrjan av, var tónlistarligt fjølbroytni. The King’s Singers høvdu eina fasta løtu í bretskum sjónvarpi í bestu senditíð, har teir sungu vælumtóktan tónleik, sum onki kór vanliga hevði farið í holt við. Við teirra serligu bretska sjarmu og fantastisku røddum, teknikki og samljóði sungu teir seg beint inn í hjørtuni á áhoyrarum kring allan knøttin.Limirnir í The King’s Singers eru skiftir út so hvørt, sum árini eru liðin, men ljóðið, hugsjónin og ikki minst høga støðið eru tey somu. Bólkurin hevur alla sína tíð javnan verið boðin at framføra á heimsins størstu pallum – frá Royal Albert Hall í London til Opera House í Sidney og Carnegie Hall í New York. Teir eru vornir ein altjóða ímynd av tónlistaligari dygdargøðsku. Á hillini við heiðurslønum standa umframt óteljandi aðrar tvær Grammy® virðislønir og ein Emmy® virðisløn. The King’s Singers vóru eisini á tí allarfyrsta Grammophone Magazine Hall of Fame. Á konsertini í Norðurlandahúsinum fara teir at syngja burturúr síni vælumtóktu og umfatandi jólaskrá umframt ymiskt annað – kanska enntá okkurt føroyskt.

Ómegd frumsýndur á Tjóðpallinum

21083201_1449351748480485_8817985181415383448_o.jpg

Nýskrivaði leikurin ÓMEGD hevur frumsýning 9. september. Ein leikur um, hvussu menniskju megna at reisa seg og finna vegin úr harðskapi í parlagnum. Leikurin er skrivaður av Kristinu Sundar Hansen og byggir á veruligar hendingar úr metsølubókini “Um bara han sló meg”, eftir Súsonnu O. Skaale, sum í einum setti harðskap í parlagnum ovast á breddan. 

Leikarar: Gunnvá Zachariasen, Kristina S. Ougaard, Hans Tórgarð
Leikrit: Kristina Sundar Hansen
Leikstjórn: Kristina Sundar Hansen
Pallmynd og búnar: Hansina Iversen
Tónleikur og ljóðmynd: Jón McBirnie
Ljósdesign og video: Turpin Napoleon Djurhuus
Dramaturgur: Barbara Hentze í Stórustovu

21125384_1449345691814424_734874098231194609_o.jpg

Koloristiskt avklárað list úr gardinum

iPhone Image C74D2A.jpg

Tað var ein listamaður, sum viðmælti mær at fara til framsýningina hjá Jóngerð Purkhús í Müllers Pakkhúsi og við tað, at henda góða framsýning í skrivandi stund endar um ein góðan tíma, má eg skunda mær at skriva mítt egna viðmæli: Farið og síggið vøkru myndateppini, sum Jóngerð Purkhús hevur gjørt frá 1990´unum og fram til í dag. 

Røðin av bjartlittum myndateppum, sum sæst á fotomyndini beint niðri undir tekstinum, er millum tað nýggjasta og besta, sum hon hevur gjørt. Har er eisini eldri tilfar, t.d. figurativar, seymaðar myndir av eitt nú umhvørvinum norðuri í Klaksvík, sum eisini vísa, at Jóngerð Purkhús dugir væl við litum. Hetta sama kann sigast um mangar aðrar kvinnur, sum binda og seyma og fáast við ymiskt slag av handarbeiði - hvussu kann tað tá vera, at júst hesi teppini hjá Jóngerð Purkhús skulu viðmælast her á Listaportalinum? Tað, kæri lesari, fært tú frænir av, um tú skundar tær á framsýning beint nú.

Jóngerð Purkhús arbeiðir við patchwork ella klútateppum, tvs. at hon klippir smáar lepar úr toyi og seymar tær saman eftir ávísum skipanum og tað er í litskipanunum og smáum forskjótingunum í skipanunum, at okkurt listarligt býr undir. Eitt stórt myndateppi var sett saman av slipsum, men listakvinnan greiddi mær frá, at nógv av tilfarinum hevur hon keypt í Skálabúðini - ikki endiliga so vakurt toy, helt hon - øgiliga skjórut, stórblomstrut gardintoy við nógvum litum, men við sera góðari dygd, og hetta hevur hon brúkt til síni myndateppi. Handverkliga eru teppini ómetaliga væl úr hondum greidd og lítið er at ivast í, at nógv tíð er farin við at tekna, klippa og seyma. Men í grundini er tað ikki so nógv tað handverkliga, tað snýr seg um. Eg eri sannførd um, at Jóngerð Purkhús kundi fingið list burtur úr lego, legði hon í.

Aldur er ikki viðkomandi fyri verkini, men sjálvandi hevur tað týdning, at listakvinnan er 80 ár, at hon umframt skeið hjá Jórun Poulsen er sjálvlærd og at hetta er hennara fyrsta serframsýning. Tað var gott, at vinkonurnar yvirtalaðu hana at sýna fram; vit mugu vóna, at hon fer at framsýna oftari. Jóngerð Purkhús hevur verið slóðbrótandi á fleiri økjum; hetta við klútunum hevur bara verið til stuttleika og hugna, sigur hon, men tað er einki at ivast í, at eisini her eru evnini til meira enn frítíðarvirksemi. Tey bestu myndateppini eru koloristiskt avklárað og symbolsk og høvdu til dømis riggað væl í eini kirkjuprýðing. Eg skundi mær at seta nakrar myndir inn her, men verkini síggjast best á framsýningini, sum letur aftur klokkan seks í dag.

http://kvf.fo/dv?sid=71378

http://kvf.fo/summarmorgun?sid=71167

j4.jpg
iPhone Image C74D70.jpg
iPhone Image C74D68.jpg
iPhone Image C74D78.jpg
j5.jpg
iPhone Image C74DAB.jpg
iPhone Image C74DC4.jpg
j1.jpg

Ólavur Rasmussen stjóri fyri SALT

olavur rasmussen.jpg

Í dag varð boðað frá, at Ólavur Rasmussen er settur stjóri fyri stóra mentanarhúsið á Drelnesi. Hann var longu settur stjóri í fjør, men tá var rumbul um stjórasetanina og tí varð søkt umaftur. Einki óvæntað er í hesi setanini. Ólavur Rasmussen er føddur í 1957 - hann fyllir seksti ár 27.november í ár. Hann varð student í Hoydølum í 1977 og í 1986 leyk hann kandidatútbúgvingina í gudfrøði við lærda háskúlan í Reykjavík. Hann hevur arbeitt sum prestur uttanlands í m.a. London og Suðurslesvig og var nøkur ár prestur í Hvalba. Í 2013 gav hann út bók um Søren Kierkegaard, men seinastu mongu árini hevur navnið Ólavur Rasmussen næstan verið synonymt við SALT verkætlanina suðuri á Tvøroyri. Hann er eldsálin, sum skaffaði stóru upphæddina, ið tryggjaði útgangsstøðið undir kostnaðarmiklu uppafturbyggingini av saltsiloini. Nú verður risastóra framtíðar avbjóðingin, at fáa SALT til at bera seg fíggjarliga og listarliga, hansara. Fyrsta tiltakið á skránni hjá nýsetta stjóranum verður lokalt. Tað verður "Oyggjakvøld" í sambandi við, at stóri bygningurin hjá Varðanum Pelagic brendi. 

20841964_691593254370179_2524391355297212361_n.jpg

Hans Pauli Olsen 60

Foto: Jan Andersson

Foto: Jan Andersson

Í dag fyllir okkara størsti núlivandi myndahøggari, Hans Pauli Olsen seksti ár. Hans Pauli Olsen er føddur og uppvaksin í Havn, men hevur í mong ár búleikast í Keypmannahavn, har hann hevur atelier og eitt sera virkið arbeiðslív, sum eisini vit í Føroyum javnan njóta gott av. - Tó kann ikki sigast, at vit uppliva hann nógv á framsýningum her um leiðir - ein framsýning var í Steinprenti í 2013 og tá vóru heili tjúgu ár síðan ta seinastu. Hetta er spell; listamaðurin staðfestir sjálvur í fína filminum, sum Katrin Ottarsdóttir gjørdi um hann í 2008 (Eingin kann gera tað perfekta), at framsýningar eru øðrvísi enn bílagdar uppgávur, tí tá kann hann í størri mun fylgja egnum hugskotum.

Sína listarligu útbugving byrjaði Hans Pauli við tekning hja Askou Jensen á Glyptotekinum og síðan gekk hann á akademinum á myndahøggaraskúla, har Willy Ørskov og Bjørn Nørgaard vóru hansara professarar. Eyðkent fyri tann sjálvstøðugt hugsandi listamannin fann hann ein stíl, sum liggur nokk so langt frá stílinum hjá hesum báðum nevndu lærarunum. Hesin stílurin er rættiliga klassiskur og handverkliga er Hans Pauli Olsen einastandandi væl fyri.

Hans Pauli Olsen hevur gjørt eina rúgvu av bíløgdum standmyndum bæði í Danmark og í Føroyum; nevnast kunnu sveimandi standmyndirnar uppi undir loftinum á Handilsskúlanum á Kambsdali, fabulerandi figurarnir kring Listasavnið, hin treysti Traðarmaðurin, tann arkitektoniskt hugtakandi Fípan Fagra í Klaksvík og nógvar aðrar fyri ikki at tala um ta eiggiligu Kópakonuna, hendan næstan vitalistiska standmyndin frá 2014, sum undirritaða fanst nokk so dyggiliga at, og sum óansæð er mest vitjaða standmyndin í landinum. Flottari staðseting finst ikki.

kópakonan.jpg

Tilfarsliga útgangsstøðið hjá Hans Paula Olsen er organiskt við ósløttum yvirflata, sum livir og broytist við ljósinum. Við leirinum er tað næstan sum at hendurnar ganda lív og persónligheit í figurarnar, ið hann skapar. Bringumyndirnar ikki bara líkjast; tær eru ljóslivandi – so væl dugir listamaðurin at síggja og at endurskapa eitt nú eygnabráið í persóninum, sum hann modellerar.

Í standmyndunum leggur hann ofta okkurt aftrat sjálvum tí klassiska figurinum, sum skapar iva og endurhugsan um sjálvt listaslagið, sum hann tekst við. Leirfigurarnir verða stoyptir í bronsu, men granitt og gips brúkar hann eisini nógv. Hans Pauli Olsen leggur stóran dent á undirstøði á standmyndunum, á sokkulin, sum tíðum gerst aktivur partur av standmyndini. Tvífalding ella spegling er eitt høvuðstema, vektloysi er eitt annað tema, sum gevur standmyndunum eitt surrealistiskt brá. Standmyndirnar eru tíðum kollasjukendar og samansettar. Hans Paula Olsen dámar væl føroyska orðið fyri skulptur "Standmynd" og í hesum sambandi eksperimenterar hann við at birta eitt slag av tvídimensjonaliteti í tær trídimensjonalu standmyndirnar. Stóra framsýningin, sum hann hevði á Norðurbryggjuni í Keypmannahavn í fjør æt Stående billeder og her vóru heili 75 portrettbustur framsýndar. Tað hevði verið áhugavert at sæð eina stóra framsýning við verkum hjá listamanninum í hansara heimlandi – fyribils ynskja vit honum hjartaliga til lukku á føðingardegnum.  

Klaksvík2aug2010 015.jpg

Ein litføgur fagnaðarkvøða til føroyska list

listamal5.jpg

Orð og Tónar 22.aug kl.20

Orð og tónar byrja aftur týskvøldið 22. august kl. 20 í Reinsarínum, og tá kaga vit inn í ymsar klivar í nýggja føroyska listaheiminum ígjøgnum nýggju bókina eftir Kinnu Poulsen Listamál.

Vit ætla at flyta innihaldið fyri ein part inn á pallin soleiðis:

Umframt nakrar stuttar hugleiðingar um at ummæla list í Føroyum síggja vit brot úr spildurnýggjum leiki eftir Kristinu Sundar Hansen, sum verður frumsýndur 9. septembur, vit hoyra Jóanes Nielsen lesa nýggjar yrkingar, og vit práta við Sakaris Stórá og Juliett Nattestad um filmin, ið verður frumsýndur 6. septembur, saman við einum brellbita úr filminum.

Síðst men ikki minst: tónleikin hetta kvøldið eigur Knút Háberg Eysturstein.

Komið og hugnið tykkum á Reinsarínum saman við góðum tónleiki og áhugaverdum nýskaptum bitum úr føroyska listaheiminum tann 22. august!

Skráin er henda:

19:30 Dyrnar lata upp, Listamál kann keypast fyri serprís

20:00 Vælkoma

20:10 Kinna greiðir frá innhaldinum í bókini og lýsir vangamyndir og annað við myndum á stórskíggja.

20.25 Jóanes Nielsen lesur nýggjar yrkingar

20.35 Tjóðpallurin sýnir brot úr sjónleikinum Ómegd

20.45 Tónleikur

20:50 Steðgur í 20 minuttir.

Høvi verður at keypa sær bókina og fáa sær eina øl, vín ella kaffi

21:10 Dreymar við havið – prát við Sakaris Stórá og Juliett Nattestad + brot úr filminum

21.35 Bárður Jákupsson um týdningin at ummæla list

21:45 Tónleikur

Dreymar við havið eru veruleiki

Dreymurin er veruleiki nú fyrsti spælifilmurin hjá okkara størsta filmstalenti, Sakaris Stóra loksins er klárur at verða frumsýndur fyri spentu áskoðarunum í Havnar Bio mikukvøldið 6. september - Tað má sigast at vera hóskandi, at frumsýningin verður í Filmsfelagnum, felagi teirra filmselskandi við áhuga fyri aktuellum góðskufilmum.

Dreymar við havið verður lýstur sum ein inniligur ungdómsfilmur um vinarlag og leitanina eftir egnum samleika. Hetta er fyrsti spælifilmurin eftir Sakaris Stórá, ið áður hevur gjørt virðisløntu stuttfilmarnar Passasjeren, Summarnátt og Vetrarmorgun

Juliett Nattestad og Helena Heðinsdóttir hava høvuðsleiklutirnar í filminum, Marjun Syderbø Kjelnæs skrivaði leikritið, og filmurin er framleiddur av føroyska Fish&Film/v. Ingun í Skrivarastovu saman við danska Adomeit film.

Dreymar við havið gongur í Havnar Bio frá 6. September

Statens Kunstfond keypt verk hjá Jóhan Martin Christiansen

Á FB-síðuni hjá Norðurbryggjuni skriva tey í dag, at almenni danski listagrunnurin, Statens Kunstfond hevur keypt 3 stór gipsverk eftir Jóhan Martin Christiansen frá framsýningini Spor. Framsýningin er ein eitt sindur broytt versión av teirri framsýningini, sum var at síggja á Listasavninum í 2016. Statens Kunstfond hevur til endamáls at keypa dygdarlist, sum síðan kann latast søvnum og stovnum kring alt ríkið í varveitslu. Verkini kunnu síggjast á framsýningini Spor í Norðurbryggjuni, sum endar sunnudagin.  

http://www.listaportal.com/tidindi/2017/5/21/sporskifti-jhan-martin-christiansen-norurbryggjuni?rq=J%C3%B3ha

http://www.nordatlantens.dk/da/udstillinger/2017/spor-j%C3%B3han-martin-christiansen/

  Nýggj útgáva frá Teiti Lassen

Á síni heimasíðu hevur Teitur boðað frá, at ein nýggj tónleikaútgáva er á veg, sum Teitur hevur tikið upp í Reservoir Studios í New York saman við framleiðaranum og tónleikaranum Thomas Bartlett, ið somuleiðis er vinmaður Teit. Teitur sigur, at útgávuni vantar viðgerð, at verða miksað osfr., men hann roknar við, at hon kemur út tíðliga í næsta ár. Bartlett er kendur fyri sítt samstarv við m.a. Nico Muhly, sum Teitur eisini hevur arbeitt saman við og Thomas Bartlett hevur somuleiðis spælt saman við Antony and the Johnsons o.fl. Teitur skrivar m.a.:

“Allir sangirnir, vit valdu at taka upp til hesa útgávuna eru bygdur upp um passiónina fyri klaver, sum bæði eg og Thomas hava. Við fleiri hondum og evnunum hjá Thomas sum klaverfylgispælari, eri eg eisini sloppin at vera sangari – at syngja er ofta tað síðsta, eg hugsi um í upptøkuhølunum... Vit hava tikið fimtan sangir upp og hava valt tólv til útgávuna. Hetta eru fyribils heitini:

Looking for a Place
To Be of Use
If Your Heart’s Not In It
Sara
Quite a lot, Only Slightly, Very Much
I Would Love You All the Same
Businessmen in Aeroplanes
I Want to be Kind
How We Are Like Birds
Playing House
I Enjoy the Little Things
I Have Found My Happiness”

Teitur hevur sjálvur skrivað teir flestu sangirnar seinastu fimm árini, men okkurt er skrivað saman við Judith Holofernes og Aloe Blacc.

http://teitur.com/new-album/

 

Abstrakt Summar í eina viku aftrat

Framsýningin í Steinprenti; Abstrakt Summar við nonfigurativum verkum hjá Rannvá Kunoy, Hansinu Iversen, Julie Sass og Ian McKeever hevur verið opin síðani mentanarnáttina 2.juni og hevur verið sera væl vitjað av bæði føroyingum og útlendingum. Verk eru seld bæði Listafelag Føroya og Ny Carlsbergfondet. Framsýningin skuldi enda hetta vikuskiftið, men er longd eina viku og letur altso aftur 12.august.

Ny Carlsbergfondet keypir føroyskt

11110229_10152899687992478_3829444929991719613_n.jpg

Onkrastaðni í Havn gongur ein hjartansfegin, ungur listamaður og fær neyvan heilt fatað hvat er hent. Hesar seinastu dagarnar hevur graml verið um okkurt umboð frá størsta danska listagrunninum, Ny Carlsbergfondet, sum hevur vitjað ymisk føroysk listafólk og framsýningar, og sum eisini hevur keypt fleiri verk á ferðini í Føroyum.

Tað vóru bryggjarin, Carl Jacobsen og konan, Ottilia, ið stovnaðu grunnin í 1902, sum hevur til uppgávu at virka listini at frama. Eitt innkeyp frá NCF er eitt slag av dygdarmerki og tí hevur slík søla størri týdning enn bara fíggjarligan vinning.

Eisini føroysk listafólk hava havt gleði av grunninum og hava tað aftur nú, tá formaður grunsins, Karsten Ohrt hevur gjørt íløgu í teirra list. Áðurnevndi listamaðurin eitur Jón Sonni Jensen úr Vestmanna. Í eitt ár hevur hann arbeitt fram ímóti ambitiøsu framsýningini Viscera Construct í hølunum hjá Inova (í gomlu Rúsuni á Hoyvíksvegnum í Havn). Framsýningin er ummælt her á heimasíðuni: http://www.listaportal.com/tidindi/2017/7/12/viscera-jn-sonni-joensen og nú hevur hann selt Ny Carlsbergfondinum seks kanska sjey verk frá hesi framsýning. Jón Sonni er púra ovfarin og ómetaliga glaður yvir hetta stóra herðaklappið.

Eisini í Steinprenti brosa tey, tí eisini her hevur Karsten Ohrt verið á gátt. - Ein sera áhugaverdur og vitandi gestur at fáa, heldur Jan Andersson. Og so ger tað neyvan nakað verri, at hann keypti fleiri verk hjá Rannvá Kunoy. Karsten Ohrt sigur seg somuleiðis vera glaðan fyri síni listainnkeyp í Føroyum. Eg hugsi, at øll tey, sum vara av føroyskari list kunnu fegnast, tá tað gongur okkara listafólkum væl.

j11.jpg